Ένας επιτυχημένος τερματοφύλακας στο ποδόσφαιρο έχει την ικανότητα να παίρνει αποφάσεις πιο γρήγορα από άλλους αθλητές. Έτσι, για πρώτη φορά μια μελέτη αποκαλύπτει ότι οι τερματοφύλακες βλέπουν τον κόσμο, και επεξεργάζονται τις πληροφορίες που λαμβάνουν, διαφορετικά από όλους τους άλλους.
«Σε αντίθεση με τους άλλους ποδοσφαιριστές, οι τερματοφύλακες καλούνται να λάβουν χιλιάδες πολύ γρήγορες αποφάσεις με βάση περιορισμένες ή ελλιπείς αισθητηριακές πληροφορίες», ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο Μάικλι Κουΐν του Dublin City University, την οποία επικαλείται το IFL Science. Ακόμα, ο ίδιος πρόσθεσε: «Αυτό μας οδήγησε να προβλέψουμε ότι οι τερματοφύλακες θα είχαν αυξημένη ικανότητα να συνδυάζουν πληροφορίες από τις διάφορες αισθήσεις και αυτή η υπόθεση επιβεβαιώθηκε από τα αποτελέσματά μας».
{https://twitter.com/IFLScience/status/1711562193576095862}
Τι έδειξε η έρευνα για τους τερματοφύλακες
Ο Μάικλ Κουΐν και οι συνεργάτες του έβαλαν 60 συμμετέχοντες να ανταποκριθούν σε αναλαμπές φωτός, που μερικές φορές συνέπιπταν με ηχητικά σήματα, και να πουν αν υπήρξαν μία ή δύο αναλαμπές. Έτσι, 20 συμμετέχοντες ήταν επαγγελματίες τερματοφύλακες, 20 έπαιζαν ποδόσφαιρο σε άλλες θέσεις και 20 δεν ήταν αθλητές αλλά ήταν παρόμοιας ηλικίας. Όσο πιο κοντά έρχονταν οι ήχοι σε μια αναλαμπή φωτός, τόσο πιο πιθανό ήταν οι συμμετέχοντες να πουν ότι είχαν δει δύο αναλαμπές φωτός, υποδεικνύοντας ότι η όραση και ο ήχος ταυτίζονταν.
Ωστόσο, οι τερματοφύλακες διέφεραν αισθητά από τις άλλες δύο κατηγορίες συμμετεχόντων, καθώς μπέρδευαν τους ήχους με τις αναλαμπές φωτός μόνο όταν αυτά τα δύο συνέβαιναν εξαιρετικά κοντά μεταξύ τους, ενώ οι άλλες κατηγορίες συμμετεχόντων είχαν αυτό που οι ερευνητές αποκαλούν ως «ευρύτερο χρονικό παράθυρο δέσμευσης». Οι διαφορές ήταν τεράστιες εφόσον, ενώ τα αποτελέσματα των μη ποδοσφαιριστών και των ποδοσφαιριστών που δεν ήταν τερματοφύλακες, ήταν παρόμοια, οι ήχοι έπρεπε να βρίσκονται τρεις φορές πιο κοντά στην αναλαμπή φωτός για να μπερδέψουν τους τερματοφύλακες.
Οι τερματοφύλακες είναι προφανώς καλύτεροι στο να διαχωρίζουν διαφορετικά είδη αισθητηριακών συμβάντων, γεγονός που τους επιτρέπει να εστιάζουν σε ό,τι είναι σημαντικό όταν αντιμετωπίζουν άλλους παίκτες. Μάλιστα, η μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Current Biology, έδειξε ότι οι τερματοφύλακες είναι πιο αποτελεσματικοί τόσο στην επεξεργασία συγκεχυμένων συμβάντων όσο και στην εκτίμηση του χρόνου των γεγονότων.
«Προτείνουμε ότι αυτές οι διαφορές οφείλονται στην ιδιοσυγκρασιακή φύση της θέσης του τερματοφύλακα, η οποία πριμοδοτεί την ικανότητα των τερματοφυλάκων να λαμβάνουν γρήγορες αποφάσεις, συχνά με βάση μερική ή ελλιπή αισθητηριακή πληροφόρηση», γράφουν χαρακτηριστικά οι συγγραφείς της εν λόγω μελέτης.
Εκτός από την ανάγκη να διαχωρίζουν τον θόρυβο του πλήθους, οι τερματοφύλακες χρησιμοποιούν ήχους για να αποφασίσουν τι πρέπει να κάνουν, ιδιαίτερα αν η θέα τους είναι μπλοκαρισμένη. Ωστόσο, επειδή ο ήχος ταξιδεύει πιο αργά από το φως, έτσι υπάρχει μια καθυστέρηση στο να φτάσουν αυτοί οι ήχοι στους τερματοφύλακες, η οποία μπορεί να γίνει σημαντική όσο πιο μακριά συμβαίνει – για παράδειγμα – μια κλωτσιά στο γήπεδο. Με άλλα λόγια, οι συγγραφείς της μελέτης πιστεύουν ότι οι τερματοφύλακες έχουν μάθει να αντιμετωπίζουν τον τρόπο με τον οποίο τα δύο συμβάντα αλληλεπιδρούν με έναν τρόπο που λίγοι άνθρωποι κάνουν.
Αυτό που οι ερευνητές παραδέχονται ότι δεν γνωρίζουν είναι αν η ικανότητα αυτή προέρχεται καθαρά από τη λειτουργία του εγκεφάλου κατά τη διάρκεια ενός αγώνα ή, όπως το έθεσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Δρ. Ντέιβιντ ΜακΓκόβερν, «μήπως αυτές οι διαφορές στην πολυαισθητηριακή επεξεργασία αντανακλούν μια έμφυτη και φυσική ικανότητα που έλκει τους νέους παίκτες στη θέση του τερματοφύλακα;». Επίσης, ο ίδιος πρόσθεσε: «Ενώ πολλοί ποδοσφαιριστές και οπαδοί παγκοσμίως θα είναι εξοικειωμένοι με την ιδέα ότι οι τερματοφύλακες είναι απλώς “διαφορετικοί” από τους υπόλοιπους, αυτή η μελέτη μπορεί στην πραγματικότητα να είναι η πρώτη, στην οποία έχουμε αποδεδειγμένα επιστημονικά στοιχεία για να υποστηρίξουμε αυτόν τον ισχυρισμό».
Πάντως, το οικογενειακό υπόβαθρο του Μάικλ Κουΐν προσφέρει μια ασυνήθιστη προοπτική για τις διαφορές μεταξύ των τερματοφυλάκων και των άλλων ποδοσφαιριστών. Ο πατέρας του, Νάιαλ Κουΐν, κατείχε κάποτε το ρεκόρ για τα περισσότερα γκολ που έχει πετύχει η Ιρλανδία και έτσι ο Μάικλ Κουΐν έγινε επαγγελματίας τερματοφύλακας πριν σπουδάσει Ψυχολογία.
Η επιστημονική ομάδα θέλει να κάνει περαιτέρω έρευνα σχετικά με το αν η άμυνα ή η επίθεση παράγει πιο λεπτές διαφορές στη νοητική επεξεργασία των παικτών. Υπάρχει, επίσης, το ερώτημα για το πού θα μπορούσαν να εφαρμοστούν καλύτερα αυτές οι δεξιότητες των τερματοφυλάκων, όταν εκείνοι αποσύρονται από την ενεργό δράση.
