Οι μεγάλες αυξήσεις στις τιμές των ακινήτων – και ιδιαίτερα των κατοικιών – στην Πορτογαλία, οι οποίες αποδίδονται σε μεγάλο βαθμό και σε αγορές ξένων, έχουν αρχίσει να προκαλούν μεγάλες αντιδράσεις στο εσωτερικό της χώρας, όπως δείχνουν νέα στοιχεία του Bloomberg.
Την ώρα που η ακρίβεια θερίζει και στην Πορτογαλία, πλέον πληθαίνουν συνεχώς οι φωνές που καλούν την κυβέρνηση να ψαλιδίσει τα κίνητρα που προσφέρονται σε κατοίκους εξωτερικού για να αγοράσουν κατοικίες εκεί ειδικά μέσω του προγράμματος της χρυσής βίζας.
Με τις τιμές κατοικιών να παρουσιάζουν αύξηση της τάξης του 13% σε ετήσια βάση το τρίτο τρίμηνο και την προσφορά ακινήτων να παραμένει χαμηλή, η συντριπτική πλειοψηφία των Πορτογάλων θεωρεί ότι αυτό δεν είναι βιώσιμο.
Ποιοι αγοράζουν
Οι ξένοι έχουν συρρεύσει στην Πορτογαλία τα τελευταία χρόνια αναζητώντας μεταξύ άλλων πιο ζεστό κλίμα και χαμηλότερο κόστος ζωής. Επιπλέον πολλοί είχαν πάει στη χώρα για να τηλεργαστούν από εκεί. Πολλοί άλλοι ήθελαν επίσης να ωφεληθούν από επιπλέον ευνοϊκές παροχές του προγράμματος της χρυσής βίζας, όπως είναι η χορήγηση άδειας διαμονής για να κάνουν μπίζνες στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με έκθεση του Απριλίου από τη στατιστική υπηρεσία της χώρας που επικαλείται το Bloomberg, αυτοί οι ξένοι αγοραστές κατοικιών που καταφθάνουν στην Πορτογαλία είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν ακόμη και υπερδιπλάσια ποσά από ντόπιους για ένα σπίτι στη Λισαβόνα.
Ερευνα της τοπικής εφημερίδας «Expresso», την οποία επικαλείται το διεθνές ειδησεογραφικό πρακτορείο, έδειξε ότι οι εννέα στους δέκα κατοίκους της Πορτογαλίας θεωρούν ότι έχει ξεσπάσει κρίση όσον αφορά την προσπάθεια εξεύρεσης προσιτών κατοικιών. Η αύξηση 13% στις τιμές είναι η μεγαλύτερη που έχει καταγραφεί από το 2010 και μετά, όπως σημειώνεται.
Η χρυσή βίζα έφερε στεγαστική κρίση
Η Πορτογαλία ήταν από τις πρώτες χώρες που δημιούργησαν προγράμματα χρυσής βίζας τα προηγούμενα χρόνια, σε μια προσπάθεια να συγκεντρώσει εκεί μεγαλύτερες ξένες επενδύσεις. Τα προβλήματα δεν άργησαν όμως να φανούν με στρέβλωση της αγοράς, προκαλώντας την παρέμβαση ακόμη και της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Σε μια προσπάθεια να περιορίσει τη ζήτηση από το εξωτερικό από όσους ήθελαν να αποκτήσουν «διαβατήριο» μέσω ακινήτων στη χώρα και σε όλη την ΕΕ, η κυβέρνηση της Πορτογαλίας άρχισε από το 2021 να βάζει φρένο στο εν λόγω πρόγραμμα της χρυσής βίζας. Τότε είχε περιορίσει τις αγορές αυτές ακινήτων από ξένους σε περιοχές εκτός της πρωτεύουσας Λισαβόνας και της πόλης του Πόρτο.
Επίσης η κυβέρνηση σχεδιάζει να αυξήσει το μερίδιο των κατοικιών που κατασκευάζει το Δημόσιο για πιο ευπαθείς ομάδες, από 2% σήμερα σε 5% επί του συνόλου των κατοικιών μέσα στα επόμενα χρόνια.
Τώρα πάνω από τα τρία τέταρτα των ερωτηθέντων στην πρόσφατη έρευνα για την αγορά κατοικίας στη χώρα κατηγορούν τη στεγαστική κρίση στην έλλειψη δημόσιων επενδύσεων σε κατοικίες, στο ανεπαρκές ρυθμιστικό πλαίσιο και στην έλλειψη διαθέσιμων ακινήτων. Περίπου το 64% όσων απάντησαν είπε ότι τα κίνητρα για ξένους αγοραστές, όπως το λεγόμενο πρόγραμμα της χρυσής βίζας που χορηγεί σε ξένους υπηκόους άδεια διαμονής με αντάλλαγμα επένδυση σε ακίνητα, επηρεάζουν σημαντικά την κατάσταση.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ «ΤΑ ΝΕΑ»