Το διήγημα του Καρόλου Ντίκενς γράφτηκε μέσα σε δυο μήνες. Και έχει καταφέρει στα 170 και πλέον χρόνια ζωής του να φτιάξει έναν μύθο γύρω από τα Χριστούγεννα που κρατάει μέχρι και σήμερα. Το σίγουρο είναι πως το συγκεκριμένο διήγημα άλλαξε ολόκληρη την λογοτεχνία που ασχολήθηκε με την τελευταία μεγάλη γιορτή του έτους και πολλοί ισχυρίζονται πως κατάφερε να οδηγήσει την συνείδηση του κόσμου στον πιο μαζικό και ζεστό εορτασμό της, όπως είναι σήμερα.
Το κλίμα στην Βικτωριανή Αγγλία του 1843 δεν ήταν και το καλύτερο δυνατό. Φτώχεια, δυστυχία και ένας βαρύς χειμώνας. Ο Κάρολος Ντίκενς θέλησε τότε να ανυψώσει το ηθικό του κόσμου, να τον κάνει να ξεφύγει λίγο από την δύσκολη καθημερινότητα. Η ιδέα του ήταν να αναγεννήσει όσο μπορεί τον μύθο των Χριστουγέννων, την ζεστασιά τους, το οικογενειακό πνεύμα τους, να την περιγράψει σαν γιορτή που γεμίζει τις καρδιές των ανθρώπων με καλοσύνη.
Ξεκίνησε να το γράφει λοιπόν τον Οκτώβριο και μέσα σε δύο μήνες, το διήγημα ήταν έτοιμο. Η πρώτη έκδοση έγινε το 1843. Ο Ντίκενς πλήρωσε μόνος του τα έξοδα της έκδοσης και ζήτησε να έχει χαμηλή τιμή, ούτως ώστε ο περισσότερος κόσμος να μπορεί να το αγοράσει. Το βιβλίο έκανε αμέσως επιτυχία και τα 6.000 πρώτα αντίτυπα αγοράστηκαν μέσα σε λίγες μέρες. Ο πρωτότυπος τίτλος του είναι «A Christmas Carol», που σημαίνει «Χριστουγεννιάτικα Κάλαντα» (έτσι είχε μεταφραστεί αρχικά και στα ελληνικά).
Η ιστορία είναι γνωστή. Ο Εμπενίζερ Σκρούτζ ένας βαθύπλουτος σπαγγοραμένος τσιγκούνης, μισεί τα Χριστούγεννα και ότι αυτά αντιπροσωπεύουν. Μισεί τους ανθρώπους που είναι χαρούμενοι αυτή την περίοδο και εκμεταλλεύεται αλύπητα τον φτωχό υπάλληλό του Μπομπ Κράτσιτ, πληρώνοντάς τον ελάχιστα.
Την παραμονή των Χριστουγέννων, ο Σκρούτζ γυρίζει σπίτι του. Εκεί θα δεχθεί την επίσκεψη τεσσάρων πνευμάτων. Πρώτα, του μακαρίτη συνεργάτη του Τζέικομπ Μάρλεϊ, που έκαναν μαζί τις κομπίνες τους με την τοκογλυφία. Ο «πρώην» συνεργάτης του θα του εξηγήσει πως αν δεν αλλάξει τρόπο ζωής θα έχει την ίδια κατάληξη με αυτόν. Ύστερα των επισκέπτονται τα τρία πνεύματα των Χριστουγέννων. Των περσινών, των φετινών και των επόμενων. Η κατάληξη του φαίνεται να είναι τραγική. Ο Σκρούτζ μετανιώνει και αλλάζει τον χαρακτήρα του. Μετατρέπεται έτσι σε έναν καλό και δίκαιο ευεργέτη, ξεκινώντας από τον φτωχό υπάλληλό του.
Το βιβλίο εκτός από το δίδαγμα των Χριστουγέννων ασκεί και κοινωνική κριτική για την κατάσταση που βίωνε η τότε εργατική τάξη της Αγγλίας. Και κατάφερε να ξαναδώσει χαμόγελο στην κοινωνία και να ταυτίσει τα Χριστούγεννα με την αγάπη, την συμπόνοια για τον συνάνθρωπο και την κοινωνική αλληλεγγύη.
Το διήγημα «Μια χριστουγεννιάτικη ιστορία» γνώρισε πολλές μεταφορές σε κινηματογράφο, κόμιξ και στο θέατρο. Ο γνωστός ήρας του Ουόλτ Ντίσνεϊ, Σκρούτζ Μακ Ντακ, έχει βασιστεί σαν ιδέα πάνω στον Εμπενίζερ Σκρούτζ.
