Οι θεραπείες ομορφιάς, από περιποίηση μαλλιών μέχρι περιποίηση δέρματος και μακιγιάζ, δεν ήταν πάντα αυτό που θα λέγατε υγιείς. Άλλωστε, «η ομορφιά είναι να πεθάνεις γι’ αυτή», ή έτσι έλεγε μια παροιμία.
Και η αλήθεια είναι ότι το μόνο που χρειάζεται είναι να ρίξετε μια ματιά στην ιστορία για να ανακαλύψετε μερικές τάσεις ομορφιάς που θα σας έκαναν να ανατριχιάσετε με τα σημερινά πρότυπα.
Ας πάρουμε τα πρότυπα ομορφιάς της βικτωριανής Αγγλίας, για παράδειγμα, όταν το ratsbane, μια μορφή λευκής σκόνης του αρσενικού, ήταν ένα δημοφιλές συστατικό μακιγιάζ, παρόλο που ήταν ένα εξαιρετικά τοξικό δηλητήριο.
Στη ρίζα της αγγλικής μόδας ήταν ο δημοφιλής εξωτισμός της Στυρίας, μιας πολιτείας στην Αυστρία όπου ξεκίνησε η πρακτική της κατανάλωσης αρσενικού. Οι χρήστεςαρσενικού στόχευαν να παραδειγματίσουν τα πρότυπα ομορφιάς της εποχής, καταναλώνοντας το στοιχείο με την ελπίδα να επιτύχουν λείες, κρεμώδεις επιδερμίδες, απαλλαγμένες από ατέλειες. Και έτσι ξεκίνησε η εμμονή της Ευρώπης του 19ου αιώνα με το αρσενικό ως προϊόν ομορφιάς που, αν και θανατηφόρο και ικανό να προκαλέσει μεγάλη βλάβη στην υγεία κάποιου, εξακολουθούσε να χρησιμοποιείται από ορισμένους για να επιτύχουν τα πρότυπα ομορφιάς της εποχής.
Το αρσενικό είναι ένα φυσικό στοιχείο που βρίσκεται στον φλοιό της γης, αλλά στην ανόργανη μορφή του, μπορεί να είναι πολύ επικίνδυνο όταν καταναλώνεται. Η δηλητηρίαση από αρσενικό μπορεί να οδηγήσει σε καρκίνο, καρδιαγγειακές παθήσεις και κακές γνωστικές εξελίξεις. Παρ’ όλα αυτά, το 1890, ο Δρ Τζέιμς Π. Κάμπελ άρχισε να πουλά “γκοφρέτες με αρσενικό” για τις οποίες εγγυήθηκε ότι ήταν “απόλυτα ασφαλείς και αβλαβείς για όλους”.
Οι γυναίκες τσιμπολογούσαν τις γκοφρέτες ή ακόμη και πλένονταν με το δηλητήριο, ελπίζοντας να πετύχουν μια ιδανική επιδερμίδα απαλλαγμένη από «πανάδες, σπυράκια, ερυθρότητα, κίτρινίλα ή «λασπώδες» δέρμα και άλλες παραμορφώσεις του προσώπου». Δεν ήξεραν ότι το αρσενικό τους σκότωνε σιγά σιγά. Κατά ειρωνικό τρόπο, η έκθεση σε αρσενικό όχι μόνο θα προκαλούσε επιδείνωση της υπερμελάγχρωσης με την πάροδο του χρόνου, αλλά θα μπορούσε επίσης να προκαλέσει το δέρμα να βγάλει σε σκούρες κηλίδες στα χέρια και τα πόδια.
Το αρσενικό στο μακιγιάζ δεν είναι η μόνη τοξική τάση ομορφιάς που αναζωπυρώνεται επανειλημμένα στην ιστορία των καλλυντικών. Ο μόλυβδος χρησιμοποιήθηκε επίσης στα καλλυντικά από την αρχαιότητα. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι ήταν ένας από τους πρώτους υποστηρικτές του μακιγιάζ με βάση τον μόλυβδο, χρησιμοποιώντας το ως χρωστική ουσία στο eyeliner τους.
Δυστυχώς, οι επικίνδυνες τεχνικές λεύκανσης του δέρματος δεν ανήκουν μόνο στις παλιές μέρες. Σήμερα, η λεύκανση του δέρματος παραμένει μια επικίνδυνη τάση ομορφιάς, παρά το συχνά θανατηφόρο κόστος της. Αντί για αρσενικό ή μόλυβδο, αυτές τις μέρες, είναι ο υδράργυρος που βρίσκεται συχνά σε κρέμες και σαπούνια για τη λεύκανση του δέρματος. Γνωστός και ως “quicksilver” λόγω του μεταλλικού του χρώματος και του χαμηλού σημείου τήξης του, ο υδράργυρος είναι εξαιρετικά δηλητηριώδης για τον άνθρωπο. Οι κρέμες λεύκανσης του δέρματος με βάση τον υδράργυρο εξακολουθούν να πωλούνται παράνομα.
Ωστόσο, το 2010, μια 28χρονη γυναίκα εισήχθη σε νοσοκομείο μετά από θεραπείες λεύκανσης του δέρματος με βάση τον υδράργυρο σε σαλόνι ομορφιάς για 11 μήνες. Τα παράπονά της περιελάμβαναν πόνο στις αρθρώσεις και υπερβολικό πρήξιμο στο πρόσωπο. Οι γιατροί σύντομα ανακάλυψαν ότι είχε το νεφρωσικό σύνδρομο, που προκλήθηκε από τη μη σωστή λειτουργία των νεφρών της.
Σε μια άλλη περίπτωση, η εμφάνιση άνοιας και επιληψίας σε μια 54χρονη γυναίκα συνδέθηκε με μια κρέμα λεύκανσης του δέρματος με υψηλά επίπεδα υδραργύρου, την οποία χρησιμοποιούσε καθημερινά για έξι χρόνια. Μια μαγνητική τομογραφία αποκάλυψε ότι ο εγκέφαλός της ήταν γεμάτος με βλάβες. Και οι δύο γυναίκες σταμάτησαν να χρησιμοποιούν τα καλλυντικά για να λάβουν τη θεραπεία που τους έσωσε τη ζωή.
