Ο Βλαντιμίρ Πούτιν έχει πει ότι αν του έμαθε κάτι το παιχνίδι με τα άλλα αγόρια στους δρόμους της γενέτειρας του στην Αγία Πετρούπολη, είναι ότι «εάν θέλεις να νικήσεις σε μια μάχη, πρέπει να την πας μέχρι το τέλος, σαν να ήταν η πιο αποφασιστική ολόκληρης της ζωής σου».
Η τελευταία ομιλία του προς το έθνος απέδειξε ότι έμαθε καλά το μάθημα του, αφού όχι μόνο ανέστειλε τη συμμετοχή της χώρας του στη συνθήκη New Start για τον περιορισμό των στρατηγικών οπλοστασίων, αλλά αναγόρευσε όλη τη Δύση ως τον εχθρό, που σκοπό έχει να κυριαρχήσει στον κόσμο και να αφανίσει τη Ρωσία.
Από τη λήξη της ομιλίας του, που κράτησε μιάμιση ολόκληρη ώρα, το επίφοβο ερώτημα, που έχει μένει χωρίς απάντηση, είναι αν τελικά ο Ρώσος πρόεδρος, προκειμένου να κερδίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία, θα τραβήξει και το καταστροφικό χαρτί των πυρηνικών όπλων.
Ψυχραιμία αλλά και ετοιμότητα
Οι περισσότεροι αναλυτές πιστεύουν πως όχι, αλλά πριν από έναν χρόνο ακριβώς, οι ίδιοι άνθρωποι δήλωναν σχεδόν σίγουροι ότι οι ρωσικές δυνάμεις δεν θα εισέβαλλαν στα ουκρανικά εδάφη.
Κι όμως συνέβη και αυτή η μετωπική σύγκρουση συνεχίζεται χωρίς ευκρινές τέλος για τους άμεσα και πιο μακριά εμπλεκόμενους της.
Σε κάθε περίπτωση τα πυρηνικά όπλα είναι άλλο… επίπεδο, στο οποίο κανείς ηγέτης με διάθεση να μακροημερεύσει, όπως ο Πούτιν στην πρώτη γραμμή της εξουσίας, δεν πρόκειται να καταφύγει. Ακόμα κι αν πρόκειται για ένα τακτικό χτύπημα με έναν μικρής εμβέλειας και ισχύος πυρηνικό πύραυλο.
Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι ο κόσμος δεν έγινε από σήμερα ένα πιο επικίνδυνο μέρος, όπως δήλωσε ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ.
Γι’ αυτό και τόνισε ότι «ο Πούτιν δεν πρέπει να κερδίσει… Θα ήταν επικίνδυνο για την ασφάλεια τη δική μας και για όλο τον κόσμο».
Ανεύθυνος ο Ρώσος πρόεδρος
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Άντονι Μπλίνκεν που έκανε λόγο για μια άτυχη και ανεύθυνη απόφαση του Ρώσου προέδρου, τον οποίο και κάλεσε να αναθεωρήσει αφήνοντας ανοιχτή την πόρτα για επανάληψη των διαπραγματεύσεων ανά πάσα στιγμή.
Τι είπε όμως ο Πούτιν και ανησύχησε άπαντες σε αυτή την ομιλία, που δόθηκε μόλις τρεις ημέρες πριν από την πρώτη θλιβερή επέτειο του ρωσικού πολέμου στα ουκρανικά εδάφη.
Συγκεκριμένα ανακοίνωσε ότι η Ρωσία αποσύρεται από τη New Start, που είχε υπογράψει με τις ΗΠΑ, για τη μείωση των πυρηνικών οπλοστασίων τους και υπογράμμισε ότι η Μόσχα θα ξαναρχίσει τις πυρηνικές δοκιμές στην περίπτωση που η Ουάσιγκτον πράξει τα ανάλογα.
Τα στρατηγικά όπλα της Ρωσίας είναι σε ετοιμότητα, προειδοποίησε κατηγορώντας το ΝΑΤΟ ότι ρίχνει λάδι στην φωτιά της σύγκρουσης.
Γιατί είναι σημαντική η New Start
Η συνθήκη New START υπεγράφη το 2010 και περιορίζει τον αριθμό των στρατηγικών πυρηνικών όπλων, που μπορούν να διατηρούν οι ΗΠΑ και η Ρωσία, οι οποίες αντιστοιχούν από κοινού στο 90% των πυρηνικών όπλων σε όλο τον κόσμο.
Επίσης προβλέπει ότι οι δυο χώρες μπορούν να διατηρούν η καθεμία μέχρι 1.550 πυρηνικές κεφαλές σε διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους, υποβρύχια και στρατηγικά βομβαρδιστικά αεροπλάνα, όριο που αμφότερες έφτασαν το 2010.
Αυτό το όριο ανακοινώθηκε από το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών χθες το απόγευμα, ότι θα συνεχίσει να είναι σεβαστό παρά την ανακοίνωση του Ρώσου προέδρου.
Η Strategic Arms Reduction Treaty, όπως είναι ολόκληρο το όνομα της, που τέθηκε σε ισχύ το 2011 και έλαβε 5ετή παράταση το 2021, καθορίζει επίσης τους όρους υπό τους οποίους γίνεται η επαλήθευση και η επιθεώρηση των πυρηνικών οπλοστασίων τους.
Φταίει ο Μπάιντεν;
Παρότι πολλοί είπαν ότι την παραπάνω απόφαση του Πούτιν υπαγόρευσε η αιφνιδιαστική επίθεση του Τζο Μπάιντεν στο Κίεβο, η αλήθεια είναι ότι εδώ και καιρό η Ρωσία δεν έδινε στις ΗΠΑ το πράσινο φως για να πραγματοποιήσουν τις περιβόητες επιθεωρήσεις, ενώ απέφευγε να συναντηθεί μαζί τους στο πλαίσιο της BCC (Bilateral Consultative Commission – Διμερής Συμβουλευτική Επιτροπή), που είναι το όργανο εφαρμογής της συμφωνίας.
Ο στόχος του Πούτιν ήταν να συζητήσει τη δυτική βοήθεια στην Ουκρανία στη BCC, αλλά οι ΗΠΑ αρνούνταν, και μετά την αιφνιδιαστική επίσκεψη του Τζο Μπάιντεν στο Κίεβο, αυτός ο δρόμος δεν έχει πια επιστροφή.
Ο Ρώσος πρόεδρος αναγόρευσε τη Δύση στο σύνολο της τον μεγαλύτερο εχθρό της Ρωσίας, που έχει εξαπολύσει απέναντι της μια στρατιωτική και οικονομική εκστρατεία για τον αφανισμό της, μετατρέποντας μια τοπική σύγκρουση σε παγκόσμια σύγκρουση.
H Δύση θα χρησιμοποιήσει οποιονδήποτε – τρομοκράτες, Ναζί, «ακόμα και τον ίδιο τον διάβολο» – για να πολεμήσει τη Ρωσία, είπε χαρακτηριστικά, λέγοντας ότι «αυτοί ξεκίνησαν τον πόλεμο και εμείς χρησιμοποιήσαμε βία για να τον σταματήσουμε».
Αβεβαιότητα στο κόκκινο
Όσον αφορά το τι ακριβώς σημαίνει η ρωσική αποχώρηση από την πυρηνική συνθήκη, o Τζον Γουλφσθαλ, ο οποίος υπηρέτησε ως ανώτερος σύμβουλος Μπαράκ Ομπάμα για τον έλεγχο των όπλων και τη μη διάδοση στο εθνικό συμβούλιο ασφαλείας από το 2014 έως το 2017, έγραψε στο Twitter ότι θα αλλάξει θεμελιωδώς την πυρηνική σχέση με τη Ρωσία.
Details matter but if Russia is indeed stopping data exchanges and notifications, it would fundamentally change the nuclear relationship with Russia. US-Russia have had some form of strategic arms control in place since 1972. https://t.co/fysFUSzEzo
— Jon B. Wolfsthal (@JBWolfsthal) February 21, 2023
«Οι ΗΠΑ εξακολουθούν να έχουν εκτεταμένη ικανότητα να παρακολουθούν τις ρωσικές πυρηνικές δυνάμεις, ακόμη και χωρίς να υπάρχει συνθήκη. Αλλά η απώλεια συμφωνιών θα αυξήσει την αβεβαιότητα και τις πιθανότητες παρεξήγησης, θα διογκώσει την αντίληψη της απειλής και θα επιταχύνει τον αγώνα των εξοπλισμών», συνέχισε στην ανάρτηση του.
Αν αυτό συνδυαστεί με το γεγονός ότι όλες οι χώρες κοντά στην Ουκρανία, όπου ξεκίνησε η τρίτη και πιο άγρια, όπως χαρακτηρίζεται, φάση του πολέμου, αλλά και εκείνες που βρίσκονται μακριά, για παράδειγμα η Κίνα και η Ινδία, εξοπλίζονται συνεχώς και αυξάνουν κατακόρυφα τις αμυντικές τους δαπάνες, γίνεται προφανές ότι ο κόσμος είναι ξανά αντιμέτωπος με μια νέα κούρσα εξοπλισμών με ότι αυτό μπορεί να σημαίνει για το μέλλον του.