Η εξέλιξη της τεχνολογίας και η αυτοματοποίηση έχουν προκαλέσει την εξαφάνιση αρκετών επαγγελμάτων που κάποτε ήταν θεμελιώδη για την καθημερινότητα των ανθρώπων.
Στην παλιά Ελλάδα, όπως και σε πολλές άλλες χώρες, υπήρχαν επαγγέλματα που σήμερα θεωρούνται σπάνια ή ακόμα και ανύπαρκτα. Αυτά τα επαγγέλματα έχουν αντικατασταθεί από τις σύγχρονες τεχνολογίες ή από τη μεταβολή στις κοινωνικές ανάγκες.
Ο λούστρος ήταν ίσως το πιο γνωστό επαγγελματικό πρόσωπο στους δρόμους. Χρησιμοποιώντας έναν ξύλινο πάγκο και τα εργαλεία του, όπως βούρτσες και μπογιές, έβαφε και γυάλιζε τα παπούτσια των περαστικών. Στις ελληνικές ταινίες, το επάγγελμα του λούστρου παρουσιάζεται με ρομαντισμό, αν και σήμερα έχει εξαφανιστεί με την εξάπλωση των σύγχρονων υποδημάτων και της τεχνολογίας.
Η λατέρνα ήταν ένα άλλο από τα χαρακτηριστικά επαγγέλματα του παρελθόντος. Ο λατερνατζής, με τη μανιβέλα του και την όμορφα στολισμένη λατέρνα του, έπαιζε μουσική στους δρόμους για να ψυχαγωγήσει τον κόσμο. Οι μελωδίες του γέμιζαν τις γειτονιές, αλλά με την εμφάνιση του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης, το επάγγελμα αυτό έφθινε.
Ο νερουλάς, που ήταν υπεύθυνος για την τροφοδοσία των σπιτιών με νερό, ήταν άκρως απαραίτητος σε περιοχές όπου δεν υπήρχαν βρύσες. Ο νερουλάς κουβαλούσε το νερό με ζώα, όπως γαϊδούρια και μουλάρια, και εξυπηρετούσε τους κατοίκους, σε μια εποχή που το νερό ήταν πολυτέλεια. Μια ιστορία αναφέρει ότι ο Σπύρος Λούης, ο ήρωας του Μαραθωνίου το 1896, ήταν νερουλάς πριν ανακαλύψει την αθλητική του κλίση.
Ο αγωγιάτης ήταν ο άνθρωπος που μετέφερε φορτία και ανθρώπους με γαϊδούρια και μουλάρια σε περιοχές που δεν είχαν αυτοκίνητα. Οι αγωγιάτες ήταν τα “ταξί” της εποχής, πραγματοποιώντας δύσκολες διαδρομές για να καλύψουν τις ανάγκες μετακίνησης.
Ο παγοπώλης, που προμήθευε τα σπίτια με πάγο για να συντηρούν τα τρόφιμα, ήταν μια άλλη βασική μορφή εμπορίου στην Ελλάδα πριν την εξάπλωση των ψυγείων. Τα παγωνιέρες έδιναν τη λύση για να διατηρηθεί το φαγητό κρύο, και ο παγοπώλης ήταν ο άνθρωπος που τον προμήθευε, συχνά με κάρο.
Ο βαρελάς, ειδικός στην κατασκευή βαρελιών και άλλων ξύλινων σκευών, ήταν ένας τεχνίτης που απαιτούσε εξειδίκευση και εργαλεία για να κατασκευάσει τα βαρέλια, τα οποία χρησιμοποιούνταν για τη μεταφορά και αποθήκευση διαφόρων προϊόντων.
Ο γαλατάς, ο οποίος ήταν ο πρώτος πλανόδιος μικροπωλητής της ημέρας, προμήθευε τους κατοίκους με φρέσκο γάλα, κουβαλώντας το στα γκιούμια του και περνώντας από σπίτι σε σπίτι.
Ο ντελάλης, που διαλαλούσε τα νέα και τα εμπορεύματα, ήταν μια μορφή επικοινωνίας πριν την εμφάνιση των σύγχρονων μέσων μαζικής ενημέρωσης. Οι ντελάληδες, με τη δυνατή τους φωνή και τον τρόπο τους να ανακοινώνουν τα νέα, ήταν μια ζωντανή μορφή επικοινωνίας για την τοπική κοινωνία.
Αυτά τα επαγγέλματα, μαζί με πολλά άλλα, χάθηκαν στον χρόνο, αλλά θυμίζουν μια Ελλάδα που είχε ρυθμούς πιο αργούς και λιγότερο τεχνολογικά εξελιγμένους.
Ωστόσο, όπως συχνά συμβαίνει με την ιστορία, κάποια από αυτά τα επαγγέλματα επιστρέφουν ξανά, όπως το επάγγελμα του τσαγκάρη, λόγω της ανάγκης για επισκευές και διατήρηση των παλιών παπουτσιών. Αν και το παρελθόν μας παραμένει αμετάβλητο, οι αλλαγές της εποχής καθορίζουν τη ζωή μας με νέες επαγγελματικές ευκαιρίες και ανάγκες.
