Η Ντόλι ήταν θηλυκό φινλανδικό πρόβατο ράτσας ντορσέ και το πρώτο θηλαστικό που κλωνοποιήθηκε από ενήλικο σωματικό κύτταρο.
Ήταν Σάββατο, 22 Φεβρουαρίου 1997, και οι Βρετανοί ερευνητές Ian Wilmut και Keith Campbell περίμεναν μια τελευταία στιγμή ηρεμίας πριν ανακοινωθούν στον κόσμο τα αποτελέσματα του πρωτοφανούς επιστημονικού τους πειράματος.
Η ομάδα είχε κρατήσει κρυφή την ανακάλυψη για επτά μήνες, ενώ περίμεναν τη δημοσίευση της εργασίας τους στο έγκριτο περιοδικό Nature. Απόρρητα δελτία τύπου είχαν βγει στους δημοσιογράφους με αυστηρή οδηγία να μην διαρρεύσουν τα νέα πριν από τις 27 Φεβρουαρίου.
Αλλά εκείνο το βράδυ, η ομάδα πληροφορήθηκε ότι ο δημοσιογράφος Robin McKie επρόκειτο να ανακοινώσει την ιστορία την επόμενη κιόλας μέρα στη βρετανική εφημερίδα The Observer.
Οι ερευνητές έτρεξαν στο εργαστήριο στο Ινστιτούτο Ρόσλιν την Κυριακή το πρωί, καθώς η ιστορία του ΜακΚί έπληξε τα μέσα ενημέρωσης σαν κεραυνός εν αιθρία. Τα διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία είχαν ήδη αρχίσει να συρρέουν στο ινστιτούτο για πρόσβαση στη δημιουργία του Wilmut και του Campbell: η Ντόλι το πρόβατο, το πρώτο θηλαστικό στον κόσμο που κλωνοποιήθηκε επιτυχώς από ένα μόνο ενήλικο κύτταρο. Η Ντόλι πήρε το όνομά της από την τραγουδίστρια της κάντρι, Ντόλι Πάρτον (επειδή κλωνοποιήθηκε από ένα κύτταρο μαστικού αδένα).
Προστατευμένη από το ευρύ κοινό, κόλλησε τη μύτη της μέσα από τον φράχτη και μασούσε ήρεμα το σανό στο στυλό της, χωρίς να ενοχλείται από την ορδή των φωτογράφων ειδήσεων. Η Ντόλι, ένα επιστημονικό θαύμα, έμοιαζε πολύ με άλλα πρόβατα, αλλά με μια αξιοσημείωτη γενετική διαφορά.
Μέχρι το τέλος εκείνης της Κυριακής, 23 Φεβρουαρίου, σχεδόν όλες οι μεγάλες εφημερίδες στον κόσμο είχαν πρωτοσέλιδα για την Ντόλι το πρόβατο.
Αλλά η Ντόλι δεν ήταν η πρώτη προσπάθεια της επιστήμης για κλωνοποίηση. Οι ερευνητές είχαν εξερευνήσει τις περιπλοκές της κλωνοποίησης για σχεδόν έναν αιώνα. Το 1902, οι Γερμανοί εμβρυολόγοι Hans Spemann και η Hilda Mangold, μια μαθήτριά του, ανάπτυξαν με επιτυχία δύο σαλαμάνδρες από ένα έμβρυο που χωρίστηκε με μια θηλιά που αποτελείται από ένα τρίχωμα.
Έκτοτε, τα πειράματα κλωνοποίησης συνέχισαν να γίνονται πιο περίπλοκα και πιο σύνθετα. Αρκετοί κλώνοι ζώων εργαστηρίου, συμπεριλαμβανομένων βατράχων και αγελάδων, δημιουργήθηκαν πριν από την Ντόλι. Αλλά όλοι τους είχαν κλωνοποιηθεί από έμβρυα. Η Ντόλι ήταν το πρώτο θηλαστικό που κλωνοποιήθηκε από εξειδικευμένο ενήλικο κύτταρο.
Η Ντόλι έγινε διάσημη σε όλο τον κόσμο και έζησε στο ινστιτούτο Roslin. Απέκτησε έξι προβατάκια και πέθανε στις 14 Φεβρουαρίου του 2003.
Ήταν 6,5 ετών (τα πρόβατα ζουν περίπου 11 χρόνια) και παρότι κάποιοι ισχυρίστηκαν ότι ο θάνατός της οφείλεται στο γεγονός ότι ήταν κλωνοποιημένη, η πραγματικότητα ήταν διαφορετική καθώς νόσησε με καρκίνο του πνεύμονα, λόγω ενός ιού που είναι συνηθισμένος στα πρόβατα.
Σήμερα, είναι ταριχευμένη και εκτίθεται στο National Museum of Scotland στο Εδιμβούργο, όπου παραμένει μία από τις δημοφιλέστερες ατραξιόν.
