Το ΤΕΕ προχώρησε στη συγκεκριμένη κίνηση έπειτα από τη νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) για τις περιπτώσεις οικοπέδων, κατά παρέκκλιση άρτιων, σε εκτός σχεδίου περιοχές, για τις οποίες έως και την 9η Δεκεμβρίου 2022 δεν έχει εκδοθεί οικοδομική άδεια. Τα συγκεκριμένα οικόπεδα θα μπορούν να οικοδομηθούν, εφόσον, έως τη συγκεκριμένη ημερομηνία:
- είτε υποβληθεί αίτηση για έκδοση προέγκρισης οικοδομικής άδειας, εφόσον έχει πληρότητα ως προς τα υποβαλλόμενα δικαιολογητικά και μελέτες, όπως αυτά καθορίζονται εκ του νόμου. Για τη διάρκεια ισχύος της, εφαρμόζονται οι γενικές διατάξεις όπως ισχύουν σήμερα.
- είτε έχει υποβληθεί αίτηση για έκδοση βεβαίωσης όρων δόμησης συνοδευόμενο από τα αναγκαία δικαιολογητικά. Η εναλλακτική αυτή δυνατότητα προβλέφθηκε δεδομένου, ότι πλέον η προέγκριση οικοδομικής άδειας έχει καταστεί προαιρετική. Ωστόσο, για τις συγκεκριμένες περιπτώσεις, χρήση της βεβαίωσης όρων δόμησης θα μπορεί να γίνει μόνο έως και την 30.9.2023. Έως τον ερχόμενο Σεπτέμβριο θα πρέπει είτε να υποβληθεί αίτημα για έκδοση οικοδομικής αδείας είτε προέγκρισης.
Εάν το ΥΠΕΝ δεν είχε προωθήσει τη συγκεκριμένη ρύθμιση οι ιδιοκτήτες μικρών οικοπέδων, εκτός σχεδίου, κατά παρέκκλιση άρτια, θα έπρεπε, για να διατηρήσουν την οικοδομησιμότητά τους, να είχαν προλάβει να λάβουν έως και την 9.12.2022 προέγκριση οικοδομικής άδειας. Ωστόσο, στα δύο χρόνια που έδινε ο νόμος, ελάχιστοι είχαν προχωρήσει τις διαδικασίες για να πάρουν στα χέρια τους το πολυπόθητο χαρτί, με συνέπεια, έπειτα από έντονες πιέσεις βουλευτών όλων των …χρωμάτων, του τεχνικού κόσμου και του συλλόγου ιδιοκτητών ακινήτων, η κυβέρνηση να υποκύψει δίνοντας μια …έμμεση παράταση.
Πάντως, η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ υποστηρίζει ότι τάξη στην εκτός σχεδίου δόμηση θα επέλθει όταν ολοκληρωθεί ο πολεοδομικός σχεδιασμός σε όλη τη χώρα, δηλαδή στα τέλη του 2025.
Δεκέμβριο η ρύθμιση για τα μεγάλα αυθαίρετα
Παράλληλα, σύμφωνα με τα όσα ανέφερε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Νίκος Ταγαράς, σε συνέντευξή του στην κρατική τηλεόραση την Παρασκευή, η πολυαναμενόμενη ρύθμιση _ από μηχανικούς και αυθαιρετούχους – η οποία θα επαναφέρει τη δυνατότητα νομιμοποίησης μεγάλων αυθαιρέτων (της λεγόμενης «Κατηγορίας 5») θα προωθηθεί προς ψήφιση εντός του Δεκεμβρίου.
Η τακτοποίηση θα αφορά τις πολεοδομικές παρανομίες που είχαν γίνει πριν την 28η Ιουλίου 2011, ημερομηνία που αποτελεί τη χρονική «κόκκινη γραμμή» σε όλους τους νόμους για τη νομιμοποίηση αυθαιρέτων, η οποία έχει γίνει αποδεκτή και από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ). Τα αυθαίρετα που έχουν χτιστεί μετά τον Ιούλιο του 2011 (εκ των οποίων πολλά σε νησιά με υψηλή αξία γης, όπως στη Μύκονο) ή βρίσκονται εντός δασών, αιγιαλού, προστατευόμενων περιοχών πρέπει να κατεδαφιστούν.
Η νέα ρύθμιση για τη νομιμοποίηση κτιρίων που είτε είναι εξ ολοκλήρου αυθαίρετα είτε έχουν υπερβάσεις άνω του 40% των πολεοδομικών μεγεθών κάλυψης και δόμησης και άνω του 20% του επιτρεπόμενου ύψους, θα προβλέπει ότι θα γίνεται έλεγχος σε όλες τις αιτήσεις από ελεγκτή δόμησης προκειμένου να διαπιστώνεται ότι δεν βρίσκονται μέσα σε «απαγορευμένες» περιοχές και δεν έχουν χτιστεί μετά τον Ιούλιο του 2011. Επίσης, το μεγαλύτερο ποσοστό των κονδυλίων (περί το 60%) που θα συγκεντρώνονται από τα πρόστιμα, τα οποία θα είναι μεγαλύτερα σε σύγκριση με τις υπόλοιπες κατηγορίες αυθαιρέτων, θα δίνονται στους δήμους, μέσω του Πράσινου Ταμείου, ώστε να προχωρούν οι ρυμοτομικές απαλλοτριώσεις που …λιμνάζουν εδώ και δεκαετίες, ώστε να δημιουργηθούν ελεύθεροι κοινόχρηστοι χώροι.
Με την καταβολή του προστίμου οι ιδιοκτήτες του αυθαιρέτου της «Κατηγορίας 5» θα μπορεί να το διατηρεί για 30 έτη. Ωστόσο για να το νομιμοποιήσει εσαεί θα πρέπει, μέσω της Τράπεζας Γης, να εξαγοράσει τίτλους Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης (ΜΣΔ), όταν θα ανοίξουν τα …γκισέ της «Τράπεζας Γης».
Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε ο κ. Ταγαράς, το 50% των συνολικών τετραγωνικών των αυθαιρέτων που έχουν νομιμοποιηθεί έως σήμερα αφορούσαν την “Κατηγορία 5” όπως και το 60% των συνολικών εισπράξεων προστίμων. Όπως επεσήμανε ο ίδιος, «από τα περίπου 6,5 δισ. ευρώ του συνολικού προϋπολογισμού των προστίμων, τα 4 δισ. ευρώ αντιστοιχούσαν στην “Κατηγορία 5”. Μιλάμε για πάρα πολλά χρήματα».
