24 Φεβρουαρίου 2023: ο πόλεμος στην Ουκρανία μετράει 365 μέρες. Ο φρικιαστικός απολογισμός ενός έτους προκαλεί οργή και θλίψη στην ανθρωπότητα: 19.000 νεκροί άμαχοι –μεταξύ αυτών εκατοντάδες παιδιά-, σύμφωνα με τα επιβεβαιωμένα στοιχεία του ΟΗΕ, με τις εκτιμήσεις δυτικών πηγών να τους ανεβάζουν σε 30.000 – 40.000, αναφορές για 65.000 εγκλήματα πολέμου και περισσότεροι από 13 εκατ. άνθρωποι που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους, 8 εκατ. από τους οποίους και τη χώρα.
Μπροστά σε αυτό το σκηνικό θανάτου, αμέτρητου πόνου και τρόμου των ανθρώπων που δεν ξέρουν αν την επόμενη στιγμή θα προστεθούν οι ίδιοι ή τα παιδιά τους στη λίστα των θυμάτων, κάποιοι έχουν κάθε λόγο να τρίβουν τα χέρια τους και είναι οι πρώτοι που ολοφάνερα κερδίζουν από έναν πόλεμο: οι μέτοχοι της παγκόσμιας βιομηχανίας όπλων.
Την τελευταία εβδομάδα, η διεθνής αμυντική έκθεση του Άμπου Ντάμπι που πραγματοποιείται κάθε δύο χρόνια, γνωστή ως IDEX, είχε τα πάντα: παρασημοφορημένο στρατιωτικό προσωπικό, κυβερνητικούς αξιωματούχους και στελέχη εταιρειών όπλων, με φόντο τις εντυπωσιακές επιδείξεις πυραύλων και drone, ενώ νεαροί άνδρες με «έξυπνες πανοπλίες» σαν εξολοθρευτές έκαναν προσομοιώσεις μάχης καθώς ψεύτικες εκρήξεις φώτιζαν τεράστιες οθόνες LED, όπως αρκούντως γλαφυρά μεταφέρει την εικόνα το CNBC.
Και, όπως είναι αναμενόμενο, με τον πόλεμο στην Ουκρανία σε εξέλιξη, και τις κυβερνήσεις εντός και εκτός ΝΑΤΟ να δεσμεύονται για μεγαλύτερες από ποτέ συγκέντρωσε το μεγαλύτερο ενδιαφέρον εδώ και χρόνια, όπως μαρτυρά η συμμετοχή 130.000 επισκεπτών από 65 χώρες.
Από τις 24 Φεβρουαρίου του 2022, οι κυβερνήσεις εντός και εκτός του ΝΑΤΟ έχουν δεσμευτεί να δαπανήσουν περισσότερα για εξοπλισμούς από ποτέ. Οι παγκόσμιες αμυντικές δαπάνες έφτασαν σε ιστορικό υψηλό το 2022.
Και να θέλουν να κρυφτούν…
Και οι εκπρόσωποι της πολεμικής βιομηχανίας δεν κρύβουν την ικανοποίησή τους. Μόνο ευγνωμοσύνη δεν εξέφρασε στον πρόεδρο της Ρωσίας προσωπικά ένας εξ αυτών ο οποίος δήλωσε ανώνυμα στο CNBC: «Ο Πούτιν είναι ο καλύτερος πωλητής όπλων. Αν ο Πούτιν δεν έκανε τον πόλεμο, τότε κανείς δεν θα αγόραζε όλα αυτά τα πράγματα».
Η πρωτοφανής αύξηση των εξοπλιστικών δαπανών από πολλές χώρες αποτυπώθηκε στην έκθεση της McKinsey τον Δεκέμβριο, όταν σημειωνόταν: «Με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν πλέον δεσμευτεί να επιτύχουν ή να υπερβούν τον στόχο του ΝΑΤΟ — σε ορισμένες περιπτώσεις, χρόνια πριν το σχεδίαζαν αρχικά». Η κρίση προκάλεσε «μια αναθεώρηση μακροχρόνιων υποθέσεων ότι η μεγάλης κλίμακας σύγκρουση στην ήπειρο ήταν απίθανη τον 21ο αιώνα».
Για του λόγου το αληθές
Κραυγαλέα απόδειξη η Γερμανία: Μόλις λίγες μέρες μετά την έναρξη του πολέμου ανακοίνωσε ότι θα αυξήσει κατά 100 δισ. ευρώ τις αμυντικές της δαπάνες, μια χώρα που από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου έχει περιορίσει δραστικά τις στρατιωτικές επενδύσεις.
Η Πολωνία στοχεύει να αυξήσει τον αμυντικό της προϋπολογισμό στο 3% του ΑΕΠ της το 2023.
Ο Εμανουέλ Μακρόν ανακοίνωσε στις αρχές Ιανουαρίου το σχέδιο της κυβέρνησής του να αυξήσει τις στρατιωτικές δαπάνες κατά περισσότερο από 30% τα επόμενα χρόνια και να προετοιμάσει τις ένοπλες δυνάμεις της για συγκρούσεις υψηλής έντασης.
Οι στρατιωτικές δαπάνες των ΗΠΑ μόνο για την Ουκρανία έφτασαν σχεδόν τα 50 δισεκατομμύρια δολάρια τον τελευταίο χρόνο.
Και δεν είναι μόνο η Δύση. Η Ρωσία τον Νοέμβριο ανακοίνωσε έναν αμυντικό προϋπολογισμό περίπου 84 δισεκατομμυρίων δολαρίων για το 2023 – δηλαδή πάνω από 40% περισσότερο από τον αρχικό της προϋπολογισμό που είχε ανακοινωθεί το 2021.
Η Ιαπωνία στοχεύει να διπλασιάσει τις αμυντικές της δαπάνες στο 2% του ΑΕΠ έως το 2027, καθώς αυξάνονται οι περιφερειακές απειλές από τη Βόρεια Κορέα και την Κίνα.
Η Κίνα και η Σαουδική Αραβία σημείωσαν επίσης αντίστοιχα ρεκόρ για τις αμυντικές δαπάνες των δικών τους κυβερνήσεων το 2022, παρά τον πληθωρισμό, χωρίς να υπάρχουν ενδείξεις επιβράδυνσης.
«Δυστυχώς οι δουλειές πάνε πολύ καλά», δήλωσε χαρακτηριστικά εκπρόσωπος γαλλικής εταιρείας κατασκευής drone που συμμετείχε στην έκθεση.
Παραγγελίες ρεκόρ
Ο πόλεμος –και αυτός όπως όλοι οι προηγούμενοι και παράλληλοι- είναι ένα μεγάλο δώρο για τη βιομηχανία όπλων των ΗΠΑ.
Οι πωλήσεις στρατιωτικού εξοπλισμού των ΗΠΑ σε ξένες χώρες αυξήθηκαν κατά 49% στα 205,6 δισεκατομμύρια δολάρια το περασμένο οικονομικό έτος, σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών της χώρας τον Ιανουάριο.
Οι αμερικανικοί κολοσσοί πολεμικού εξοπλισμού, η Lockheed Martin και η Raytheon, έχουν δεχθεί παραγγελίες ρεκόρ.
Οι καθαρές πωλήσεις της Lockheed για το τέταρτο τρίμηνο έφτασαν τα 19 δισεκατομμύρια δολάρια, περίπου 3% πάνω από τον σχεδιασμό της και αυξημένες από τα 17,7 δισεκατομμύρια δολάρια το 2021.
Οι εκκρεμείς παραγγελίες της Raytheon ξεπέρασαν τα 150 δισεκατομμύρια δολάρια πέρυσι και οι πωλήσεις της στο τέταρτο τρίμηνο για τους πυραύλους και την αμυντική της μονάδα αυξήθηκαν κατά 6,2% στα 4,1 δισεκατομμύρια δολάρια.
Ωστόσο, οι δουλειές έχουν και τις δυσκολίες τους, καθώς εάν δεν ήταν κι αυτά τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα και οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού θα είχα, σύμφωνα με τους εκπροσώπους των επιχειρήσεις, πολύ καλύτερες πωλήσεις.
Εξαντλούνται τα αποθέματα όπλων στην Ευρώπη
Για την Ευρώπη, ωστόσο, υπάρχει μια πραγματική αίσθηση επείγοντος – μετά από χρόνια ανεπαρκών επενδύσεων στον τομέα, εξάρτησης από τις ΗΠΑ και τώρα πολλών μηνών αποστολής όπλων και πυρομαχικών τους στην Ουκρανία, οι ευρωπαϊκές χώρες πρέπει να διασφαλίσουν τα αποθέματά τους, όπως γράφει το CNBC.
«Τα στρατιωτικά αποθέματα των περισσότερων χωρών μελών [του ευρωπαϊκού ΝΑΤΟ] έχουν εξαντληθεί σε μεγάλο ποσοστό, επειδή ενισχύουμε σημαντικά τους Ουκρανούς», είχε δηλώσει ο Ζοζέπ Μπορέλ τον Σεπτέμβριο.
«Γίνεται όλο και πιο επείγον. Υπάρχει πολύ περισσότερη συζήτηση, πολλά περισσότερα αιτήματα», επιεβαίωσε στο διεθνές δίκτυο διευθυντής σε βρετανική εταιρεία drone. Χαρακτήρισε μάλιστα αστρονομική» την αύξηση της ζήτησης για τα μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα της εταιρείας του.
Η γαλλική πολυεθνική αμυντική εταιρεία Thales είναι μία από αυτές του ιδιωτικού τομέα που εργάζεται για να καλύψει τις ανάγκες των Γάλλων και των συμμαχικών στρατευμάτων των οποίων οι προμήθειες εξαντλούνται.
«Σίγουρα η ουκρανική σύγκρουση μας ανάγκασε να αυξήσουμε την [παραγωγική μας] ικανότητα», δήλωσε ο Christophe Salomon, εκτελεστικός αντιπρόεδρος για τα συστήματα ξηράς και αέρος της Thales. Το τμήμα του επικεντρώνεται σε ραντάρ, πυραύλους, πυραύλους, οχήματα και άλλα χερσαία συστήματα.
Οι εταιρείες χρειάζονται κρατική βοήθεια για να επιταχύνουν τη διαδικασία παραγωγής, είπε ο Salomon. Η κυβέρνηση της Γαλλίας «βάζοντας πλάτη» παίρνει μέτρα προς αυτή την κατεύθυνση, όπως απλοποίηση στρατιωτικών συμβάσεων και διοικητικών διαδικασιών, επιδίωξη υποκατάστασης εισαγωγών για περισσότερα προϊόντα γαλλικής κατασκευής, βελτίωση των συμπράξεων ιδιωτικού-δημόσιου τομέα και χρηματοδότηση μες πολλά δισ. ευρώ για την αναπλήρωση των αποθεμάτων πολεμικού εξοπλισμού.
Πηγή: ΟΤ