Τα ζητήματα γεωπολιτικής και ενέργειας, και πώς αυτά σε πολύ μεγάλο βαθμό καθορίζουν τα μεγάλα έργα υποδομής, όπως τους αγωγούς και τα δίκτυα ηλεκτρισμού, ανέλυσε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ, Μανούσος Μανουσάκης, σε συζήτηση που είχε με τον δημοσιογράφο του ΟΤ, Χρήστο Κολώνα, στο πλαίσιο του συνεδρίου που διοργάνωσε ο Κύκλος Ιδεών με θέμα: «Η Ελλάδα Μετά VIIΙ: Η Ευρώπη, η Ελλάδα και ο καταιγισμός των νέων προκλήσεων. Αναζητώντας πλαίσιο αναφοράς».
Ο κ. Μανουσάκης αναφέρθηκε στον γεωστρατηγικό ρόλο των ηλεκτρικών διασυνδέσεων, στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας αλλά και στο επόμενο μεγάλο επενδυτικό στοίχημα του ΑΔΜΗΕ, στα data centers.
Ξεκινώντας από τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις, ο κ. Μανουσάκης έκανε μία σύντομη αναδρομή περιγράφοντας την πορεία από τις τότε ηλεκτρικές διασυνοριακές διασυνδέσεις μεταξύ των κρατών στο πλαίσιο της ΕΟΚ μέχρι την ενιαία αγορά ηλεκτρισμού στην οποία έχουμε φτάσει σήμερα.
Ο κ. Μανουσάκης υπογράμμισε ότι πλέον στην Ευρώπη τίθεται το θέμα του «ανήκειν», αν ένα κράτος είναι διασυνδεδεμένο με την ενιαία ευρωπαϊκή αγορά
«Για παράδειγμα η Κύπρος είναι το τελευταίο κράτος που μένει για να συνδεθεί», τόνισε, ενώ αναφερόμενος στην Ελλάδα, υπογράμμισε ότι είναι συνδεδεμένη με όλα τα γειτονικά της κράτη.
«Και βεβαίως πλέον φτάνουμε στην εποχή των διηπειρωτικών διασυνδέσεων και εκεί προφανώς τα δίκτυα μεταφοράς παίζουν ένα κρίσιμο ρόλο, όπως και άλλες ενεργειακές υποδομές» υπογράμμισε ο κ. Μανουσάκης. Και υπογράμμισε ότι όσο προχωράμε προς την πράσινη μετάβαση, τα δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρισμού θα καθίστανται όλο και πιο κρίσιμα, και θα ορίζουν σχέσεις και συνεργασίες, αλλά και α ανταγωνισμούς μεταξύ των κρατών.
Το καλώδιο Ελλάδας-Κύπρου- Ισραήλ
Ερωτηθείς από τον κ. Κολώνα για το καλώδιο Ελλάδας – Κύπρου τόνισε ότι είναι ζωτικής σημασίας έργο, ιδίως για την Κύπρο που είναι ενεργειακά απομονωμένη, καθώς είναι η τελευταία χώρα που δεν είναι συνδεδεμένη στο ευρωπαϊκό σύστημα ηλεκτρισμού.
Υπενθύμισε ότι ο ΑΔΜΗΕ ξεκίνησε να ασχολείται με το έργο από το 2021, ως τεχνικός σύμβουλος του τότε φορέα υλοποίησης, ενώ από τον Οκτώβριο του 2023 ανέλαβε ως φορέας υλοποίησης του έργου.
«Οφείλω να πω ότι από όταν αναλάβαμε το έργο και εμείς αλλά και η ελληνική κυβέρνηση, γνωρίζαμε πάρα πολύ καλά ότι δεν θα επρόκειτο για έναν περίπατο στον κήπο. Ξέραμε πάρα πολύ καλά ότι η Τουρκία δεν θα μας δώσει συγχαρητήρια για το γεγονός ότι θέλουμε να διασυνδέσουμε την Κύπρο με το ευρωπαϊκό σύστημα, αλλά συγκεκριμένα με την Ελλάδα», είπε χαρακτηριστικά.
«Είμαι βέβαιος ότι η ελληνική κυβέρνηση θα προστατεύσει τον ΑΔΜΗΕ»
Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ, Μανούσος Μανουσάκης, συνομιλεί με τον δημοσιογράφο του ΟΤ, Χρήστο Κολώνα
«Ανέφερε επίσης ότι έχουν κατασκευαστεί ήδη 160 km καλωδίου, τα οποία είναι έτοιμα προς χρήση, ενώ έχουν ολοκληρωθεί εν πολλοίς οι έρευνες βυθού στα χωρικά ύδατα της Ελλάδος και της Κύπρου», τόνισε.
Σε ερώτηση για το πού βρίσκεται αυτή τη στιγμή η πορεία υλοποίησης του έργου, δεν απάντησε λέγοντας ότι πρόκειται για ένα θέμα «εξωτερικής πολιτικής που είναι πάνω από τις δικές μας αρμοδιότητες».
Σημαντικό θέμα για το Ισραήλ
Ο κ. Μανουσάκης υπογράμμισε ότι το καλώδιο, ένα πολύ σημαντικό εθνικό θέμα και για την Ελλάδα και την Κύπρο, προσθέτοντας ότι «είναι πολύ σημαντικό θέμα και για το Ισραήλ».
Εξήγησε μάλιστα, ότι το Ισραήλ έχει ένα ενεργειακό καθώς λειτουργεί ως «ενεργειακό νησί», παρότι είναι μια ηπειρωτική χώρα, δηλαδή δεν είναι συνδεδεμένο το σύστημά του με άλλα συστήματα και αυτό εν μέσω κλιματικής κρίσης δημιουργεί κατά περιόδους έντονα τα προβλήματα επάρκειας.
Για το Ισραήλ το έργο αυτό είναι ένα ζήτημα επάρκειας ηλεκτρισμού, ανέφερε: «Χρειάζεται δηλαδή μία επιπλέον πηγή, ούτως ώστε σε περιόδους που θα έχει έκτακτη μείωση της ενέργειας που μπορεί να διαθέσει για την κατανάλωσή του ,να έχει μία εναλλακτική πηγή ενέργειας»
Ο πρόεδρος του ΑΔΜΗΕ υπογράμμισε επίσης ότι η «ελληνική κυβέρνηση εργάζεται εντατικά προς την κατεύθυνση του να συνεχιστεί το έργο», επισημαίνοντας ότι αυτό θα «ενισχύσει τον γεωπολιτικό ρόλο της Ελλάδας στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου».
«Είμαι βέβαιος ότι η ελληνική κυβέρνηση θα προστατεύσει τον ΑΔΜΗΕ», υπογράμμισε.
Οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις των νησιών
Εν συνεχεία ο κ. Μανουσάκης ερωτήθηκε για τα τα έργα των ηλεκτρικών διασυνδέσεων που υλοποιεί ο ΑΔΜΗΕ με τα Δωδεκάνησα και τα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου με το ηπειρωτικό σύστημα.
«Είναι νομίζω πολύ σημαντικό για την Ελλάδα να διασφαλιστεί η επιτυχής διασύνδεση των νησιών του Βορειοανατολικού Αιγαίου και των Δωδεκανήσων. Να σας πω ενημερωτικά ότι είμαστε σε ένα πολύ ώριμο στάδιο για τα καλωδιακά συστήματα του Βορειοανατολικού Αιγαίου και της διασύνδεσης της Κω με όλα τα υπόλοιπα νησιά των Δωδεκανήσων και το επόμενο διάστημα θα προχωρήσουμε και στον διαγωνισμό», είπε.
Αναφέρθηκε επίσης στη μεγάλη διασύνδεση της Κρήτης με την Αττική: «Ελπίζω ότι το καλοκαίρι θα είμαστε σε θέση να ρέει ρεύμα από την Αττική προς την Κρήτη και βεβαίως έχουμε διασυνδέσει την Κρήτη με την Πελοπόννησο από το 2021, πράγμα το οποίο συνδράμει ιδιαίτερα στην επάρκεια ηλεκτρισμού για τη νήσο της Κρήτης».
«Τα data centers θα παίξουν κρίσιμο ρόλο στην ασφάλεια των δεδομένων»
Η διασύνδεση με την Ιταλία
Ο κ. Μανουσάκης μίλησε επίσης για τη δεύτερη ηλεκτρική διασύνδεση συνεχούς ρεύματος μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας: «Η πρώτη τέθηκε σε λειτουργία το 2000, όμως εδώ και τα τελευταία χρόνια είναι συνεχώς γεμάτη».
Και αναφέρθηκε στην υποβολή αιτήματος για την ένταξη της νέας ηλεκτρικής διασύνδεσης στον 2ο Ενωσιακό Κατάλογο Έργων Αμοιβαίου και Κοινού Ενδιαφέροντος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (PCI/PMI) στην οποία προχωρούν από κοινού ο ΑΔΜΗΕ και ο Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς της Ιταλίας (Terna), στο πλαίσιο της παρουσίασης των υποψήφιων έργων PCI/PMI που θα πραγματοποιηθεί στις Βρυξέλλες στις 20 Μαρτίου 2025.
Το στοίχημα των data centers
Ο κ. Μανουσάκης αναφέρθηκε στη συνέχεια, στα data centers: «Προσπαθούμε να εμπλακούμε σε αυτές τις επενδύσεις», είπε, τονίζοντας ότι συντελείται ιστορικά μία άλλη μετάβαση που είναι η ψηφιακή μετάβαση, η οποία έχει ήδη περάσει από αρκετά στάδια.
Ο πρόεδρος του ΑΔΜΗΕ χαρακτήρισε σημαντικό το σημείο που θα βρίσκονται τα data centers και το πού θα αποθηκεύεται, αυτή η τεράστια ποσότητα πληροφορίας που απαιτείται. Επεσήμανε επίσης ότι, η τηλεπικοινωνιακή θυγατρική του ΑΔΜΗΕ έχει ήδη κάνει διεθνείς τηλεπικοινωνιακές διασυνδέσεις.
«Τώρα προσπαθούμε να εμπλακούμε και εμείς, όπως και άλλες εταιρείες του δημοσίου όπως, ας πούμε, η ΔΕΗ στην αγορά των data centers. Έτσι λοιπόν έχουμε φτιάξει μία κοινή εταιρεία με μία αμερικανική εταιρεία εξειδικευμένη στα data centers και προσδοκούμε να κατασκευάσουμε το επόμενο διάστημα το πρώτο data center της κοινοπραξίας στην Αττική, αλλά στη συνέχεια να επεκταθούμε πιθανόν και σε άλλα μέρη της Ελλάδας».
«Τα data centers θα παίξουν κρίσιμο ρόλο στην ασφάλεια των δεδομένων» υπογράμμισε.
Η ευπάθεια των συστημάτων ηλεκτρισμού
Κλείνοντας τη συζήτηση, ο ερωτήθηκε για το ζήτημα το οποίο απασχολεί και την Ελλάδα αλλά και την Ευρώπη και έχει να κάνει με την ευπάθεια των συστημάτων ηλεκτρισμού από τη μεγάλη υπερπροσφορά των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, την πλεονάζουσα ενέργεια και τις γίνεται με τις περικοπές φορτίων στους ηλεκτροπαραγωγούς.
«Είναι αλήθεια ότι γίνονται περικοπές; Δεν είναι κάτι ευχάριστο, αλλά είναι κάτι απολύτως αναγκαίο και είναι κάτι το οποίο πρέπει να το συνηθίσουμε διότι δεν γίνεται διαφορετικά. Δεν γίνεται να διατηρηθεί η ευστάθεια χωρίς περικοπές. Οι περικοπές θα λειανθούν, θα μειωθούν όσο μπαίνουν αποθηκευτικά συστήματα. Όμως ποτέ δεν θα μπορεί να υπάρχει ένα πράσινο σύστημα χωρίς να γίνονται περικοπές», εξήγησε, τονίζοντας ότι το «ποσοστό των περικοπών θα πρέπει να εντάσσεται στα επιχειρηματικά πλάνα των παραγωγών, με τις πληροφορίες που θα δίνει ο διαχειριστής προκειμένου οι επενδύσεις να είναι βιώσιμες».
Τα δύο κρίσιμα τριήμερα
Τέλος, ο κ. Μανουσάκης αναφέρθηκε στα δυο κρίσιμα τριήμερα, της 25ης Μαρτίου και του Πάσχα, όπου η ζήτηση πέφτει: «Ελπίζω να καταφέρουμε να αποσοβήσουμε τον κίνδυνο να μην υπάρχει κάποιο πρόβλημα διακοπών».
Για Τέμπη
«Τα Τέμπη συμπυκνώνουν ιστορικά το πρόβλημα της χώρας μας, που είναι η επάρκεια του δημόσιου τομέα της» είπε, προσθέτοντας ότι αυτό είναι ένα πρόβλημα καταγωγής για το ελληνικό κράτος που δεν έχουμε καταφέρει να επιλύσουμε», υπογράμμισε.
Πηγή: ΟΤ