Καθώς ο επερχόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ετοιμάζεται να αναλάβει την τον Ιανουάριο, ιδιοκτήτες επιχειρήσεων, επενδυτές και εργαζόμενοι παρακολουθούν ποιους αξιωματούχους επιλέγει για να πραγματοποιήσει την ατζέντα που τον ανέδειξε.
Υπενθυμίζεται ότι για τις δύο σημαντικότερες θέσεις που ελέγχουν την αμερικανική οικονομία, επέλεξε δύο δισεκατομμυριούχους «παιδιά» της Wall Street: Στο υπουργείο Οικονομικών διόρισε τον Σκοτ Μπέσεντ, παλαιό συνεργάτη του επενδυτή Τζορτζ Σόρος ενώ σε αυτό του Εμπορίου, δείχνει τον εβραιοαμερικανό Χάουαρντ Λούτνικ, διευθύνοντα σύμβουλο της Cantor Fitzgerald.
Υπενθυμίζεται ότι ο Τραμπ, είχε δεσμευτεί να μειώσει τους φορολογικούς συντελεστές, να επιβάλει υψηλούς δασμούς στην Κίνα και σε άλλες χώρες και να απελάσει εκατομμύρια μετανάστες που εργάζονται σε αμερικανικές φάρμες και επιχειρήσεις απειλώντας θέσεις εργασίας, σύμφωνα με κάποιους στις ΗΠΑ.
Όπως αναφέρουν όμως οι New York Times –που πολέμησαν προεκλογικά τον Ντόλναντ Τραμπ- οι επιλογές του Τραμπ για την σύσταση της οικονομικής του ομάδας δείχνουν την εξέχουσα θέση των δισεκατομμυριούχων επενδυτών στον καθορισμό μιας ατζέντας που υποτίθεται ότι θα τροφοδοτεί μια πολιτική υπέρ των εργαζόμενων (blue collars), αλλά που οι σκεπτικιστές πιστεύουν ότι θα ωφελήσει κυρίως τους πλούσιους.
«Τα τρελά παιδιά της Γουόλ Στριτ/Οικονομίας κάνουνε σκληρό παζάρι για να πουλήσουν τον εαυτό τους»
Οι επιλογές προκαλούν κριτική από πλευράς Δημοκρατικών, αλλά και αριστερών ομάδων κατηγορώντας τον ότι τοποθέτησε σε κορυφαίες θέσεις πλούσιους χορηγούς του και πρότειναν ότι σύντομα θα εργαστούν για να δημιουργήσουν νέες φορολογικές ελαφρύνσεις για τους πλούσιους, όχι αυτούς που πραγματικά αγωνίζονται να τα φέρουν βόλτα.
«Παρ’ όλη τη συζήτηση του να προσέχει τους Αμερικανούς της εργατικής τάξης, η επιλογή του εκλεγμένου προέδρου Τραμπ για δισεκατομμυριούχο διαχειριστή hedge fund για να ηγηθεί του Υπουργείου Οικονομικών δείχνει ότι θέλει απλώς να διατηρήσει ένα στημένο σύστημα που λειτουργεί μόνο για μεγάλες εταιρείες και τους πολύ πλούσιους», δήλωσε ο Tony Carrk, εκτελεστικός διευθυντής της δεξαμενής σκέψης Accountable.US.
Ίσως να νερώσει το κρασί του ο Τραμπ
Ωστόσο, οι New York Times, «αισιοδοξούν» ότι οι επιλογές του Μπέσεντ και του Λούτνικ εγείρουν εικασίες ότι ο κ. Τραμπ θα μπορούσε να υιοθετήσει μια πιο φιλική προς την αγορά προσέγγιση σε πολλές από τις οικονομικές του πολιτικές από ό,τι κάποιοι φοβόντουσαν λόγω της δηλωμένης «αγάπης» του για τους δασμούς.
Οι υποσχέσεις του Τραμπ να επιβάλει δασμούς από 10% έως 20% σε προϊόντα από όλο τον κόσμο και δασμούς 60% ή περισσότερο σε προϊόντα από την Κίνα, έχουν ανησυχήσει τους επιχειρηματίες. Αλλά πολλοί επενδυτές φαίνεται να ελπίζουν ότι τελικά ο Τραμπ δεν θα εφαρμόσει αυτή την δασμολογική πολιτική που ανακοίνωσε προεκλογικά.
Σε μια συνέντευξη στο «Squawk Box» του CNBC τον Σεπτέμβριο, υποστήριξε ότι τα δασμολογικά σχέδια του Λούτνικ θα βοηθήσουν τους Αμερικανούς εργαζόμενους, τονίζοντας όμως ότι οι δασμοί δεν πρέπει να επιβάλλονται σε «πράγματα που δεν φτιάχνουμε». Περιέγραψε επίσης τους δασμούς ως «διαπραγματευτικό χαρτί» που θα ανάγκαζε τελικά άλλες χώρες να μειώσουν τους δικούς τους δασμούς και να οδηγήσουν σε πιο ελεύθερες αγορές. «Όλοι οι άλλοι θα διαπραγματευτούν μαζί μας», είπε.
Ο δε Μπέσεντ διακήρυξε επίσης την υποστήριξή του για τους δασμούς στο Fox News στα μέσα Νοεμβρίου. «Δεν πρέπει να φοβόμαστε να χρησιμοποιήσουμε τη δύναμη των δασμών για να βελτιώσουμε τα προς το ζην των αμερικανικών οικογενειών και επιχειρήσεων», έγραψε στο άρθρο.
Ναι στους δασμούς, αλλά με μέτρο
Ορισμένοι οικονομολόγοι είναι επίσης πιο αισιόδοξοι ότι η επιλογή υποψηφίων με βαθιά εμπειρία στην αγορά σημαίνει ότι ο Τραμπ μπορεί να υιοθετήσει μια πιο μετρημένη προσέγγιση στις εμπορικές διαπραγματεύσεις. «Μου δίνει λίγη ελπίδα ότι θα αποφύγουμε τα χειρότερα του οικονομικού λαϊκισμού», δήλωσε ο Σκοτ Λίνσικομ, ειδικός στο εμπόριο στο Ινστιτούτο Cato. «Ένας από τους μεγαλύτερους ελέγχους στις λαϊκιστικές παρορμήσεις του Τραμπ θα είναι οι αγορές».
Μένει να δούμε πόσο αυτή η προοπτική θα καταλήξει να επηρεάσει τον Τραμπ, ο οποίος έχει ιστορικό αμφιταλαντεύσεων μεταξύ ευνοϊκών μέτρων για την αγορά, όπως φορολογικές περικοπές και σαρωτικών δασμών που συνήθως αντιπαθούν οι επιχειρήσεις και οι επενδυτές, λένε οι New York Times.
Το αμερικανικό δημοσίευμα προσθέτει πάντως πως τόσο ο Μπέσεντ, όσο και ο Λούτνικ τάσσονται υπέρ της δασμολογικής πολιτικής του Τραμπ στις εισαγωγές, αλλά έχουν κάνει δηλώσεις για πιο στοχευμένη εφαρμογή τους προτείνοντας πιο ανοιχτές εμπορικές πολιτικές.
Οι υπέρμαχοι των δασμών
Βέβαια, στον αντίποδα υπάρχουν εμπορικοί σύμβουλοι του Τραμπ, λένε οι New York Times, όπως ο Ρόμπερτ Λάιτχιζερ, Πρώην Εκπρόσωπος Εμπορίου των ΗΠΑ, και ο Πήτερ Ναβάρο, πρώην διευθυντής του εθνικού συμβουλίου εμπορίου του Λευκού Οίκου, έχουν υποστηρίξει ότι οι υψηλότεροι δασμοί προσφέρουν από μόνοι τους οφέλη για την οικονομία των ΗΠΑ, εμποδίζοντας τα άδικα ξένα προϊόντα και αντισταθμίζοντας τα υποτιμημένα νομίσματα σε άλλες χώρες.
Πάντως, με τις θέσεις κλειδιά να έχουν καλυφθεί δεν είναι σαφές τι χώρος υπάρχει για ανθρώπους σαν τον Λάιτχιζερ ή αν θα προταθεί για κάποια υψηλόβαθμη θέση, όπως επίσης και για τον Ναβάρο. Πάντως, όπως αναφέρει το αμερικανικό δημοσίευμα, η πιθανότητα να μην προσφερθεί στον Λάιτχιζερ μια θέση έχει προκαλέσει ανησυχία στους υποστηρικτές του.
«Τα τρελά παιδιά της Γουόλ Στριτ/Οικονομίας κάνουνε σκληρό παζάρι για να πουλήσουν τον εαυτό τους [για τις θέσεις]», έγραψε ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο Μάικλ Στούμο, επικεφαλής του Συνασπισμού για την Ευημερούσα Αμερική, μιας ομάδας που υποστηρίζει υψηλότερους δασμούς. «Αλλά η προφανής επιλογή ενός μαχητή για τη σωστή εκδοχή της αμερικανικής οικονομικής αναγέννησης είναι ο Λάιτχιζερ, ο οποίος προφανώς δεν πουλάει τον εαυτό του σαν τύπος της Wall Street ή καθόλου».
Ο Στούμο πρόσθεσε ότι μια «μαζική μάχη» θα έρθει το επόμενο έτος με την προοπτική να συμπεριληφθούν γενικοί δασμούς έως και 20%. Μέχρι να δημιουργηθεί πλήρως η οικονομική ομάδα του Τραμπ, οι New York Times, σημειώνουν ότι μένει να δούμε αν θα δημιουργηθούν ρήγματα μεταξύ εκείνων που προέρχονται από τη Wall Street και συμβούλων με μια πιο «λαϊκιστική» προοπτική.
