Σπίτι μου 2: Αύξηση τιμών ακινήτων και μείωση της διαθεσιμότητας στις μεγάλες πόλεις

Όπως προκύπτει από τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, έχουν εγκριθεί 1.079 επιδοτούμενα στεγαστικά δάνεια συνολικού ύψους 123,3 εκατομμυρίων ευρώ, με το μέσο ποσό δανειοδότησης να ανέρχεται στις 114.727 ευρώ.

Το 56% των αιτήσεων προέρχεται από νέους έως 37 ετών, ενώ το 63% των αιτούντων είναι έγγαμοι. Η μέση εμπορική αξία των ακινήτων που αγοράζονται φτάνει τις 141.000 ευρώ, με μέσο εμβαδόν τα 91,5 τ.μ., γεγονός που καταδεικνύει πως πολλοί ενδιαφερόμενοι αναζητούν οικογενειακή κατοικία. Αυτά τα δεδομένα προκύπτουν από ανάλυση του Πανελλαδικού Δικτύου E-Real Estates, που εξετάζει και τις περιοχές όπου καταγράφεται αύξηση των ζητούμενων τιμών πώλησης.

Όσον αφορά την Αττική, όπου καταγράφεται ο μεγαλύτερος αριθμός αιτήσεων, τα διαθέσιμα ακίνητα έχουν μέση ζητούμενη τιμή πώλησης 1.540 ευρώ/τ.μ. Πρόκειται κυρίως για κατοικίες που απαιτούν τουλάχιστον μερική ανακαίνιση και δεν βρίσκονται στις πλέον ακριβές περιοχές. Επομένως, οι δικαιούχοι του προγράμματος, ειδικά στην Αττική, θα πρέπει να διαθέτουν επιπλέον πιστοληπτική ικανότητα ή/και δικά τους κεφάλαια για να προχωρήσουν στις απαραίτητες επισκευές.

Από την ανακοίνωση του προγράμματος «Σπίτι μου 2», υπήρχε ήδη η εκτίμηση πως θα οδηγήσει σε αυξήσεις στις ζητούμενες τιμές πώλησης, κυρίως σε περιοχές με ακίνητα που πληρούν τις προδιαγραφές του. Τα στοιχεία επιβεβαιώνουν αυτή την εκτίμηση, καθώς μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα έχει καταγραφεί μείωση της διαθεσιμότητας οικονομικών ακινήτων.

Το φαινόμενο αυτό ήταν αναμενόμενο, δεδομένου ότι έρευνες είχαν ήδη επισημάνει τη χαμηλή διαθεσιμότητα οικογενειακών ακινήτων που πληρούν τις προδιαγραφές του προγράμματος, ιδιαίτερα στα μεγάλα αστικά κέντρα και τις τουριστικές περιοχές. Όταν η ζήτηση αυξάνεται σε μια αγορά με περιορισμένη προσφορά, το αποτέλεσμα είναι η περαιτέρω αύξηση των τιμών πώλησης. Αυτό επηρεάζει όχι μόνο τους αγοραστές που επωφελούνται από το πρόγραμμα, αλλά και τους ενοικιαστές και όσους δεν έχουν πρόσβαση σε επιδοτούμενα στεγαστικά δάνεια.

Σημαντικό είναι και το παράδειγμα του πρώτου κύκλου του προγράμματος, «Σπίτι μου 1». Παρά το υψηλό ενδιαφέρον, περίπου το 30% των διαθέσιμων πόρων παρέμεινε αχρησιμοποίητο. Συγκεκριμένα, εκταμιεύθηκαν περίπου 7.600 δάνεια έναντι των 10.000 που είχαν αρχικά προβλεφθεί. Η κύρια αιτία ήταν πως αρκετοί από τους εγκεκριμένους αιτούντες δεν κατάφεραν να βρουν κατοικία εντός των προβλεπόμενων κριτηρίων.

Αισθητή μείωση στη διαθεσιμότητα οικονομικών ακινήτων στην Αττική

Στην Αττική, παρατηρείται αισθητή μείωση στη διαθεσιμότητα οικονομικών ακινήτων, ιδιαίτερα στο κέντρο της Αθήνας, καθώς και στα Δυτικά και Ανατολικά Προάστια. Σύμφωνα με τα δεδομένα των ηλεκτρονικών αγγελιών, οι κατοικίες με ζητούμενες τιμές πώλησης από 150.000 έως 200.000 ευρώ παρουσιάζουν σημαντική μείωση διαθεσιμότητας. Αυτή η εξέλιξη μπορεί να ερμηνευθεί ως ένδειξη αύξησης των ζητούμενων τιμών, καθώς μέσα σε διάστημα μόλις 4-5 εβδομάδων καταγράφεται αισθητή διαφοροποίηση.

Στο κέντρο της Αθήνας, οι περιοχές όπως οι Αμπελόκηποι, τα Ιλίσια, ο Νέος Κόσμος, τα Πατήσια, ο Κολωνός, η Πλατεία Αττικής και ο Ζωγράφος καταγράφουν μείωση στη διαθεσιμότητα οικονομικών ακινήτων. Σε πολλές από αυτές τις περιοχές, η μείωση αγγίζει ή ξεπερνά τις 7 ποσοστιαίες μονάδες για κατοικίες με ζητούμενη τιμή έως 150.000 ευρώ, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως στα Πατήσια και τον Κολωνό, η μείωση για ακίνητα έως 200.000 ευρώ είναι ιδιαίτερα έντονη.

Στα Δυτικά Προάστια, σε περιοχές όπως το Περιστέρι, το Γαλάτσι, η Πετρούπολη, η Νέα Ιωνία και η Νέα Φιλαδέλφεια, οι κατοικίες με τιμές έως 200.000 ευρώ εμφανίζουν αισθητά χαμηλότερη διαθεσιμότητα. Αντίστοιχα, στα Ανατολικά Προάστια, περιοχές όπως το Κορωπί, ο Μαραθώνας, η Παιανία και η Παλλήνη καταγράφουν ακόμη μεγαλύτερες μειώσεις στη διαθεσιμότητα, με την Παλλήνη να σημειώνει εντυπωσιακή μείωση 74,55 ποσοστιαίων μονάδων σε ακίνητα έως 200.000 ευρώ.

Τέλος, στον Πειραιά, η τάση της μείωσης στη διαθεσιμότητα οικονομικών ακινήτων είναι εμφανής τόσο στο κέντρο όσο και στις περιοχές Καμίνια – Παλαιά Κοκκινιά. Η καταγραφή δείχνει πως μέσα σε λίγες εβδομάδες από την έναρξη του προγράμματος «Σπίτι μου 2», η διαθεσιμότητα κατοικιών με ζητούμενη τιμή έως 200.000 ευρώ έχει μειωθεί κατά 2,99 ποσοστιαίες μονάδες στο κέντρο του Πειραιά και κατά 6 μονάδες στις γειτονικές συνοικίες.

Συνολικά, το πρόγραμμα φαίνεται να έχει άμεσο αντίκτυπο στη στεγαστική αγορά, ωθώντας τις τιμές προς τα πάνω και μειώνοντας τις διαθέσιμες επιλογές οικονομικών ακινήτων. Το αν οι δικαιούχοι θα μπορέσουν τελικά να αποκτήσουν κατοικία μέσω του προγράμματος, ή αν το υψηλότερο κόστος θα τους αποτρέψει, μένει να φανεί τους επόμενους μήνες.