«Ξέρω ότι τα 15 δολάρια δεν φαίνονται πολλά», παραδέχεται ο Έρνεστ Μακί, «αλλά όταν χρεώνουν υπερβολικό ενοίκιο και είσαι άνεργος, το να παίρνεις πίσω κάτι κάθε μήνα είναι σαν ευλογία».
Ο μεσόκοπος από το Ιστ Φορτ Γουόρθ του Τέξας είναι ένας από τα εκατομμύρια των Αμερικανών, που δεν έχουν δικό τους σπίτι και πλέον συμμετέχουν σε προγράμματα επιβράβευσης για ενοικιαστές.
Γίνονται όλο και πιο δημοφιλή στην αμερικανική αγορά ακινήτων, όπου οι ρυθμοί αύξησης των ενοικίων έχουν μεν μειωθεί κατά τι σε σχέση με τη μεταπανδημική εκτίναξή τους, όμως οι τιμές παραμένουν στα ύψη.
Είναι σε αυτό το φόντο που έκαναν την εμφάνισή τους προγράμματα ανταμοιβών ως δέλεαρ για την έγκαιρη καταβολή του ενοικίου, την ανανέωση ή την υπογραφή νέου συμβολαίου μίσθωσης.
Οι ανταμοιβές για συνεπείς ενοικιαστές κυμαίνονται από επιστροφή μετρητών της τάξης του 2%, μέχρι πόντους για την αγορά προϊόντων ή δωροκάρτες.
Η διαδικασία βασίζεται στη λογική των πιστωτικών καρτών. Ορισμένα προγράμματα βασίζονται ακριβώς πάνω σε αυτές.
Στον τομέα δραστηριοποιούνται σήμερα περίπου δώδεκα εταιρείες-ηλεκτρονικές πλατφόρμες, εταιρείες διαχείρισης ακινήτων, καθώς και εμπορικές επιχειρήσεις που συμμετέχουν στο πρόγραμμα των ανταμοιβών, όπως η Amazon, η Walmart και η Target.
Στις περισσότερες των περιπτώσεων ωστόσο, επισημαίνει σε σχετικό ρεπορτάζ η Wall Street Journal, τα όποια οφέλη εξανεμίζονται από τις λοιπές χρεώσεις.
Εξαίρεση αποτελεί προς το παρόν η πλατφόρμα Bilt, που έκανε θραύση στον τομέα των προγραμμάτων επιβράβευσης εν μέσω της πανδημίας COVID-19.
Λάνσαρε ένα νέο πρόγραμμα επιβράβευσης για πληρωμές ενοικίων με την έκδοση πιστωτικής κάρτας χωρίς ετήσιες χρεώσεις, προσφέροντας μια γκάμα επιλογών για την εξαγορά των πόντων.
Μπορούν να χρησιμοποιηθούν για ταξίδια, σε γυμναστήρια ή ακόμη και ως προκαταβολή για σπίτι.
Πόσο όμως κερδισμένοι βγαίνουν πράγματι από αυτή τη διαδικασία οι ενοικιαστές;
Αν και στις ΗΠΑ καταγράφεται επιβράδυνση του ρυθμού αυξήσεων στα ενοίκια, οι τιμές τους παραμένουν στα ύψη. (Photo: Unsplash/Jakub Żerdzicki)
Ενοικιαστές-ιδιοκτήτες: σημειώσατε… 2
Περίπου 12 εκατομμύρια ενοικιαστές στις ΗΠΑ ξόδεψαν περισσότερο από το ήμισυ του εισοδήματός τους για στέγαση την τελευταία διετία, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ.
Δεδομένου του υψηλού κόστους του ενοικίου, η συντριπτική πλειονότητα αναφέρει ότι ακόμη και μικρές ανταμοιβές μπορούν να επηρεάσουν τις αποφάσεις τους σχετικά με το πού θα ζήσουν.
Αυτές μπορεί να προκύψουν ως παραχωρήσεις από τον εκάστοτε ιδιοκτήτη, έπειτα από σκληρά παζάρια.
Έχουν αρχίσει πάντως να κερδίζουν σταθερά έδαφος τα προγράμματα επιβράβευσης.
Περισσότεροι από δύο εκατομμύρια ενοικιαστές στις ΗΠΑ είναι εγγεγραμμένοι σε ανάλογες υπηρεσίες.
Ζωηρό είναι ωστόσο το ενδιαφέρον και στις τάξεις των ιδιοκτητών ακινήτων και εταιρειών διαχείρισης.
Από το φθινόπωρο του 2023 σχεδόν ένα στα τρία ενοίκια γίνεται μέσω προγραμμάτων ανταμοιβής, επισημαίνει σε τελευταία έκθεση η Zillow, από τις κορυφαίες πλατφόρμες καταχωρήσεων για ενοικιάσεις ή πωλήσεις ακινήτων και σύγκρισης τιμών.
Ως έχουν σήμερα τα δεδομένα, δε, τονίζουν ειδικοί, το μεγαλύτερο όφελος φαίνεται να έχουν οι ιδιοκτήτες.
Η στροφή τους στα προγράμματα επιβράβευσης αποδίδεται κυρίως στη μεταπανδημική έκρηξη στον κατασκευαστικό τομέα.
Συνεχίζεται μέχρι και σήμερα στην αμερικανική αγορά κατοικίας.
Τον Ιούνιο ολοκληρώθηκαν περισσότερες καινούργιες πολυκατοικίες από ό,τι σε οποιονδήποτε άλλο μήνα εδώ και σχεδόν 50 χρόνια στις ΗΠΑ.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι ενοικιαστές έχουν περισσότερες επιλογές.
Η προσφορά κινήτρων μέσω ανταμοιβών αποτελεί ένα νέο δέλεαρ για τους ενοικιαστές, αν και οι εκμισθωτές φαίνεται να βγαίνουν τελικά πιο κερδισμένοι.
Αφενός γιατί οι παραχωρήσεις γίνονται σε ένα προκαθορισμένο πλαίσιο και όχι ως αποτέλεσμα κατά περίπτωση διαπραγμάτευσης.
Αφετέρου γιατί τα στοιχεία δείχνουν ότι οι ενοικιαστές που συμμετέχουν σε προγράμματα επιβράβευσης τείνουν να ανανεώνουν τη μίσθωση, ακόμη και σε περιπτώσεις που το ενοίκιο αυξάνεται.
Αυτό ακριβώς συνέβη, για παράδειγμα, σχεδόν με το 97% των ενοικιαστών-πελατών της εταιρείας Piñata, που ανανέωσαν τις μισθώσεις τους το 2021.
Αν και στις ΗΠΑ έχει αυξηθεί η προσφορά κατοικιών, λόγω νέων κατασκευών, στοιχεία δείχνουν ότι τα ενοίκια παραμένουν κατά μέσο όρο 33,4% υψηλότερα από ό,τι πριν από την πανδημία (Photo: Unsplash/Jon Tyson)
Το ενοίκιο, ο «λάκκος» και η «φάβα»
Ενώ η επιστροφή χρημάτων ή η συγκέντρωση πόντων είναι προφανώς «καλύτερη από το τίποτα», οι ανταμοιβές είναι «σχετικά μικροσκοπικές σε σύγκριση με το κόστος του ενοικίου», παρατηρεί χαρακτηριστικά η WSJ.
Κατά μέσο όρο φτάνει τα 1.750 δολάρια μηνιαίως, υπολογίζει η Moody’s Analytics.
Υπολογίζοντας βάσει ενός προγράμματος επιβράβευσης, εν προκειμένω της Piñata, υπολογίζει το ετήσιο όφελος για έναν συνεπή ενοικιαστή περίπου στα 125 δολάρια το χρόνο.
Περίπου ένα εκατομμύριο ενοικιαστές λαμβάνουν ανταμοιβές συγκεντρώνοντας πόντους μέσω μιας άλλης πλατφόρμας, της Incento.
Καθένας αντιστοιχεί σε μόλις 3 σεντς.
Αλλά «είναι η ψυχολογία των πόντων», εξηγεί ο Τζέρι Γουιατρόφκι, συνιδρυτής της εταιρείας.
«Η αξία όπως την αντιλαμβάνονται είναι υψηλότερη».
Αυτά ενώ «ένας όγκος νέων ακινήτων έχει ωθήσει την προσφορά σε υψηλό δεκαετιών, ξεπερνώντας τη ζήτηση», παρατηρεί στην μελέτη του το Χάρβαρντ.
Παρ’ όλα αυτά, περισσότερα νοικοκυριά ενοικιαστών επιβαρύνονται με υψηλότερο κόστος από ποτέ άλλοτε, και ένας αριθμός ρεκόρ ανθρώπων βιώνουν την έλλειψη στέγης, επισημαίνει.
Οι πανδημικοί πόροι στήριξαν προσωρινά το δίχτυ ασφαλείας για τη στέγαση, αλλά η ανάγκη για βοήθεια στην ενοικίαση παραμένει μεγαλύτερη από ποτέ.
Το δη γηρασμένο απόθεμα κατοικιών προς ενοικίαση απαιτεί σημαντικές επενδύσεις για να αντιμετωπιστούν διαρθρωτικές ανεπάρκειες, η μη προσβασιμότητα και οι κλιματικοί κίνδυνοι.
Η υλοποίησή τους αποτελεί μια νέα πρόκληση, υπογραμμίζει, δεδομένου του σημερινού κλίματος στην αγορά, με τις αυξανόμενες λειτουργικές δαπάνες και τα υψηλά επιτόκια.
Η ζήτηση πάντως προβλέπεται ότι θα παραμείνει ισχυρή, χάρη κυρίως στις γενιές των Z, των millennials και των baby boomers.
* Κεντρική photo: Unsplash/Jakub Żerdzicki
