Όλες οι αλλαγές στη φορολογία: Αύξηση αφορολόγητου, ελάφρυνση του ΕΝΦΙΑ, «κούρεμα» στα τεκμήρια διαβίωσης

Η αύξηση στο αφορολόγητο όριο, η σταδιακή κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος και το «κούρεμα» στα τεκμήρια διαβίωσης είναι μερικές από τις αλλαγές που έρχονται στη φορολογία. Ποιοι ιδιοκτήτες ακινήτων θα δουν ελάφρυνση στον λογαριασμό του ΕΝΦΙΑ για το 2023 και το 2024. Το νέο «ψαλίδι» στις ασφαλιστικές εισφορές, η ενίσχυση του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος και τα επιδόματα δημοσίων υπαλλήλων, ελεύθερων επαγγελματιών και αγροτών που θα λάβουν αύξηση.

Της ΣΙΣΣΥΣ ΣΤΑΥΡΟΠΙΕΡΡΑΚΟΥ

Το πρώτο οικονομικό νομοσχέδιο της νέας κυβέρνησης θα περιλαμβάνει όλες τις παροχές και φοροελαφρύνσεις του προεκλογικού προγράμματος της Νέας Δημοκρατίας, μια κίνηση με ουσιαστικό αλλά και συμβολικό χαρακτήρα, που στέλνει μήνυμα προς μισθωτούς, ελεύθερους επαγγελματίες και συνταξιούχους για τη συνέπεια λόγων και πράξεων.

Όλες οι προεκλογικές οικονομικές εξαγγελίες θα έχουν νομοθετηθεί έως τα τέλη Ιουλίου, πριν από το κλείσιμο της Βουλής, ώστε να δοθεί και ουσιαστική απάντηση στην αντιπολίτευση, που καταγγέλλει ότι οι προεκλογικές εξαγγελίες δεν περιλαμβάνονται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας.

Όπως υποστήριξε και ο πρώην αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θόδωρος Σκυλακάκης, «τα μέτρα δεν μπορούσαν να είναι από πλευράς θεσμικής στο Πρόγραμμα Σταθερότητας, από την ώρα που αυτό ετοιμάστηκε τον Μάρτιο, όταν η ανακοίνωση των προεκλογικών δεσμεύσεων της Ν.Δ. έγινε στις 26 Απριλίου». Το νομοσχέδιο θα περιλαμβάνει τα ακόλουθα μέτρα:

1. Αύξηση του αφορολόγητου κατά 1.000 ευρώ για μισθωτούς, συνταξιούχους και αγρότες με παιδιά από την 1η Ιανουαρίου 2024. Με τα νέα δεδομένα, το αφορολόγητο όριο για φορολογούμενους χωρίς παιδιά παραμένει στα 8.633 ευρώ, για οικογένειες με ένα παιδί αυξάνεται από τα 9.000 ευρώ στα 10.000 ευρώ, με δύο παιδιά από τα 10.000 στα 11.000 ευρώ, με τρία παιδιά στα 12.000 ευρώ και με τέσσερα παιδιά στα 13.000 ευρώ. Ετσι, προκύπτει ετήσιο όφελος 90 ευρώ για οικογένειες με ένα παιδί και 220 ευρώ για οικογένειες με περισσότερα παιδιά. Το συνολικό δημοσιονομικό κόστος υπολογίζεται σε 77 εκατ. ευρώ.
2. Σταδιακή κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος. Το συγκεκριμένο τέλος προβλέπεται να μειωθεί κατά 20% το 2025 και κατά 30% το 2026, με στόχο να καταργηθεί έως το τέλος της τετραετίας. Με δεδομένο ότι κυμαίνεται από 400 έως και 1.000 ευρώ, το 2025 το όφελος θα είναι σε ετήσια βάση από 80 έως και 200 ευρώ για ελεύθερους επαγγελματίες και επιχειρήσεις. Το κόστος ανέρχεται σε 89 εκατ. ευρώ το 2025, σε 222 εκατ. ευρώ το 2026 και σε 443 εκατ. ευρώ το 2027.
3. Αύξηση από την 1η/1/2024 κατά 8% του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος. Ειδικότερα, όσοι παίρνουν σήμερα 200 ευρώ θα λάβουν 216 ευρώ, όσοι παίρνουν 300 ευρώ θα πάρουν 324 ευρώ, ενώ όσοι παίρνουν σήμερα 400 ευρώ τον μήνα θα λάβουν 432 ευρώ από τη νέα χρονιά. Το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα είναι ένα προνοιακό πρόγραμμα που δίνεται σε περίπου 250.000 ευάλωτα νοικοκυριά. Για το μονοπρόσωπο νοικοκυριό, ανέρχεται σήμερα σε 200 ευρώ τον μήνα. Για κάθε επιπλέον ενήλικο μέλος του νοικοκυριού προσαυξάνεται κατά 100 ευρώ τον μήνα και για κάθε ανήλικο κατά 50 ευρώ τον μήνα. Το ετήσιο κόστος είναι 49 εκατ. ευρώ.
4. Νέα μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά μία μονάδα. Υπενθυμίζεται εδώ πως μέσα στην τελευταία τετραετία οι εισφορές ψαλιδίστηκαν κατά 4,4 ποσοστιαίες μονάδες, γεγονός που στην πράξη οδήγησε σε αύξηση του εισοδήματος των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα. Αδιευκρίνιστο παραμένει κατά πόσο η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά μία μονάδα περιλαμβάνει και το υπολειπόμενο 0,6 της μονάδας -που οφείλεται- από το προηγούμενο κυβερνητικό πρόγραμμα μείωσης κατά πέντε μονάδες το διάστημα από 2019 έως 2023. Η μείωση είναι συνδεδεμένη και με την πλήρη εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας, που θα βοηθήσει στην πάταξη της εισφοροδιαφυγής και της «μαύρης» εργασίας. Η ψηφιακή κάρτα ήδη εφαρμόζεται στις τράπεζες, στα σούπερ μάρκετ με περισσότερους από 250 εργαζομένους, στις ασφαλιστικές εταιρείες και στις εταιρείες σεκιούριτι. H μείωση των ασφαλιστικών εισφορών αποτελεί κεντρικό αίτημα των εργοδοτικών οργανώσεων, καθώς συνδέεται με τις αυξήσεις του κατώτατου μισθού. Το κόστος, όπως έχει αποτιμηθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση, ανέρχεται σε 230 εκατ. ευρώ το 2025, πρώτο έτος νέας μείωσης, με ισόποση επιβάρυνση το 2026 και σε 509 εκατ. ευρώ το 2027.
5. «Κούρεμα» των τεκμηρίων διαβίωσης κατά 30% μεσοσταθμικά το 2025. Για κάθε φορολογούμενο ο οποίος απέκτησε εισόδημα από οποιαδήποτε πηγή, η ισχύουσα νομοθεσία προβλέπει ότι ισχύει ελάχιστο τεκμήριο διαβίωσης:

3.000 ευρώ, αν είναι άγαμος ή έγγαμος ή μέρος συμφώνου συμβίωσης και έχει επιλέξει να υποβάλλει τη δήλωσή του χωριστά από τη σύζυγο ή τον σύζυγο ή το έτερο μέρος του συμφώνου συμβίωσης.

2.500 ευρώ, αν είναι έγγαμος ή έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης και έχει επιλέξει να υποβάλλει κοινή δήλωση με τη ή τον σύζυγο ή με το έτερο μέρος του συμφώνου συμβίωσης. Τα συγκεκριμένα τεκμήρια θα περιοριστούν στα 2.100 ευρώ για τον άγαμο και στα 1.750 ευρώ για τον έγγαμο. Αντίστοιχα, θα περιοριστούν κατά 30% και τα τεκμήρια που ισχύουν σήμερα για κατοικίες και οχήματα και θα διαμορφωθούν ως ακολούθως. Για την κύρια κατοικία που δηλώνει ο φορολογούμενος:

• Μέχρι και 80 τ.μ. κύριοι χώροι, 40 ευρώ ανά τ.μ., θα μειωθεί στα 28 ευρώ.
• Από 81 τ.μ. μέχρι και 120 τ.μ. κύριοι χώροι, 65 ευρώ ανά τ.μ., θα μειωθεί στα 45,5 ευρώ,
• Από 121 τ.μ. μέχρι και 200 τ.μ. κύριοι χώροι, 110 ευρώ ανά τ.μ., θα μειωθεί στα 77 ευρώ,
• Από 201 τ.μ. μέχρι και 300 τ.μ. κύριοι χώροι, 200 ευρώ ανά τ.μ., θα μειωθεί στα 140 ευρώ.
• Από 301 τ.μ. και άνω κύριοι χώροι, 400 ευρώ ανά τ.μ., θα μειωθεί στα 280 ευρώ.

Και για αυτοκίνητα, για παράδειγμα μέχρι και 1.200 κ.ε., που ισχύει τεκμήριο 4.000 ευρώ, θα περιοριστεί στα 2.800 ευρώ.

6. 6. Αύξηση του επιδόματος μητρότητας στους ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες, με κόστος 40 εκατ. ευρώ ετησίως. Από τους τέσσερις μήνες, θα διαμορφωθεί στους εννέα μήνες στο ύψος του κατώτατου μισθού (από 150 έως 200 ευρώ που είναι σήμερα).
7. Μονιμοποίηση της απαλλαγής των πρώην δικαιούχων ΕΚΑΣ από τη συμμετοχή τους στη φαρμακευτική δαπάνη, με κόστος 38 εκατ. ευρώ ετησίως. Με αυτόν τον τρόπο, 600.000 και πλέον χαμηλοσυνταξιούχοι που έχασαν οριστικά το ΕΚΑΣ θα έχουν δωρεάν φάρμακα. Η πρόσβαση σε δωρεάν φαρμακευτική περίθαλψη θεσμοθετήθηκε αρχικά ως αντιστάθμισμα στην απώλεια του ΕΚΑΣ και έκτοτε παρατείνεται κάθε χρόνο με ειδική νομοθετική ρύθμιση. Υπενθυμίζεται πως αρχικά οι συνταξιούχοι είχαν είτε μηδενική συμμετοχή στα φάρμακα (όσοι έχασαν το ΕΚΑΣ από το 2016) είτε μειωμένη 10% (όσοι συνέχιζαν να το λαμβάνουν μέχρι την πλήρη κατάργησή του, στο τέλος του 2019). Πλέον, όλοι έχουν απαλλαγή και μηδενική συμμετοχή.
8. Youth pass για τους νέους που ενηλικιώνονται με κόστος 30 εκατ. ευρώ ετησίως και έτος πρώτης εφαρμογής το 2024. Δικαιούχοι του youth pass θα είναι κάθε χρόνο οι νέοι που θα συμπληρώνουν την ηλικία των 18 και 19 ετών, οι οποίοι υπολογίζονται σε 200.000 ετησίως. Το voucher των 150 ευρώ θα μπορεί να χρησιμοποιείται σε επιχειρήσεις των κλάδων του τουρισμού και του πολιτισμού, καθώς και σε μεταφορές. Θα είναι μια ψηφιακή χρεωστική κάρτα, όπως το freedom pass, την οποία ο δικαιούχος θα επιδεικνύει στην επιχείρηση-οργανισμό ώστε να «σκανάρεται».
9. Μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 10% για σπίτια που ασφαλίζονται για φυσικές καταστροφές, με το κόστος να εκτιμάται περί τα 40 εκατ. ευρώ ετησίως και έτος πρώτης εφαρμογής το 2024, με βάση τα ασφαλιστήρια του 2023. Οι ιδιοκτήτες που έχουν ασφαλίσει τις κατοικίες τους για ολόκληρο το 2023 θα δουν έκπτωση 10% στον ΕΝΦΙΑ του 2024, ενώ όσοι ασφαλίσουν τα σπίτια τους το 2024 θα κερδίσουν έκπτωση στον φόρο ακινήτων το 2025. Σε κάθε περίπτωση, κερδισμένοι είναι οι ιδιοκτήτες κατοικιών που έχουν λάβει στεγαστικό δάνειο, καθώς η ασφάλιση του ακινήτου έναντι φυσικών καταστροφών είναι υποχρεωτική. Σε απόλυτα ποσά, η μείωση του ΕΝΦΙΑ θα είναι μεγαλύτερη όσο υψηλότερος είναι ο φόρος. Για παράδειγμα, αν φορολογούμενος που καλείται να πληρώσει ΕΝΦΙΑ 300 ευρώ ασφαλίσει την κατοικία του, θα γλιτώσει 30 ευρώ, ενώ άλλος φορολογούμενος με ΕΝΦΙΑ 2.000 ευρώ θα έχει όφελος 200 ευρώ.
10. Αύξηση της οικογενειακής παροχής για τους δημοσίους υπαλλήλους. Το επίδομα για ένα παιδί θα αυξηθεί από τα 50 στα 70 ευρώ, για δύο παιδιά από τα 70 στα 120 ευρώ, για τρία παιδιά στα 170 ευρώ και για τέσσερα παιδιά στα 220 ευρώ.