Αποσταθεροποίηση της Μολδαβίας με την υποστήριξη φιλορωσικών ομάδων, της Εκκλησίας και υπό την απειλή διακοπής των προμηθειών φυσικού αερίου, φαίρεται να σχεδίαζε η υπηρεσία ασφαλείας της Ρωσίας, FSB.
Ειδικότερα, το γεγονός αναδεικνύει το CNN που επικαλείται απόρρητο έγγραφο της Ρωσικής Υπηρεσίας που αποκαλύφθηκε από μια κοινοπραξία ΜΜΕ, συμπεριλαμβανομένων των VSquare και Frontstory, RISE Moldova, Expressen στη Σουηδία, Dossier Center for Investigative Journalism, Yahoo News και Delfi.
Όπως αναφέρει το αμερικανικό δίκτυο, το έγγραφο που συντάχτηκε το 2021, καθορίζει λεπτομερείς επιλογές για την αποσταθεροποίηση της Μολδαβίας ώστε να αποτρέψει την προσέγγιση Μολδαβίας-Δύσης καθώς και ένταξη στην ΕΕ και ΝΑΤΟ.
Ο τίτλος του 5σέλιδου εγγράφου είναι «Στρατηγικοί στόχοι της Ρωσικής Ομοσπονδίας στη Δημοκρατία της Μολδαβίας» και συντάχτηκε ειδικά από τη Διεύθυνση Διασυνοριακής Συνεργασίας του FSB. Καθορίζει μια δεκαετή στρατηγική για την διαχείριση Μολδαβίας, που υπήρξε σοβιετική δημοκρατία και βρίσκεται ανάμεσα στην Ουκρανία και τη Ρουμανία, δηλαδή τη σφαίρα επιρροής της Ρωσίας.
Υποστήριξη φιλορωσικών πολιτικών δυνάμεων
Το σχέδιο περιλαμβάνει την εξάρτηση της Μολδαβίας από τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου και την υποκίνηση κοινωνικών συγκρούσεων, καθώς και την προσπάθεια να εμποδίσει τις προσπάθειες της Μολδαβίας να αποκτήσει επιρροή στη φιλορωσική αποσχισθείσα περιοχή της Υπερδνειστερίας, όπου σταθμεύουν περίπου 1.500 Ρώσοι στρατιώτες.
Μεταξύ των άμεσων στόχων είναι η «υποστήριξη των πολιτικών δυνάμεων της Μολδαβίας που υποστηρίζουν εποικοδομητικές σχέσεις με τη Ρωσική Ομοσπονδία» και «η εξουδετέρωση των πρωτοβουλιών της Δημοκρατίας της Μολδαβίας με στόχο την εξάλειψη της ρωσικής στρατιωτικής παρουσίας στην Υπερδνειστερία».
Οι μεσοπρόθεσμοι στόχοι περιλαμβάνουν «αντίθεση στην επεκτατική πολιτική της Ρουμανίας στη Δημοκρατία της Μολδαβίας» και «αντίθεση στη συνεργασία μεταξύ της Δημοκρατίας της Μολδαβίας και του ΝΑΤΟ».
Στους μακροπρόθεσμους στόχους, συμπεριλαμβάνονται η «δημιουργία σταθερών φιλορωσικών ομάδων επιρροής στις πολιτικές και οικονομικές ελίτ της Μολδαβίας» και «η διαμόρφωση αρνητικής στάσης απέναντι στο ΝΑΤΟ».
Τι απαντάει ο Πεσκόφ
Όταν ρωτήθηκε την Πέμπτη 16 Μαρτίου ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ είπε: «Δεν γνωρίζουμε τίποτα για την ύπαρξη ενός τέτοιου σχεδίου. Δεν αποκλείω να πρόκειται για άλλο ένα ψεύτικο [έγγραφο] (fake). Η Ρωσία ήταν πάντα και παραμένει ανοιχτή στην οικοδόμηση σχέσεων καλής γειτονίας, αμοιβαία επωφελείς, συμπεριλαμβανομένης της Μολδαβίας». Ο Πεσκόφ πρόσθεσε: «Λυπούμαστε πολύ που η σημερινή ηγεσία της Μολδαβίας βιώνει εντελώς αδικαιολόγητες και αβάσιμες προκαταλήψεις εναντίον της Μόσχας».
To CNN αναφέρεται και στην ρωσική κατηγορία εις βάρος της Ουκρανίας ότι σχεδιάζει να εισβάλει και να καταλάβει την Υπερδνειστερία, η οποία συνορεύει με τη νοτιοδυτική Ουκρανία. Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας δήλωσε τον περασμένο μήνα ότι οι Ουκρανοί συγκεντρώνουν οπλισμό σε πολλά παραμεθόρια χωριά. Η Μολδαβία και η Ουκρανία έχουν απορρίψει τον ισχυρισμό.
Τις τελευταίες εβδομάδες, οι αρχές της Μολδαβίας συνέλαβαν αρκετούς φερόμενους φιλορώσους ακτιβιστές καθώς και έναν φερόμενο ως πράκτορα της ιδιωτικής στρατιωτικής εταιρείας Wagner που προσπάθησε να εισέλθει στη χώρα, αναφέρει το CNN προσθέτοντας πως υπήρξαν επίσης αρκετές διαδηλώσεις που οργανώθηκαν από ένα φιλορωσικό κόμμα στην πρωτεύουσα.
Τι αναφέρει η Δύση
Η Ουκρανία και οι ΗΠΑ έχουν προειδοποιήσει και οι δύο για τις προσπάθειες της Ρωσίας να αποσταθεροποιήσει την κυβέρνηση της Μολδαβίας. Την περασμένη Παρασκευή, ο Λευκός Οίκος είπε ότι «ρωσικοί παράγοντες, ορισμένοι με δεσμούς με τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες, επιδιώκουν να οργανώσουν και να χρησιμοποιήσουν διαμαρτυρίες στη Μολδαβία ως βάση για να υποκινήσουν μια κατασκευασμένη εξέγερση κατά της μολδαβικής κυβέρνησης».
Δυτικοί αξιωματούχοι πληροφοριών λένε ότι η ρωσική στρατηγική από μόνη της δεν προκαλεί έκπληξη, αλλά μπορεί να έχει ενταθεί καθώς η κυβέρνηση της Μολδαβίας εντείνει τις προσπάθειες για στενότερη συνεργασία με τις ΗΠΑ και τα ευρωπαϊκά κράτη.
Η σημερινή πρόεδρος της Μολδαβίας, Maia Sandu, αντικατέστησε τον φιλορώσο Igor Dodon, στα τέλη του 2020. Το φιλοδυτικό κόμμα PAS κέρδισε τις βουλευτικές εκλογές την επόμενη χρονιά.
Το φιλορωσικό κόμμα Shor έχει διοργανώσει εβδομαδιαίες διαδηλώσεις φέτος στην πρωτεύουσα Κισινάου, προσελκύοντας και μεταφέροντας αρκετές χιλιάδες ανθρώπους σε διαμαρτυρίες για τις υψηλές τιμές της ενέργειας. Του κόμματος ηγείται ο Ilan Shor, ένας επιχειρηματίας με δεσμούς με τη Ρωσία, ο οποίος κατηγορείται για κλοπή δισεκατομμυρίων δολαρίων από τράπεζες της Μολδαβίας το 2014. Αργότερα καταδικάστηκε για απάτη, αλλά αρνήθηκε οποιαδήποτε από τις κατηγορίες.
Αμερικανικές κυρώσεις
Το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ επέβαλε κυρώσεις στον Σορ, τη σύζυγό του και το κόμμα του τον Οκτώβριο του 2022, λέγοντας ότι, «ο Σορ συνεργάστηκε με Ρώσους για να δημιουργήσει μια πολιτική συμμαχία για τον έλεγχο του κοινοβουλίου της Μολδαβίας, η οποία στη συνέχεια θα υποστήριζε πολλά νομοθετήματα προς το συμφέρον της Ρωσικής Ομοσπονδίας». Ο Shor αυτή τη στιγμή πιστεύεται ότι βρίσκεται στο Ισραήλ.
Σημειώνεται ότι Ρώσοι αξιωματούχοι έχουν τονίσει συχνά τη σημασία μιας μολδαβικής κυβέρνησης φιλικής προς τη Μόσχα, καθώς και τη σημασία της περιοχής της Υπερδνειστερίας.
Υπενθυμίζεται ότι αμέσως μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, ο τότε διοικητής της Κεντρικής Στρατιωτικής Περιοχής της Ρωσίας, Υποστράτηγος Rustam Minnekaev, είπε ότι ένας στόχος της λεγόμενης «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης» ήταν η δημιουργία ενός διαδρόμου μέσω του νότιου Ουκρανία στην περιοχή της Υπερδνειστερίας.
