Σχεδόν 40 χρόνια πριν, το απόγευμα της 22ας Ιουνίου του 1983, ήταν σαν η γη στη Ρώμη να άνοιξε και να κατάπιε την Εμανουέλα Ορλάντι.
Κάρη ενός υπαλλήλου στην παπική κατοικία, η τότε 15χρονη επέστρεφε από μαθήματα μουσικής που έκανε στην παλιά πόλη της Ρώμης. Δεν γύρισε ποτέ στο σπίτι της, στην πόλη-κράτος του Βατικανού.
Παρά τις έρευνες, δεν βρέθηκε ούτε ένα ίχνος της.
Μέχρι τάφοι και οστεοφυλάκια μέσα στα τείχη της Αγίας Έδρας άνοιξαν σε αναζήτηση απαντήσεων στο άλυτο μυστήριο, χωρίς επιτυχία.
Ακόμη και σήμερα κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα αν πέθανε ή αν ίσως ζει.
Όλες οι θεωρίες για το τι συνέβη παραμένουν ανοιχτές.
Το έσκασε από το σπίτι της; Την απήγαγαν; Τη σκότωσαν; Έπεσε θύμα trafficking; Της μαφίας; Τρομοκρατικής οργάνωσης -όπως κάποια στιγμή ειπώθηκε- που απαιτούσε την απελευθέρωση του «Γκρίζου Λύκου» και παρ’ ολίγον δολοφόνου του Πάπα Ιωάννη Παύλου του Β’, Μεχμέτ Αλί Αγκτσά; Μήπως πίσω από την εξαφάνιση κρύβονται «σκοτεινοί» κύκλοι της Αγίας Έδρας;
Μοιραία, η υπόθεση βρίθει σεναρίων με πλοκή αστυνομικού θρίλερ, έως συνωμοσιολογικής μυθιστοριογραφίας α λα Νταν Μπράουν.
Τώρα η εισαγγελία της Ρώμης ανοίγει και πάλι την υπόθεση, για τρίτη φορά.
Σε αντίθεση με τις προηγούμενες, ωστόσο, η ιταλική δικαιοσύνη θα συντονίσει τις έρευνες με το Βατικανό.
Θα επανεξεταστούν έγγραφα, φάκελοι και εκθέσεις των τελευταίων δεκαετιών, καθώς και καταγεγραμμένες μαρτυρίες.
Μέρος των στοιχείων συγκεντρώθηκε μόλις τις τελευταίες εβδομάδες, σε έρευνα που άνοιξε από τον περασμένο Ιανουάριο η Αγία Έδρα.
Γίνεται με εντολή του Πάπα Φραγκίσκου, στον απόηχο νέων καταγγελιών και της αναζωπύρωσης του ενδιαφέροντος της κοινής γνώμης, μέσω και μιας πρόσφατης σειράς ντοκιμαντέρ του Netflix.
Το τελευταίο επεισόδιο έκλεινε με την μαρτυρία μιας φίλης της Εμανουέλας.
Μια εβδομάδα πριν εξαφανιστεί η 15χρονη, ανέφερε, της είχε εκμυστηρευτεί ότι ένας υψηλόβαθμος αξιωματούχος του Βατικανού «πολύ κοντά στον Πάπα» -τότε τον Ιωάννη Παύλο Β’- την παρενοχλούσε σεξουαλικά.
«Γαϊτανάκι» καταγγελιών
«Ελπίζουμε σε ειλικρινή συνεργασία μεταξύ της εισαγγελίας της Ρώμης και του Βατικανού», δήλωσε η δικηγόρος της οικογένειας Ορλάντι, Λάουρα Σγκρό.
«Η επανέναρξη της έρευνας είναι μια καλή είδηση που περιμέναμε εδώ και χρόνια», τόνισε, «για να μάθουμε την αλήθεια για την Εμανουέλα».
Ο αδελφός της, Πιέτρο Ορλάντι, ήταν ο τελευταίος από την οικογένεια που την είδε ζωντανή.
Έκτοτε έχει αφιερώσει τη ζωή του στην λύση του μυστηρίου.
Σήμερα, 66 ετών πια, πιστεύει ακράδαντα ότι για την έως τώρα αδράνεια του Βατικανού υπάρχει πολύ σοβαρός λόγος.
Τον περασμένο μήνα προκάλεσε σάλο με την εμφάνισή του σε τηλεοπτική εκπομπή, εκτοξεύοντας πολύ βαριές καταγγελίες κατά του αείμνηστου Πάπα Ιωάννη Παύλου Β’: ανακηρυγμένου άγιου της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας από το 2014.
Ούτε λίγο, ούτε πολύ ο Πιέτρο υποστήριξε ότι ο Πολωνός Πάπας σχετίζεται με την εξαφάνιση της Εμανουέλας.
Έχοντας καταθέσει στοιχεία και ονόματα λίγα 24ωρα νωρίτερα στους εισαγγελείς του Βατικανού, έδωσε στη δημοσιότητα μια ηχογραφημένη δήλωση ενός πρώην μέλους εγκληματικής οργάνωσης της Ρώμης, της «Μπάντα ντέλα Μαλιάνα», το αφεντικό της οποία συγκαταλέχθηκε στους υπόπτους στην υπόθεση Ορλάντι.
Πίσω από τα πολλά «μπιμπ» που κάλυψαν μέρος της ηχογράφησης ακούγονται ισχυρισμοί για σύνδεση του Ιωάννη Παύλου Β’ με το οργανωμένο έγκλημα και κυκλώματα παιδεραστίας.
«Μου λένε ότι ο Βοϊτίλας» -όπως ήταν το κοσμικό του όνομα- «έβγαινε τα βράδια παρέα με του δύο Πολωνούς Καθολικούς ιερείς», είπε από τηλεοράσεως ο αδελφός της Εμανουέλας.
«Και σίγουρα δεν πήγαινε για να ευλογήσει σπίτια»…
Η δήλωση προκάλεσε μέγα σάλο.
Η L’Osservatore Romano, επίσημη εφημερίδα του Βατικανού, έκανε λόγο για «παράλογους και συκοφαντικούς ισχυρισμούς».
Χωρίς να αναφερθεί ονομαστικά στον Ορλάντι, ο Πάπας Φραγκίσκος υπερασπίστηκε δημόσια τη «μνήμη του Αγίου Ιωάννη Παύλου Β’, ο οποίος αποτελεί αυτές τις μέρες αντικείμενο προσβλητικών και αβάσιμων υπαινιγμών».
Ένα «κουβάρι» σεναρίων και σκανδάλων
Σύμφωνα με την Corriere della Sera, η εισαγγελία της Ρώμης επανεξετάζει τώρα διάφορα σενάρια και πληροφορίες.
Μεταξύ αυτών είναι και καταγγελίες -που το Βατικανό διέψευσε- του πρώην βοηθού εισαγγελέα της Ρώμης Τζιανκάρλο Καπάλντο.
Ήταν αυτός που είχε ανοίξει το 2008 την προηγούμενη έρευνα για την υπόθεση Ορλάντι, αλλά το 2012 απομακρύνθηκε από το αρμόδιο γραφείο.
Εκείνη η έρευνα αρχειοθετήθηκε τρία χρόνια αργότερα από τον αντικαταστάτη του ως επικεφαλής της έρευνας -μετέπειτα πρόεδρο του Δικαστηρίου του Βατικανού- εισαγγελέα Τζουζέπε Πινιατόνε.
Στα τέλη του 2021 ο Καπάλντο κατήγγειλε δημόσια ότι, λίγο πριν του πάρουν την υπόθεση Ορλάντι από τα χέρια, τον είχαν προσεγγίσει δύο απεσταλμένοι του Βατικανού ζητώντας συνεργασία.
Όπως υποστήριξε, συμφώνησαν να δώσουν πληροφορίες για την εξαφάνιση της Εμανουέλα Ορλάντι και για το πού «είναι θαμμένη». Σε αντάλλαγμα, θα είχαν τη συνδρομή των ιταλικών αρχών για την εκταφή των οστών ενός μαφιόζου από την κρύπτη της Βασιλικής Sant’Apollinare στη Ρώμη.
Η ταφή είχε γίνει με εντολή της Αγίας Έδρας, παρά το γεγονός ότι το μέρος αυτό προορίζεται μόνο για πρόσωπα υψηλού κύρους.
Η παράξενη αυτή περίπτωση είχε ήδη απασχολήσει από το 2005 την εισαγγελία της Ρώμης, κατόπιν καταγγελίας.
Ήταν ωστόσο μόλις το 2012 που διαπιστώθηκε, με δείγμα DNA, ότι επρόκειτο για τον Ενρίκο ντε Πέντις.
Κοντολογίς το αφεντικό της «Μπάντα ντέλα Μαλιάνα», που δολοφονήθηκε το 1990 σε ενέδρα.
Μια πρώην ερωμένη του ισχυρίστηκε το 2008 ότι ήταν αυτός που απήγαγε την Εμανουέλα και ότι η ίδια την είχε κρατήσει για λίγο καιρό ναρκωμένη στο σπίτι της, προτού την παραδώσουν στο Βατικανό.
Στο επίκεντρο της υπόθεσης, είχε υποστηρίξει, ήταν ένα «παιχνίδι» εξουσίας εντός και εκτός της Αγίας Έδρας, στη «σκιά» του σκανδάλου της κατάρρευσης της Banco Ambrosiano.
Θα πέσει τελικά «φως»;
Βασικός μέτοχος της χρεοκοπημένης ιδιωτικής τράπεζας-«πλυντήριο» (την οποία διοικούσε ο -δολοφονηθείς λίγο μετά την πτώχευση- «τραπεζίτης του Θεού» και μέλος της μασονικής στοάς P2, Ρομπέρτο Κάλβι) ήταν η Τράπεζα του Βατικανού: επισήμως «Ινστιτούτο για τα Έργα της Θρησκείας».
Στους ζημιωμένους πελάτες της συγκαταλεγόταν η «Μπάντα ντέλα Μαλιάνα».
Η εγκληματική οργάνωση φέρεται ότι είχε εμπλακεί στον εσωτερικό πόλεμο στο Βατικανό για το σκάνδαλο, ενόσω η ίδια εκβίαζε για την επιστροφή των χρημάτων της.
Χρόνια μετά, το 2011, πρώην μέλος της «Μπάντα ντέλα Μαλιάνα» ανέφερε ότι η ταφή του ντε Πέντις στη βασιλική ήταν μια ανταμοιβή για τον τερματισμό των αντιποίνων.
Σύμφωνα με τον πρώην βοηθό εισαγγελέα Καπάλντο, η συμφωνία του 2012 τελικά δεν προχώρησε, εξαιτίας της απαίτησης του Βατικανού να υπάρξει δημόσια διαβεβαίωση πως η Αγία Έδρα δεν έχει καμία ανάμειξη στην υπόθεση Ορλάντι.
Ο ίδιος, δήλωσε, αρνήθηκε. Διαρροές που ακολούθησαν αμέσως μετά στον Τύπο ότι «το Βατικανό γνωρίζει» τι συνέβη στην Εμανουέλα τον «φωτογράφισαν» και απομακρύνθηκε από την έρευνα.
Ούτε ένα μήνα μετά, τον Μάιο του 2012, ο τάφος του ντε Πέντις άνοιξε με άδεια του τότε νέου επικεφαλής των ερευνών, εισαγγελέα Πινιατόνε.
Όπως ανακοινώθηκε, στοιχεία για την Εμανουέλα δεν βρέθηκαν. Όμως τα οστά του μαφιόζου απομακρύνθηκαν από την κρύπτη…
Μετά τις καταγγελίες του Καπάλντο, ο Πινιατόνε -που πλέον ήταν στο Δικαστήριο του Βατικανού- αρνήθηκε ότι είχε λάβει ποτέ γνώση των όσων υποστήριξε δημόσια ο πρώην υφιστάμενός του.
Όπως και να έχει, η επίλυση του μυστηρίου θεωρείται περίπλοκη και οι όποιοι πιθανοί υπαίτιοι πιθανόν να μην είναι πλέον εν ζωή.
Μετά το σάλο δε που προκάλεσαν οι δηλώσεις του Πιέτρο Ορλάντι για τον Παύλο Ιωάννη Παύλο Β’, η πρόσφατη απόφαση της ιταλικής Βουλής για τη διενέργεια ξεχωριστής κοινοβουλευτικής έρευνας για το «Κορίτσι του Βατικανού» έχει «σκαλώσει» στη Γερουσία.
Η σχετική ψηφοφορία δεν αναμένεται νωρίτερα από τον Ιούνιο, οπότε συμπληρώνονται τέσσερις δεκαετίες από την εξαφάνιση της Εμανουέλας.
Σήμερα θα ήταν 55 ετών.
