Όταν μιλάμε για την υγεία των δοντιών, το πρώτο που μας έρχεται στο μυαλό είναι η ζάχαρη. Ομως υπάρχουν και…«αθώες» τροφές που προκαλούν τερηδόνα.
Νέα έρευνα από το Πανεπιστήμιο Cornell φέρνει στο φως μια άλλη κατηγορία τροφών που μπορεί να είναι εξίσου επιβλαβείς για τη στοματική μας υγεία: τα αμυλούχα τρόφιμα. Ανάλογα με τη γενετική μας προδιάθεση, αυτά τα τρόφιμα μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης τερηδόνας και ουλίτιδας.
Το γονίδιο που επηρεάζει την υγεία των δοντιών
Σύμφωνα με τη μελέτη, το γονίδιο AMY1, το οποίο είναι υπεύθυνο για την παραγωγή της αμυλάσης στο σάλιο (του ενζύμου που διασπά το άμυλο), παίζει καθοριστικό ρόλο στην αλληλεπίδραση των βακτηρίων του στόματος με τα αμυλούχα τρόφιμα. Ο αριθμός αντιγράφων αυτού του γονιδίου διαφέρει από άτομο σε άτομο και κυμαίνεται από 2 έως 20 αντίγραφα.
Οι άνθρωποι που έχουν περισσότερα αντίγραφα AMY1 παράγουν περισσότερη αμυλάση, με αποτέλεσμα να διασπούν το άμυλο πιο γρήγορα. Αυτό έχει ως συνέπεια την ταχύτερη παραγωγή σακχάρων στο στόμα, τα οποία τροφοδοτούν βακτήρια που συνδέονται με την τερηδόνα, όπως τα Veillonella και Atopobium.
Οι επιπτώσεις της αμυλούχας διατροφής στα δόντια
Οι επιστήμονες παρατήρησαν πως τα άτομα με υψηλό αριθμό αντιγράφων AMY1 είχαν αυξημένη παρουσία των βακτηρίων Streptococcus, τα οποία τρέφονται από τα προϊόντα διάσπασης του αμύλου. Παρότι κάποια από αυτά τα βακτήρια συμβάλλουν στη δημιουργία τερηδόνας, άλλα μπορούν να είναι προστατευτικά, βοηθώντας στη ρύθμιση της στοματικής μικροχλωρίδας.
Επιπλέον, η έρευνα αποκάλυψε ότι:
Οι πληθυσμοί που είχαν ιστορικά δίαιτες πλούσιες σε άμυλο, παρουσίαζαν περισσότερα αντίγραφα AMY1.
Όσοι έχουν χαμηλό αριθμό αντιγράφων AMY1 διασπούν πιο αργά το άμυλο, με αποτέλεσμα να έχουν διαφορετική βακτηριακή δραστηριότητα στο στόμα.
Σε άτομα με περιοδοντίτιδα βρέθηκε μικρότερη ποικιλία βακτηρίων σε σχέση με όσους είχαν υγιή ούλα.
Οι πιο επικίνδυνες αμυλούχες τροφές
Οι ειδικοί προειδοποιούν πως εκτός από τα προφανή γλυκά, υπάρχουν και άλλες τροφές που μπορούν να βλάψουν τα δόντια, όπως:
Λευκό ψωμί και ψωμάκια
Ζυμαρικά από επεξεργασμένο αλεύρι
Λευκό ρύζι
Κράκερς και κουλούρια
Πατατάκια και τηγανητές πατάτες
Πουρές πατάτας
Ραφιναρισμένα δημητριακά πρωινού
Ζύμη πίτσας και bagels
Σνακ από καλαμπόκι
Στιγμιαία βρώμη
Τορτίγιες από λευκό αλεύρι
Ποιες επιλογές είναι πιο ασφαλείς;
Για όσους θέλουν να προστατέψουν τα δόντια τους χωρίς να στερηθούν τους υδατάνθρακες, οι διατροφολόγοι συνιστούν να προτιμούν:
Καφέ ρύζι
Ψωμί και ζυμαρικά ολικής άλεσης
Βρώμη κομμένη από χάλυβα
Κινόα και κριθάρι
Φασόλια και όσπρια
Γλυκοπατάτες