Photo by Louis Reed on Unsplash
Εδώ και αρκετά χρόνια, ακούμε για έρευνες που γίνονται γύρω από ένα εμβόλιο κατά του HIV, το οποίο θα ενισχύσει το ανοσοποιητικό σύστημα των ασθενών, που θα παράγει αντισώματα κατά του ιού. Άλλα εμβόλια που βρίσκονται σε έρευνες προσπαθούν να ανπτύξουν εμβόλιο για την πρόληψη κατά του ιού. Αλλά πόσο κοντά είμαστε στην κυκλοφορία ενός τέτοιου εμβολίου;
Στις αρχές του χρόνου τα νέα ήταν απογοητευτικά, καθώς η Janssen Pharmaceuticals, η οποία ανήκει στην Johnson & Johnson, ανακοίνωσε πως σταματάει τις κλινικές δοκιμές στο εμβόλιο, γιατί δεν ήταν ικανό να προστατεύσει από τον ιό. Μάλιστα, ήταν η μοναδική έρευνα για εμβόλιο του HIV που είχε φτάσει στην τρίτη φάση, με τις άλλες να βρίσκονται πιο πίσω.
Δυο ακόμα είχαν ξεκινήσει πριν από 1,5 χρόνο, εκείνες της Moderna και της IAVI, ωστόσο είναι σίγουρο ότι θα αργήσουν να παράγουν αποτελέσματα, αν παράξουν κάποια. Συνολικά τουλάχιστον πέντε έρευνες σταμάτησαν από το 2020 μέχρι το 2023.
Τον περασμένο Αύγουστο, μια έρευνα μπήκε στα τελικά στάδια με πολλούς επιστήμονες να την χαρακτηρίζουν ως «τελευταία ζαριά», καθώς μια επιτυχία θα μπορούσε να σηματοδοτήσει μια νέα φάση ανάπτυξης εμβολίων, ωστόσο μια αποτυχία θα μπορούσε να δει τους ανοσολόγους να παραιτούνται από μια ολόκληρη γενιά εμβολίων.
Η συγκεκριμένη κλινική δοκιμή ονομάζεται PrEPVacc και γεννά ελπίδες όχι μόνο ασφαλές αλλά και αποτελεσματικό εμβόλιο στην πρόληψη έναντι του ιού, καθώς ασφαλή μέχρι τώρα ήταν πολλά εμβόλια αλλά κρίθηκαν αναποτελεσματικά. Στη συγκεκριμένη κλινική δοκιμή δοκιμάζει δυο εμβόλια μαζί με δύο μορφές προφύλαξης πριν από την έκθεση (PrEP).
Η πιο αποτελεσματική δοκιμή έγινε στην Ταϊλάνδη (RV144) με τα αποτελέσματα να δημοσιεύονται το 2009. Η αποτελεσματικότητα αυτού του εμβολίου, RV144, ήταν περίπου 30%, με την PrEPVacc, για να θεωρηθεί επιτυχημένη, να χρειάζεται αποτελεσματικότητα 70% τουλάχιστον.
«Αυτή είναι μια εξέλιξη του RV144, όχι μια επανάσταση», δήλωσε στο CNN ο Jonathan Weber, συντονιστής του PrEPVacc, και διευθυντής του Imperial College Academic Health Science Center στο Λονδίνο. «Αυτά είναι και τα δύο σχήματα που δεν έχουν μπει ποτέ σε μελέτη αποτελεσματικότητας στο παρελθόν», πρόσθεσε, περιγράφοντας τα εμβόλια ως «το καλύτερο αυτή τη στιγμή, που μπορεί να προσφέρει η ιατρική επιστήμη».
οι συμμετέχοντες ξεκίνησαν στο πρόγραμμα από το 2020 με τη λίστα των 1.513 συμμετεχόντων να κλείνει φέτος την άνοιξη. Οι συμμετέχοντες είναι όλοι μεταξύ 18-40 ετών και ζουν στη Νότια Αφρική, την Ουγκάντα ή την Τανζανία, οι οποίες συγκαταλέγονται στις 15 χώρες με μεγαλύτερο ποσοστό HIV/AIDS στους ενήλικες.
Η έρευνα χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά γίνεται εκ=ξ ολοκλήρου στην Αφρική, την ήπειρο που έχει πληρώσει το μεγαλύτερο τίμημα από τον ιό. Να σημειωθεί ότι το 2022, 630.000 άνθρωποι πέθαναν από ασθένειες που σχετίζονται με το AIDS παγκοσμίως, την ώρα που οι αντιρετροϊκές θεραπείες είναι αποτελεσματικές, αλλά η πρόσβαση σε αυτές να μην είναι η ίδια για όλους.
Η απάντηση λοιπόν είναι πως είμαστε όσο κοντά όσο και μακριά από το εμβόλιο για την πρόληψη ή την παραγωγή αντισωμάτων εναντίον του HIV, με τις έρευνες των επιστημόνων να κορυφώνονται αλλά ακόμα να μην υπάρχει αποτελεσματική λύση.
