Με χαρά και ιδιαίτερη ικανοποίηση πληροφορηθήκαμε από την επίσημη ανακοίνωση του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, ότι ο Τρανός Χορός στη Βλάστη εντάχθηκε στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας, με έγκριση της Διακυβερνητικής Επιτροπής της Σύμβασης για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.
Ο Τρανός Χορός είναι ένα χορευτικό δρώμενο με δομικά στοιχεία το δίπτυχο «τραγούδι-κίνηση» (φωνητικό τραγούδι-χορός), χωρίς τη συνοδεία μουσικών οργάνων. Έχει τελετουργικό χαρακτήρα και μεταδίδεται από γενιά σε γενιά κυρίως με τη συμμετοχή στο δρώμενο. Ο όρος «τρανός» υποδηλώνει τη σχεδόν καθολική συμμετοχή στην επιτέλεσή του και τη μεγάλη σημασία του για την Κοινότητα. Για όλους τους Βλατσιώτες αποτελεί τον «τρανό», δηλαδή τον σημαίνοντα, τον σπουδαίο χορό, το σύμβολο της πολιτισμικής τους ταυτότητας.
Ο Τρανός Χορός χορεύεται στα λιβάδια της Βλάστης (παλιό όνομα: Μπλάτσι), κάθε 27 Ιουλίου, ανήμερα της γιορτής του Αγίου Παντελεήμονα το απόγευμα, καθώς και το διήμερο της γιορτής της Κοίμησης της Θεοτόκου, 15 και 16 Αυγούστου. Η γιορτή της Παναγίας ήταν ανέκαθεν στη Βλάστη η μεγάλη γιορτή της Κοινότητας, καθώς τον Αύγουστο βρίσκονται εκεί, εκτός από τους μόνιμους κατοίκους, και οι κτηνοτροφικές οικογένειες, πριν κατεβούν στα χειμαδιά τους, καθώς και οι Βλατσιώτες που διαμένουν σε αστικά κέντρα και κάνουν εκεί τις καλοκαιρινές τους διακοπές.
Αξίζει να σημειωθεί πως το δελτίο εγγραφής του Τρανού Χορού στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς συντάχθηκε το 2018 από τον Δημήτρη Μπάγκαβο, (Γλωσσολόγος, Δρ. της Ιστορίας της Ελληνικής Γλώσσας, Επιστημονικός Συνεργάτης του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας) και την Γλυκερία Πατσίκα (Φιλόλογος, Msc. Λαογραφίας-Κοινωνικής Ανθρωπολογίας).
Ο φάκελος υποψηφιότητας συντάχθηκε από τη Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, αρμόδια Υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού για την εφαρμογή της Σύμβασης στην Ελλάδα, σε στενή συνεργασία με την Κοινότητα Βλάστης και το Δήμο Εορδαίας.
Να τονίσουμε ότι ο φάκελος απέσπασε τα επαινετικά σχόλια από το αρμόδιο όργανο της Σύμβασης, καθώς κρίθηκε ότι αναδεικνύει τον ρόλο της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς στην ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και της ταυτότητας των μικρών ορεινών κοινοτήτων, που αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις της μετανάστευσης και της αστικοποίησης.
