Οι αυξημένες τουριστικές ροές, η συνεχιζόμενη ανάπτυξη του Ho.Re.Ca., ο εθισμός των καταναλωτών στις προσφορές, η στροφή σε φυσικά, υγιεινά και με λιγότερη ζάχαρη προϊόντα, αλλά και η υποχρεωτική υιοθέτηση βιώσιμων πρακτικών στην παραγωγή ενισχύουν το επενδυτικό ενδιαφέρον στον κλάδο των μη αλκοολούχων ποτών, με τα αναψυκτικά, τα mixers, τους χυμούς και τα νερά να πρωταγωνιστούν.
«Η ερχόμενη διετία θα είναι περίοδος ξεκαθαρίσματος στη βιομηχανία των αναψυκτικών» δηλώνει στον ΟΤ οικονομικός αναλυτής που ειδικεύεται στον κλάδο των ειδών διατροφής και των μη αλκοολούχων ποτών, υποστηρίζοντας ότι η πλειονότητα των ισχυρών παικτών διερευνά συνέργειες και ευκαιρίες εξαγορών που θα φέρουν περαιτέρω ανάπτυξη, αλλά και εξωστρέφεια.
Την ίδια ώρα πάντως, ο ανταγωνισμός εντείνεται. Η αγορά του all-day Ho.Re.Ca. εξελίσσεται σε «εμπόλεμη ζώνη», ενώ δεν λείπουν οι «αψιμαχίες» και στα ράφια των σούπερ μάρκετ.
Μάλιστα για τη φετινή θερινή σεζόν που στην «κρύα» σερβιριζόμενη αγορά οι προσδοκίες είναι υψηλές ελέω και του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος Ποδοσφαίρου 2024 (Euro 2024) στη Γερμανία, οι «μάχες» έχουν ξεκινήσει από τα Χριστούγεννα. Συνήθως σε ανάλογες αθλητικές διοργανώσεις εκτός από τον στοιχηματισμό και τις πωλήσεις τηλεοράσεων και αθλητικών ειδών αυξάνεται και η κατανάλωση στη μαζική εστίαση.
Ο σφικτός εναγκαλισμός της οικογένειας Τσαούτου με το επενδυτικό ταμείο SMERemediumCAP υπό τον πρώην τραπεζίτη Νίκο Καραμούζη και όχι με τους πρώην συνεταίρους τους, την οικογένεια Σεπετά, θεωρώντας τους ευθέως ανταγωνιστές, η συμμαχία των οικογενειών Χήτου και Βενιέρη μέσω της συγχώνευσης της Χήτος ΑΒΕΕ (Ζαγόρι) με την Green Cola, η εξαγορά της εταιρείας Ελληνικοί Χυμοί από τους Σπύρο Θεοδωρόπουλο και Απόστολο Ταμβακάκη, οι φιλοδοξίες των αδελφών Σαράντη για την ανάπτυξη των αναψυκτικών Κλιάφα και το δυναμικό comeback της PepsiCo είναι μερικές από τις πολλές πτυχές του «πολέμου της φυσαλίδας».
Το χάσμα
Βεβαίως για τους Έλληνες εμφιαλωτές το μεγάλο στοίχημα είναι να καταφέρουν να γεφυρώσουν το αβυσσαλέο χάσμα που τους χωρίζει με την Coca – Cola 3E.
Με «όπλο» τις προσφορές η αμφισβήτηση της κυριαρχίας του leader δεν είναι κάτι καινούργιο αλλά πλέον αποκτά νέες διαστάσεις λόγω και της συνεχιζόμενης ακρίβειας.
Σε επίπεδο μεριδίων η Coca Cola 3E είναι ο απόλυτος κυρίαρχος κατέχοντας το 54,1% στο ράφι, με την PepsiCo, η οποία επιχειρεί να επιστρέψει δριμύτερη, να ακολουθεί με 7,3%, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Nielsen για πρώτο δίμηνο εφέτος (πωλήσεις στα σούπερ μάρκετ συμπεριλαμβανομένης και της Lidl).
Τα αναψυκτικά Βίκος είναι στην πρώτη θέση μετά τις πολυεθνικές με ποσοστό 6,8% και με όχημα τη Βίκος Cola.
Στην επόμενη θέση βρίσκεται η Λουξ Μαρλαφέκας με ποσοστό 6,3% και ακολουθούν η Green Cola με ποσοστό 4,7%, η Tuborg με 2,2% και η ΕΨΑ με 1,9%.
Πρωταθλήτρια ακρίβειας η Ελλάδα
Παρ’ όλο που τα αναψυκτικά δεν είναι γάλα ή ψωμί, δηλαδή δεν είναι αυτό που λέμε «προϊόντα καθημερινής ανάγκης», έχουν κατορθώσει να περάσουν κάτω από το «ραντάρ του πληθωρισμού», αυξάνοντας τις πωλήσεις τους σε όγκο παρότι συνεχώς ακριβαίνουν.
Ειδικότερα όσον αφορά τις τιμές των αναψυκτικών, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat τον Μάρτιο εφέτος στην Ελλάδα καταγράφεται η 3η μεγαλύτερη ετήσια αύξηση σε επίπεδο ΕΕ. Συγκεκριμένα η άνοδος στα ελληνικά ράφια φθάνει στο 13% και παρά την σταδιακή υποχώρηση του πληθωρισμού των τροφίμων είναι ο 11ος μήνας στη σειρά που οι τιμές των αναψυκτικών ανατιμώνται σε διψήφιο ποσοστό.
Τα πλάνα του Ν. Καραμούζη στην 100χρονη ΕΨΑ και στο βάθος νερό
Μετά το πρόσφατο «διαζύγιο» Βίκου – ΕΨΑ στον έλεγχο της Αγριά Εμπορική πέρασε το σύνολο των μετοχών της βολιώτικης εταιρείας εμφιαλώσεων στην οποία εκτός από τον Νίκο Καραμούζη, επικεφαλής του επενδυτικού ταμείου SMERemediumCap, συμμετέχει με μικρό ποσοστό και η οικογένεια Τσαούτου.
Η απόκτηση του πλειοψηφικού πακέτου της ΕΨΑ χωρίς «αστερίσκους» δίνει ακόμα μεγαλύτερη ευελιξία κινήσεων στον Νίκο Καραμούζη και ήδη δρομολογούνται σημαντικές αναπτυξιακές κινήσεις για το ιστορικό σήμα που φέτος συμπληρώνει 100 χρόνια παρουσίας στην εγχώρια αγορά.
Σύμφωνα με πληροφορίες, τα επενδυτικά πλάνα περιλαμβάνουν εμπλουτισμό του προϊοντικού χαρτοφυλακίου και ενίσχυση εξωστρέφειας καθώς και επενδύσεις στις υποδομές, που εκτιμάται ότι θα απορροφήσουν κεφάλαια τουλάχιστον 3 εκατ. ευρώ, ενώ και σε επίπεδο στελεχιακού δυναμικού υλοποιείται μια δυναμική ανανέωση.
Παράλληλα, επιδιώκεται και η ενίσχυση του χαρτοφυλακίου συνεργασιών, όπως αυτής που ενεργοποιήθηκε το 2023 με την Pepsico, στο πλαίσιο της οποίας η ΕΨΑ αναλαμβάνει την παραγωγή των αναψυκτικών ΗΒΗ σε κουτί αλουμινίου για τρία τουλάχιστον έτη.
Επιπρόσθετα, πρόσφατα έκλεισε η χρηματοδότηση του deal για το ντεμπούτο του SMERC στον δυναμικό κλάδο του εμφιαλωμένου νερού και ο στόχος είναι να αναπτυχθούν συνέργειες με βιομηχανία αναψυκτικών ΕΨΑ.
Όπως είχε αποκαλύψει ο ΟΤ μέσω της κοινής εταιρείας Water Invest οι Νίκος Καραμούζης, Απόστολος Ταμβακάκης και Σπύρος Θεοδωρόπουλος απέκτησαν πλειοψηφικό πακέτο μετοχών στην εταιρεία εμφιάλωσης νερού Μεντεκίδης που έχει τα σήματα ΔΙΟΣ και ΣΕΛΙ.
Όσον αφορά την ΕΨΑ, πληροφορίες αναφέρουν ότι στόχος είναι τη φετινή χρονιά να επιτευχθούν ακόμα πιο δυναμικές επιδόσεις σε σχέση με το 2023, όταν, σύμφωνα με εκτιμήσεις, η ΕΨΑ εμφάνισε ρυθμό ανάπτυξης που προσέγγισε το 20%, με τα έσοδα να διαμορφώνονται κοντά στα 13 εκατ. ευρώ.
Η υποσχετική από τους Σεπετάδες και το γιγάντιο αναπτυξιακό πλάνο
Από πλευράς της Ηπειρωτικής Βιομηχανίας Εμφιαλώσεων (ΗΒΕ), η απόφαση για αποεπένδυση ήταν μάλλον ειλημμένη από καιρό. Η παθητική επένδυση που διατηρούσε στην ΕΨΑ για μια περίπου 12 χρόνια δεν προσέφερε τα προσδοκώμενα, ενώ παράλληλα δημιουργούσε και στρεβλώσεις καθώς η ΗΒΕ αποτελούσε μέτοχο και συνάμα ανταγωνιστή της βολιώτικης εταιρείας εμφιαλώσεων.
Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι οι Σεπετάδες, που έχουν πλανάρει επενδύσεις συνολικού ύψους 100 εκατ. ευρώ μέσα στην επόμενη πενταετία, αποκλείουν την όποια σχέση με την ΕΨΑ στο απώτερο μέλλον. Το είπε άλλωστε ο Πέτρος Σεπετάς σχολιάζοντας την αποεπένδυση από την ΕΨΑ.
Δεδομένου ότι ο τωρινός ιδιοκτήτης της ΕΨΑ είναι fund και κάποια στιγμή θα προχωρήσει σε exit ορισμένοι ερμηνεύουν αυτή τη δήλωση ως «υποθήκη» μελλοντικού ενδιαφέροντος από την πλευρά της Ηπειρωτικής Βιομηχανίας Εμφιαλώσεων για ολόκληρη την ΕΨΑ. Αυτό όμως μένει να αποδειχθεί.
Όσον αφορά τις επενδύσεις της ΗΒΕ, μέρος αυτών αφορούν τόσο στο κομμάτι της παραγωγής με την προσθήκη νέων γραμμών αλλά και σε επενδύσεις σε κτιριακές υποδομές και logistics. Δυναμικά κινείται η εταιρεία και στην αγορά του Ho.Re.Ca. με στόχο να φτάνει «σε κάθε γωνιά της Ελλάδας» όπως επεσήμανε πρόσφατα η διοίκησή της.
Coca Cola πάει με όλα
Την ίδια ώρα βεβαίως η διοίκηση της Coca Cola 3E δεν κάθεται με σταυρωμένα χέρια.
Την αισιοδοξία της για την πορεία της εταιρείας το 2024 έχει εκφράσει η γενική διευθύντρια της Coca – Cola 3E για Ελλάδα και Κύπρο, Μαρία Αναργύρου Νίκολιτς επισημαίνοντας πως το 2023 αν και απαιτητική, ήταν μία πολύ καλή χρονιά.
Η εταιρεία, η οποία έχει ενισχύσει τη θέση της στην αγορά μετά και την απόκτηση της Three Cents από την Ideal Holdings, εστιάζει στην παρούσα φάση στην ανάπτυξη του premium Ho.Re.Ca. έχοντας ως «όχημα» το διευρυμένο 24/7 χαρτοφυλάκιό της.
Είναι χαρακτηριστικό ότι παρά τους δύο γύρους ανατιμήσεων που έκανε ο κορυφαίος εμφιαλωτής στη χώρα μας το 2023, οι κατ’ όγκο πωλήσεις όχι μόνο δεν επηρεάστηκαν αρνητικά αλλά συνέχισαν να αυξάνονται, όπως προκύπτει από τα οικονομικά στοιχεία.
Η αξία της αγοράς
Συνολικά η αξία της αγοράς των μη αλκοολούχων ποτών υπολογίζεται σε περίπου 1,9 δισ. ευρώ, με το 60% περίπου των πωλήσεων να πραγματοποιείται στο κανάλι του Ho.Re.Ca.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις στελεχών της οργανωμένης λιανικής και της εστίασης, μόνο η αγορά αναψυκτικών στην Ελλάδα προσεγγίζει σε αξία τα 370-400 εκατ. ευρώ και αναπτύσσεται με ρυθμό περίπου 5% ετησίως.
Ο μεγαλύτερος τζίρος σε ό,τι αφορά τα αναψυκτικά, η οποία φαίνεται να αντέχει στις προκλήσεις, όπως για παράδειγμα ο αυξανόμενος ανταγωνισμός από τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, γίνεται στην υποκατηγορία τύπου cola, ενώ ακολουθούν οι πορτοκαλάδες και οι λεμονάδες.
Σημειώνεται ότι το 2022 και το 2023 οι πωλήσεις αναψυκτικών σε όγκο στη ζεστή αγορά (σούπερ μάρκετ) κατέγραψαν άνοδο παρά τις ακριβότερες τιμές στο ράφι, ενώ σταθερά κινούνται και εφέτος λόγω των εκτεταμένων προσφορών. Αντίθετα οι πωλήσεις των χυμών σε όγκο κατέγραψαν πτώση, χωρίς να έχουν ανακτήσει τα μερίδιά τους εφέτος.
