Χάμπουργκερ, πίτσες, τηγανιτές πατάτες… πέρα από γρήγορα γεύματα έχουν και την δυνατότητα να δείξουν την αγοραστική δύναμη των πολιτών που ρυθμίζεται από τις αλλαγές που έχουν γίνει στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Δείκτης Big Mac, lipstick effect και ο Δείκτης της Πίτσας είναι μερικοί από τους δείκτες της τσέπης που δείχνουν τις αλλαγές στην καταναλωτική συμπεριφορά των ανθρώπων. Αναλύοντας τους παρακάτω δείκτες, καταλήγουν στο συμπέρασμα της έρευνας του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, δηλαδή της επερχόμενης παγκόσμιας ύφεσης.
The Pizza Principle – Η Θεμελιώδης Αρχή της Πίτσας
Το 1980 ο Έρικ Μπραμ παρατήρησε ότι ένα κομμάτι πίτσα είχε την ίδια τιμή με το εισιτήριο του μετρό και η ισοτιμία αυτή παρέμεινε ήδη 20 χρόνια. Αποφάσισε λοιπόν να ονομάσει αυτό το φαινόμενο «Θεμελιώδης Αρχή της Πίτσας» με τους αναλυτές να επιβεβαιώνουν μέσα στα επόμενα χρόνια πως όταν ανεβαίνει το κόστος της πίτσας, τα ναύλα ακολουθούν.
Ο πληθωρισμός με την σειρά του έχει εκτοξεύσει το λειτουργικό κόστος των αλυσίδων πίτσας, με τις εκτιμήσεις στελεχών αγοράς να αναφέρουν ότι η μέση αύξηση στις πρώτες ύλες διαμορφώνεται στο 40%- 50%, συνυπολογίζοντας και το κόστος ενέργειας που κινείται σε τριπλάσιο βαθμό, καταλήγει σε καταστήματα με ζημιογόνα απόδοση.
Σημαντικό μερίδιο έχει και η λιανική, με την κατηγορία της κατεψυγμένης πίτσας να βαίνει αυξανόμενη. Την ίδια στιγμή είναι και πάρα πολλά εστιατόρια που περιλαμβάνουν και την επιλογή πίτσας στο μενού τους. Συνεπώς, ως κατηγορία η πίτσα μπορεί να αγγίζει τα 300-350 εκατ. ευρώ.
Δείκτης Big Mac
Ακόμα ένας δείκτης που ανήκει στην κατηγορία των δεικτών της αγοράς είναι ο δείκτης Bic Mac. Η παγκόσμια δημοτικότητα της επιχείρησης αυτής, βοήθησε τον Economist στην επινόηση του αντίστοιχου δείκτη ως έναν μοναδικό τρόπο παρακολούθησης της τιμής του διάσημου μπέργκερ έναντι άλλων νομισμάτων. Ο δείκτης ενσωματώνει την έννοια της ισοτιμίας αγοραστικής δύναμης.
Σε ότι αφορά τον πληθωρισμό, η τιμή του μπέργκερ έχει αυξηθεί κατά 40% τα τελευταία δέκα χρόνια. Η τιμή ενός τέτοιου μπέργκερ, ενσωματώνει πολλούς οικονομικούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένου του κόστους εργασίας, των μεταφορών, των τροφίμων και του γενικού πληθωρισμού. Πολλοί μάλιστα πιστεύουν ότι το συγκεκριμένο μπέργκερ είναι ένας τρόπος για να κατανοήσουν τους τρέχοντες ρυθμούς πληθωρισμού και την αγοραστική δύναμη του δολαρίου των ΗΠΑ.
«Lipstick effect» – H αγορά κραγιόν ως οιωνός ύφεσης
Πολλοί πιστεύουν πως η αύξηση των πωλήσεων των καλλυντικών είναι οιωνός επιβράδυνσης της ανάπτυξης και αύξησης του πληθωρισμού. Την χρονιά που πέρασε καταγράφηκαν μεγάλες απώλειες καλλυντικών. Κραγιόν, κρέμες και προϊόντα περιποίησης από τις γυναίκες και καλλυντικά από τους άντρες.
Τι σημαίνει αυτό; Η εξήγηση είναι απλή. Όποιος δεν μπορεί να αγοράσει ένα αυτοκίνητο ή ένα σπίτι, επιτρέπει στον εαυτό του μια μικρή πολυτέλεια στην καθημερινότητά του. Για αυτό πολλοί αναλυτές ανησυχούν θεωρώντας πως η στροφή στα καλλυντικά είναι σημάδι κρίσης. Το φαινόμενο αυτό το ονομάζουν «lipstick effect».
Ακόμα ένα παράδειγμα είναι η εκτίναξη των πωλήσεων καλλυντικών στις ΗΠΑ μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις στους Δίδυμους Πύργους του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου στη Νέα Υόρκη το 2001.
Μάλιστα τότε το γεγονός είχε σχολιάσει και ο Λέοναρντ Λόντερ, επίτιμος πρόεδρος του αμερικανικού κολοσσού των καλλυντικών Estée Lauder, υπενθυμίζοντας πως κάτι παρόμοιο είχε συμβεί και κατά τη διάρκεια της «Μεγάλης Υφεσης» στη δεκαετία του 1930.
