Ο επτά και πλέον μηνών πόλεμος του Ισραήλ στη Γάζα, ως απάντηση στις πρωτοφανείς επιθέσεις της Χαμάς της 7ης Οκτωβρίου, έχει αναζωπυρώσει μια παγκόσμια πίεση για την αναγνώριση της Παλαιστίνης.
Η Νορβηγία, η Ισπανία και η Ιρλανδία ανακοίνωσαν την απόφασή τους να αναγνωρίσουν το κράτος της Παλαιστίνης, σπάζοντας τη μακροχρόνια θέση των δυτικών δυνάμεων ότι ένα παλαιστινιακό κράτος μπορεί να έρθει μόνο ως μέρος ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων με το Ισραήλ.
Πολλές χώρες αναγνωρίζουν ήδη την Παλαιστίνη ως ανεξάρτητο κράτος, αλλά η δυναμική προς την αναγνώριση που διαμορφώνεται, -ιδίως μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών- είναι πιθανό να έχει σημαντικές επιπτώσεις. Ίσως το πιο σημαντικό είναι η εμφανής ρωγμή της «ιδιοκτησίας» των ΗΠΑ στην ειρηνευτική διαδικασία Ισραήλ-Παλαιστίνης από την περίοδο των ειρηνευτικών συνομιλιών και των Συμφωνιών του Όσλο.
Με την ειρηνευτική διαδικασία να είναι εδώ και μήνες καταστροφικά αδιέξοδη για τους περίπου 2,3 εκατομμύρια της Λωρίδας της Γάζας, οι Παλαιστίνιοι αξιωματούχοι εργάζονται επιμελώς στον να κερδίσουν τη στήριξη της Ευρώπης – μια διαδικασία που επιταχύνθηκε στην εποχή Τραμπ. Οι Παλαιστίνιοι παραγκωνίστηκαν από τις Συμφωνίες του Αβραάμ και ο Τραμπ μετέφερε την πρεσβεία των ΗΠΑ στην Ιερουσαλήμ, προκαλώντας βαθιά δυσπιστία για τις ΗΠΑ, που δέχονται σοβαρές επικρίσεις περί «ανέντιμου διαμεσολαβητή».
Η Σουηδία, η Νορβηγία, η Ιρλανδία και η Ισπανία θεωρούνται εδώ και καιρό συμπαθείς προς τους Παλαιστίνιους. Η Βρετανία έχει επίσης επισημάνει ότι θα μπορούσε να εξετάσει το ενδεχόμενο αναγνώρισης της Παλαιστίνης εν μέσω μιας βαθύτερης απογοήτευσης για τη μακρόχρονη άρνηση του Ισραήλ -και όχι μόνο κατά τη διακυβέρνηση Μπενιαμίν Νετανιάχου- να προχωρήσει προς μια λύση δύο κρατών, ακόμη και όταν το Ισραήλ συνεχίζει να «οικειοποιείται» παλαιστινιακά εδάφη για εποικισμό.
Ποιες χώρες έχουν αναγνωρίσει το κράτος της Παλαιστίνης
Επί του παρόντος, 143 από τα 193 κράτη μέλη του ΟΗΕ αναγνωρίζουν το κράτος της Παλαιστίνης.
Η Παλαιστίνη είναι κράτος παρατηρητής μη μέλος της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών από τον Νοέμβριο του 2012. Νωρίτερα αυτό το μήνα, η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών χορήγησε στην Παλαιστίνη πρόσθετα δικαιώματα, μεταξύ των οποίων η θέση της μαζί με τα κράτη μέλη, το δικαίωμα να υποβάλλει προτάσεις και να συμμετέχει σε επιτροπές. Εξακολουθεί να μην έχει δικαίωμα ψήφου.
Ποιες χώρες της ΕΕ έχουν αναγνωρίσει το παλαιστινικό κράτος
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η Σουηδία είναι η μόνη χώρα μέχρι στιγμής που έχει αναγνωρίσει την Παλαιστίνη ενώ είναι μέλος της. Επτά χώρες της ΕΕ έκαναν αυτό το βήμα πριν από την ένταξή τους στην Ένωση:
- Βουλγαρία
- Κύπρος
- Τσεχική Δημοκρατία
- Ουγγαρία
- Ρουμανία
- Πολωνία
- Σλοβακία
Ορισμένα άλλα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένης της Σλοβενίας και της Μάλτας, έχουν δηλώσει την πρόθεσή τους να αναγνωρίσουν το κράτος της Παλαιστίνης.
Η ίδια η ΕΕ και μεγάλες χώρες όπως η Γερμανία και η Γαλλία έχουν «γραφεία εκπροσώπησης» -αντί για πρεσβείες- στη Ραμάλα και στηρίζουν οικονομικά την Παλαιστινιακή Αρχή. Τον Φεβρουάριο, ο Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε ότι η αναγνώριση ενός παλαιστινιακού κράτους «δεν αποτελεί ταμπού για τη Γαλλία», προσθέτοντας ότι «το οφείλουμε στους Παλαιστίνιους, των οποίων οι προσδοκίες έχουν καταπατηθεί για πολύ καιρό».
Μεταξύ των G20, μιας ομάδας των μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου, δέκα χώρες αναγνώρισαν το κράτος της Παλαιστίνης. Αυτές είναι οι εξής:
- Αργεντινή
- Βραζιλία
- Κίνα
- Ινδία
- Ινδονησία
- Μεξικό
- Ρωσία
- Σαουδική Αραβία
- Νότια Αφρική
- Τουρκία
Εννέα χώρες της G20, συμπεριλαμβανομένων του Ηνωμένου Βασιλείου, των ΗΠΑ, της Αυστραλίας, του Καναδά, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας, της Ιαπωνίας και της Νότιας Κορέας, δεν το κάνουν.
Η UNESCO αναγνωρίζει την Παλαιστίνη, προκαλώντας την οργή των ΗΠΑ και του Ισραήλ
Το 2011, με τις ειρηνευτικές συνομιλίες να βρίσκονται σε αδιέξοδο, οι Παλαιστίνιοι αποφάσισαν να προωθήσουν μια εκστρατεία για την πλήρη ένταξη του κράτους της Παλαιστίνης στον ΟΗΕ. Η προσπάθεια απέτυχε, αλλά στις 31 Οκτωβρίου του ίδιου έτους, ο πολιτιστικός οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών, UNESCO, ψήφισε να αποδεχθεί τους Παλαιστίνιους ως πλήρες μέλος.
Η απόφαση προκάλεσε την οργισμένη αντίδραση του Ισραήλ και των ΗΠΑ, οι οποίες ανέστειλαν τη χρηματοδότηση του οργανισμού με έδρα το Παρίσι.
Αποχώρησαν οριστικά από την UNESCO το 2018, αν και οι ΗΠΑ επανήλθαν το 2023.
Τον Σεπτέμβριο του 2015, η παλαιστινιακή σημαία υψώθηκε για πρώτη φορά στα Ηνωμένα Έθνη στη Νέα Υόρκη, αφού η Γενική Συνέλευση, αρκετά χρόνια νωρίτερα, ψήφισε με συντριπτική πλειοψηφία την αναβάθμιση του καθεστώτος των Παλαιστινίων σε «κράτος παρατηρητή μη μέλος».
Τρία χρόνια αργότερα, το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο δέχθηκε επίσης την Παλαιστίνη ως κράτος-μέλος. Ο επικεφαλής εισαγγελέας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου ανακοίνωσε την Τρίτη ότι ζητά εντάλματα σύλληψης για τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου και τον υπουργό Άμυνας του, μαζί με τρία από τα κορυφαία στελέχη της Χαμάς, για ύποπτα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν από τις 7 Οκτωβρίου και έκτοτε στο Ισραήλ και τη Γάζα.
Μια παλαιστινιακή διακήρυξη και οι πρώτες αναγνωρίσεις
Στις 15 Νοεμβρίου 1988, κατά τη διάρκεια της πρώτης παλαιστινιακής ιντιφάντα ή εξέγερσης, ο Παλαιστίνιος ηγέτης Γιάσερ Αραφάτ ανακήρυξε μονομερώς ένα ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος με πρωτεύουσα την Ιερουσαλήμ. Έκανε την ανακοίνωση αυτή στο Αλγέρι, σε μια συνεδρίαση του εξόριστου Παλαιστινιακού Εθνικού Συμβουλίου, το οποίο υιοθέτησε ως στόχο τη λύση των δύο κρατών, με ανεξάρτητα ισραηλινά και παλαιστινιακά κράτη να υπάρχουν δίπλα-δίπλα.
Λίγα λεπτά αργότερα, η Αλγερία έγινε η πρώτη χώρα που αναγνώρισε επίσημα ένα ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος.
Μέσα σε λίγες εβδομάδες, δεκάδες άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένου του μεγαλύτερου μέρους του αραβικού κόσμου, της Ινδίας, της Τουρκίας, του μεγαλύτερου μέρους της Αφρικής και πολλών χωρών της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης, ακολούθησαν το παράδειγμά της.
Το επόμενο κύμα αναγνωρίσεων ήρθε στα τέλη του 2010 και στις αρχές του 2011, σε μια περίοδο κρίσης της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Μέση Ανατολή. Μια σειρά από χώρες της Νότιας Αμερικής, συμπεριλαμβανομένης της Αργεντινής, της Βραζιλίας και της Χιλής, ανταποκρίθηκαν στις εκκλήσεις των Παλαιστινίων να υποστηρίξουν τις αξιώσεις τους για κρατική υπόσταση.
Αυτό ήρθε ως απάντηση στην απόφαση του Ισραήλ να τερματίσει την προσωρινή απαγόρευση της κατασκευής εβραϊκών οικισμών στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη.
