Η εισβολή των δυνάμεων της Χαμάς στο νότιο τμήμα του Ισραήλ και το «λουτρό αίματος» που ακολούθησε με θύματα ακόμη και αμάχους, ήδη άρχισε να προκαλεί αναταράξεις και στις διεθνείς αγορές: Στην Ασία, με το «άνοιγμα» της αγοράς, η τιμή του πετρελαίου εκτοξεύτηκε κατά 3% και η παγκόσμια οικονομία –ως φαίνεται- εισέρχεται για ακόμη μία φορά σε «αχαρτογράφητα ύδατα». Και αυτό λίγο πριν μπει ο χειμώνας που ενεργειακά είναι «απαιτητικός».
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Ουδείς γνωρίζει τις διαστάσεις που θα λάβει η πολεμική σύρραξη στην Μέση Ανατολή, αλλά το κόστος ενέργειας ίσως είναι το πρώτο το οποίο θα αυξηθεί εξαιτίας αυτής της αιματηρής σύγκρουσης.
Μια πρώτη γεύση από τις οικονομικές συνέπειες αυτού του πολέμου δεν αποκλείεται να πάρουν και οι εγχώριοι καταναλωτές όταν… αντικρύσουν τις τιμές των καυσίμων τις επόμενες ημέρες και δη του πετρελαίου θέρμανσης που θα μπει στην αγορά στο τέλος της εβδομάδας.
Εκτόξευση των τιμών του πετρελαίου
Επί του παρόντος το κόστος του πετρελαίου αυξάνεται στα «ταμπλό» των αγορών των εμπορευμάτων στην Ασία, με «φόντο» τις σκληρές μάχες στο Νότιο Ισραήλ, οι οποίες απειλούν να αποσταθεροποιήσουν την Μέση Ανατολή, μια περιοχή όπου βρίσκεται ένα κρίσιμο θαλάσσιο σταυροδρόμι και αρκετοί από τους κορυφαίους προμηθευτές αργού καυσίμου και ενέργειας σε καταναλωτές σε ολόκληρο τον πλανήτη.
Με το άνοιγμα της αγοράς το West Texas Intermediate διαπραγματεύτηκε πάνω από τα 85 δολάρια το βαρέλι, με τους διαχειριστές να εκτιμούν ότι μια κλιμάκωση της βίας —που περιορίζεται προς το παρόν στη Μέση Ανατολή— θα μπορούσε να προκαλέσει έναν καταστρεπτικό πόλεμο με την εμπλοκή των ΗΠΑ και του Ιράν.
Οι εκτιμήσεις αναλυτών πάντως είναι ότι ο αντίκτυπος στην τιμή του πετρελαίου θα είναι περιορισμένος, μόνο εφόσον η σύγκρουση δεν κλιμακωθεί περαιτέρω, σε έναν περιφερειακό πόλεμο.
Σε διαφορετική περίπτωση, όσο ο πόλεμος κλιμακώνεται, τόσο θα «φουντώνουν» και οι τιμές του πετρελαίου.
Ανατρέπονται ευνοϊκές συγκυρίες
Έως το τέλος της εβδομάδας που θα μπει στην αγορά και το πετρέλαιο θέρμανσης θα φανεί και ο αντίκτυπος το οποίο θα έχει και στην εγχώρια οικονομία και κυρίως την τσέπη των καταναλωτών αυτή η πολεμική σύγκρουση.
Μέχρι και πριν από την εισβολή της Χαμάς στο Ισραήλ η διεθνής τιμή είχε καθοδική τάση και αντιστοίχως υποχωρούσε και εκτιμώμενη για το πετρέλαιο θέρμανσης.
Συγκεκριμένα, υπολογιζόταν πως η τιμή του θα διαμορφωθεί στο 1,45 ευρώ το λίτρο, σημειώνοντας σημαντική αποκλιμάκωση σε σχέση με το προηγούμενο διάστημα εξαιτίας της πτώσης των διεθνών τιμών.
Ουσιαστικά η τιμή χωρίς την κρατική επιδότηση – που δεν προβλέπεται να υπάρξει εφέτος – έφτανε πολύ κοντά στο επίπεδο που ξεκίνησε η περίοδος θέρμανσης πέρυσι (1,41 ευρώ) μετά από επιδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό ύψους 0,2 ευρώ ανά λίτρο συν ΦΠΑ και την πρόσθετη επιδότηση 7,5 σεντς ανά λίτρο από τα διυλιστήρια.
Όπως ανέφεραν πηγές των εταιρειών εμπορίας καυσίμων, τις προηγούμενες ημέρες καταγράφηκε σημαντική πτώση των διεθνών τιμών του προϊόντος, στα 902 δολάρια ανά τόνο την περασμένη Πέμπτη έναντι 981 δολ. στην αρχή της προηγούμενης εβδομάδας.
Η τιμή διυλιστηρίου για το πετρέλαιο θέρμανσης, όπως και για το σύνολο των προϊόντων διαμορφώνεται όμως καθημερινά με βάση το μέσο όρο των διεθνών τιμών των τεσσάρων προηγούμενων ημερών.
«Σύμμαχος» για τους καταναλωτές ο καλός καιρός
Η διάθεση του πετρελαίου θέρμανσης στους καταναλωτές θα αρχίσει την Παρασκευή, 13 Οκτωβρίου που σημαίνει ότι η τιμή εκκίνησης θα διαμορφωθεί ανάλογα την πορεία των διεθνών τιμών αλλά και της ισοτιμίας ευρώ/δολαρίου την ερχόμενη εβδομάδα.
Το ενδιαφέρον των καταναλωτών για το πετρέλαιο παραμένει επί του παρόντος περιορισμένο καθώς και οι καιρικές συνθήκες παραμένουν ευνοϊκές.
Κατά τη διάρκεια του περυσινού χειμώνα (2022-2023) πάντως καταγράφηκαν σημαντικές μεταβολές στις τιμές του πετρελαίου θέρμανσης και των ανταγωνιστικών πηγών ενέργειας (φυσικό αέριο και ηλεκτρισμός).
Η τιμή του πετρελαίου θέρμανσης που ξεκίνησε πέρυσι πάνω από το 1,4 ευρώ το λίτρο υποχώρησε στη λήξη της περιόδου θέρμανσης, τον Απρίλιο, στα 0,92 ευρώ. Η τιμή του πετρελαίου με αναγωγή σε κιλοβατώρες ήταν 0,14 ευρώ / Kwh στην έναρξη της περιόδου και 0,08 ευρώ / Kwh στη λήξη.
Αντίστοιχες διακυμάνσεις κατά τη διάρκεια της χειμερινής περιόδου σημείωσαν και οι τιμές του φυσικού αερίου, το οποίο για ορισμένους μήνες ήταν ακριβότερο από το πετρέλαιο θέρμανσης.
Η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας σημείωσε θεαματική πτώση από τα ιστορικά υψηλά του καλοκαιριού του 2022, ωστόσο παραμένει ακριβότερη από το πετρέλαιο και το αέριο.
Όπως και να έχει η πολεμική σύρραξη στην Μέση Ανατολή αλλάζει πια τα δεδομένα.
