Τι σχεδιάζει το υπουργείο Οικονομικών για να μειωθούν τα φορολογικά βάρη.
Της ΣΙΣΣΥΣ ΣΤΑΥΡΟΠΙΕΡΡΑΚΟΥ – ΠΗΓΗ: Realnews
Με το βλέμμα στραμμένο στην πορεία των εσόδων από την πάταξη της φοροδιαφυγής και στα δημοσιονομικά περιθώρια που θα μπορούσαν να δημιουργηθούν από τη ρήτρα εξαίρεσης αμυντικών δαπανών βρίσκεται η ηγεσία του οικονομικού επιτελείου, η οποία έχει ξεκινήσει τις πρώτες ασκήσεις επί χάρτου για νέες μειώσεις φόρων.
Πρόκειται για ελαφρύνσεις που θα αφορούν κυρίως τα εισοδήματα από μισθωτή εργασία της μεσαίας τάξης, με παρεμβάσεις στη φορολογική κλίμακα αλλά και στα τεκμήρια διαβίωσης και στις εισφορές.
Ένα νέο σενάριο που εξετάζεται είναι η τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας στη βάση των σχετικών παρατηρήσεων που έχει κάνει ο ΟΟΣΑ.
Η μη τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας στη χώρα μας έχει οδηγήσει σε αύξηση της επιβάρυνσης για τους μισθωτούς, ακόμα και στις περιπτώσεις εκείνες που αυξάνεται έστω και οριακά το εισόδημά τους.
Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Οικονομικών, το εύρος των παρεμβάσεων, το μέγεθος των μειώσεων και ποιοι φόροι θα είναι τελικά εκείνοι που θα μειωθούν θα είναι σε συνάρτηση με τον δημοσιονομικό χώρο που θα προκύψει.
Ο σχεδιασμός προβλέπει ότι το νέο πακέτο ελαφρύνσεων θα αποφασιστεί μετά τον Ιούνιο, όταν η κυβέρνηση θα έχει μια σαφή εικόνα για την πορεία εκτέλεσης του Προϋπολογισμού, ενώ τις τελικές αποφάσεις θα ανακοινώσει ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ.
Τι σχεδιάζεται
Τα μέτρα που βρίσκονται στο τραπέζι είναι:
1. Παρεμβάσεις στην κλίμακα φορολογίας εισοδήματος για τα φυσικά πρόσωπα, με μειώσεις στους συντελεστές κυρίως για τα μεσαία εισοδήματα που βρίσκονται στην περιοχή των 10.000-40.000 ευρώ.
Υπενθυμίζεται ότι με τις αλλαγές που έγιναν το 2020 στη φορολογική κλίμακα, οι πλέον κερδισμένοι ήταν οι ελεύθεροι επαγγελματίες με ετήσιο όφελος 1.300 ευρώ, ενώ για τα εισοδήματα 20.000-50.000 ευρώ η ελάφρυνση ήταν μόλις 17 ευρώ ετησίως.
Σήμερα τα φυσικά πρόσωπα με εισοδήματα από μισθούς, συντάξεις και επιχειρηματική δραστηριότητα φορολογούνται με συντελεστές που ξεκινούν από το 9% για τα πρώτα 10.000 ευρώ και φτάνουν έως και το 44% για εισοδήματα άνω των 40.000 ευρώ.
Σύμφωνα με πληροφορίες της Realnews, ασκήσεις γίνονται για όλα τα κλιμάκια και τους φορολογικούς συντελεστές. Σε αυτές εξετάζεται η πιθανότητα αύξησης του εισοδήματος πάνω από το οποίο θα εφαρμόζεται ο ανώτατος συντελεστής 44%.
2. «Κούρεμα» κατά 30% των τεκμηρίων διαβίωσης σε πρώτη φάση και πλήρης κατάργησή τους σε βάθος χρόνου για την εξάλειψη των στρεβλώσεων και των αδικιών.
Με το ισχύον καθεστώς, εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες καλούνται να πληρώσουν υψηλότερο φόρο από αυτόν που αναλογεί στο εισόδημά τους με βάση τις τεκμαρτές δαπάνες διαβίωσης όπως τα αυτοκίνητα, οι κατοικίες, οι αγορές αγαθών, τα δίδακτρα σε ιδιωτικά σχολεία, τα σκάφη αναψυχής κ.ά.
Μάλιστα, οι περισσότεροι που πιάνονται στην παγίδα των τεκμηρίων διαβίωσης είναι μισθωτοί και συνταξιούχοι κυρίως με χαμηλά εισοδήματα, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι κινδυνεύουν να πέσουν και φέτος περίπου 2 εκατομμύρια φορολογούμενοι λόγω των περιουσιακών στοιχείων που κατέχουν, των αγορών που πραγματοποίησαν το 2024 και των τεκμαρτών δαπανών που τους βαρύνουν.
Στην περίπτωση κατά την οποία το τεκμαρτό εισόδημα είναι μεγαλύτερο του πραγματικού, η προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων που προκύπτει φορολογείται: Πρώτον, ως εισόδημα από επιχειρηματική ή γεωργική δραστηριότητα με συντελεστές φόρου κλιμακούμενους από 9% έως 44%, εφόσον τουλάχιστον το 50,01% του συνολικού δηλωθέντος εισοδήματος προέρχεται από επιχειρηματική ή γεωργική δραστηριότητα, ακίνητη περιουσία ή και κινητές αξίες.
Επιπλέον, επιβάλλεται και προκαταβολή φόρου έναντι του επόμενου έτους, η οποία υπολογίζεται με συντελεστή 100% επί του κύριου φόρου εισοδήματος.
Δεύτερον, ως εισόδημα από μισθωτή εργασία, εφόσον ο φορολογούμενος: α) έχει αποκτήσει εισόδημα που προέρχεται είτε αποκλειστικά ή κατά ποσοστό άνω του 50% από μισθούς ή συντάξεις ή δεν έχει εισόδημα από καμία κατηγορία ή είναι εγγεγραμμένος στο μητρώο ανέργων της ΔΥΠΑ, β) έχει αποκτήσει εισόδημα μόνο από κεφάλαιο (από τόκους, ακίνητα κ.λπ.) ή και από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου και το τεκμαρτό του εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 9.500 ευρώ, γ) έχει αποκτήσει εισόδημα έως 6.000 ευρώ από περιστασιακή απασχόληση και το συνολικό τεκμαρτό του εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 9.500 ευρώ.
3. Νέα μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 0,5 ποσοστιαίες μονάδες για αυτοαπασχολούμενους, ατομικές επιχειρήσεις και εργαζομένους με «μπλοκάκι».
Η νέα ρύθμιση θα έρθει να προστεθεί σε μια σειρά από διαδοχικές κινήσεις της κυβέρνησης τα τελευταία χρόνια για την ελάφρυνση του μη μισθολογικού κόστους, επιτυγχάνοντας μείωση στις ασφαλιστικές εισφορές κατά 5,4 ποσοστιαίες μονάδες, με στόχο αυτή να φτάσει στις 5,9 ποσοστιαίες μονάδες.
Υπενθυμίζεται ότι από τις αρχές του έτους οι ασφαλιστικές εισφορές μειώθηκαν κατά μία μονάδα (μείωση 0,5% στις εισφορές των εργαζομένων και 0,5% στις εργοδοτικές εισφορές κλάδου υγείας), με το ετήσιο καθαρό κόστος για το 2025 να ανέρχεται σε 440 εκατ. ευρώ.
4. Τιμαριθμοποίηση φορολογικής κλίμακας. Η μη τιμαριθμοποίηση φορολογικής κλίμακας πλήττει εκείνους που λόγω αυξήσεων άλλαξαν φορολογικό κλιμάκιο.
Ένα μέρος από τις αυξήσεις μισθών και συντάξεων χάνεται από τον αυξημένο φόρο εισοδήματος που θα κληθούν να καταβάλουν μισθωτοί και συνταξιούχοι.
Και αυτό γιατί το υπουργείο Οικονομικών δεν έχει προχωρήσει ακόμη στην τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας των εισοδημάτων. Ετσι, οι αυξήσεις -ειδικά του κατώτατου μισθού και σε πολλές περιπτώσεις των συντάξεων- οδηγούν στην αλλαγή φορολογικής κλίμακας, με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο φόρος εισοδήματος και να περιορίζεται η αύξηση στις καθαρές αποδοχές.
Επιπλέον, από τη στιγμή που οι αυξήσεις των εισοδημάτων εξακολουθούν σε αρκετές περιπτώσεις να υπολείπονται της αύξησης του πληθωρισμού, δεν πρέπει να τιμωρούνται οι συνεπείς εργαζόμενοι από την εφορία.
Στις περισσότερες μορφές νοικοκυριών στην Ελλάδα οι συντελεστές αυξήθηκαν με μεγαλύτερη ταχύτητα συγκριτικά με τις υπόλοιπες χώρες.
Σε όλες τις κατηγορίες, τα ελληνικά νοικοκυριά επιβαρύνονται αναλογικά περισσότερο σε σχέση με τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ, ενώ σε κάποιες κατηγορίες νοικοκυριών -ειδικά αυτών με ανήλικα τέκνα- η Ελλάδα πλασάρεται στην πρώτη 10άδα της σχετικής κατάταξης.
Να σημειωθεί ότι σε ένα νοικοκυριό με έναν εργαζόμενο με ετήσιο εισόδημα στον μέσο όρο της χώρας και με δύο παιδιά, οι κρατήσεις ξεπερνούν το 37%, με τη χώρα μας να κατατάσσεται στην έκτη υψηλότερη θέση διεθνώς.
5. Eξτρα φορολογικά κίνητρα σε εργαζομένους υψηλών δεξιοτήτων ώστε είτε να επιστρέψουν από το εξωτερικό είτε να παραμείνουν στη χώρα μας.
Δεξαμενές εσόδων
Κεντρικό ρόλο στην επιτυχία του σχεδιασμού παίζει η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, καθώς η εφαρμογή των παρεμβάσεων εξαρτάται από τη διασφάλιση μόνιμων και διατηρήσιμων φορολογικών εσόδων.
Τα επιπλέον δημοσιονομικά έσοδα από την πάταξη της φοροδιαφυγής είχαν ως αποτέλεσμα να επιτευχθεί το 2024 πρωτογενές πλεόνασμα κοντά στο 3% και για πρώτη φορά μηδενικό συνολικό δημοσιονομικό έλλειμμα.
Σύμφωνα με την ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών, τα έσοδα αυτά θα επιστρέψουν στην κοινωνία με τις νέες μειώσεις φόρων που θα ανακοινωθούν και θα αφορούν την άμεση φορολογία.
Όσον αφορά το σχέδιο της Κομισιόν για αύξηση των αμυντικών δαπανών, η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα αυτές να μη συνυπολογίζονται στο όριο δαπανών που θέτει το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας.
Ωστόσο, παραμένει ασαφές το αν η εξαίρεση αυτή θα δημιουργούσε δημοσιονομικό χώρο, που θα μπορούσε να κατευθυνθεί στις φοροελαφρύνσεις, οι οποίες θα ενεργοποιηθούν το 2026.
Για την Ελλάδα, οι πρόσθετες αμυντικές δαπάνες φτάνουν τα 500 εκατ. ευρώ το 2026 και τα 100 εκατ. ευρώ το 2027. Αν η ρήτρα καλύψει και αυτές, ενδέχεται να προκύψει δημοσιονομικός χώρος για επιπλέον παρεμβάσεις.
To ποσό που θα προκύψει από μια πιθανή εξαίρεση αύξησης των αμυντικών δαπανών από τον σχετικό στόχο θα μπορεί να το διαθέσει η χώρα για νέες αμυντικές δαπάνες ή για μία άλλη παρέμβαση που θα εγκριθεί ως αναγκαία και σκόπιμη, όπως η μείωση της φορολογίας.
Στο οικονομικό επιτελείο αναμένουν σαφέστερες διατυπώσεις που θα διασφαλίζουν ότι η πολιτική αυτή ωφελεί όλα τα κράτη-μέλη, ακόμα και εκείνα με ήδη αυξημένες αμυντικές δαπάνες, όπως είναι η Ελλάδα.
Διαβάστε το δημοσίευμα της Realnews
Διαβάστε το δημοσίευμα της Realnews