Το 2010 η Ελλάδα δεν μπορούσε, πλέον, να βρει χρηματοδότηση στις διεθνείς αγορές κεφαλαίου χωρίς να πληρώσει απαγορευτικά υψηλά επιτόκια. Για να αποφύγει τη χρεοκοπία προσέφυγε στον μηχανισμό στήριξης και η τρόικα έφερε τα επαχθή μνημόνια που πληρώνουμε ακόμα και σήμερα. Ο νομπελίστας οικονομολόγος Τζόζεφ Στίγκλιτς συχνά πυκνά έχει αναφερθεί στο δράμα των Ελλήνων παίρνοντας καθαρές αποστάσεις από το «φέσι» που φόρεσαν οι δανειστές στη χώρα μας προτείνοντας και τότε και τώρα ένα άλλο δρόμο.
Σημαντικές επισημάνσεις από τον Αμερικανό οικονομολόγο για τη διαρθρωτική προσαρμογή που επιβλήθηκε στην Ελλάδα
Ο Αμερικανός οικονομολόγος και καθηγητής στα Πανεπιστήμιο Κολούμπια για άλλη μια φορά δεν μάσησε τα λόγια του λέγοντας πως η διαρθρωτική προσαρμογή που επιβλήθηκε στην Ελλάδα οδήγησε σε μια πάρα πολύ αργή ανάκαμψη της χώρας, με την κατώτερη και τη μεσαία τάξη να μην έχουν ανακάμψει ακόμα. Επίσης, είπε, πως δεκαπέντε χρόνια μετά πολλοί πόροι της Ελλάδας ανήκουν πια σε ξένους και σε ολιγάρχες.
«Αργή ανάκαμψη» στην Ελλάδα
Ο γνωστός για την επικριτική του στάση σε θέματα που αφορούν την παγκοσμιοποίηση οικονομολόγος ήταν καταπέλτης. «Είναι απογοητευτικό το γεγονός ότι οι διαρθρωτικές αλλαγές που χρειάζεται η Ελλάδα και που υπήρχε η ελπίδα ότι θα προέκυπταν μετά την κρίση του ευρώ δεν έχουν σημειωθεί. Θεωρώ ότι αυτό είναι θεμελιώδες ελάττωμα της τρόικας και της συμφωνίας που έγινε το 2015. Ουσιαστικά έφταιγε η λιτότητα που επιβλήθηκε. Μια τέτοιου είδους διαρθρωτική προσαρμογή που επιβλήθηκε στην Ελλάδα δεν ήταν μια πολιτική που θα οδηγούσε στην αναβίωση και την αναδιάρθρωση μιας δυνατής Ελλάδας. Αντιθέτως, οδήγησε σε μια πάρα πολύ αργή ανάκαμψη της χώρας εκεί όπου ήταν, με την κατώτερη και τη μεσαία τάξη να μην έχουν ανακάμψει ακόμα» είπε (ΕΡΤ) συμπληρώνοντας πως «πολλοί πόροι της Ελλάδας ανήκουν πια σε ξένους και σε ολιγάρχες, σε λίγους ανθρώπους στην κορυφή, γεγονός που αναχαιτίζει παρά ενισχύει τον διαρθρωτικό μετασχηματισμό που έχει τόσο πολύ ανάγκη η Ελλάδα».
Η «παγίδα» του τουρισμού
Ερωτώμενος για τη σωστή σειρά ενεργειών για να διορθωθούν περαιτέρω αυτά τα προβλήματα κι οι ανισορροπίες ο νομπελίστας οικονομολόγος απάντησε αρχικά «ότι πρέπει να γίνει μια επανεκτίμηση του τι έχει συμβεί και να συνειδητοποιηθεί αυτή η αποτυχία».
Ότι αν οι περισσότεροι πόροι της Ελλάδας ανήκουν σε ξένους ή στους πλούσιους ή σε κερδοσκοπικά κεφάλαια, δεν είναι καλό για τον ελληνικό λαό, σημείωσε. «Αν η οικονομία γίνει πιο εξαρτώμενη από τον τουρισμό και είναι λιγότερο διαφοροποιημένη, δεν είναι καλό για την Ελλάδα», συμπλήρωσε εντοπίζοντας δομικές αδυναμίες.
Χρειάζεται, λοιπόν, «μια σαφής και αντικειμενική αξιολόγηση του τι πραγματικά έχει συμβεί στην Ελλάδα μετά την κρίση του ευρώ» σύμφωνα με τον Στίγκλιτς.
«Μελλοντικές φιλοδοξίες»
Ο ευγνωσμένης αξίας οικονομολόγος είπε ακόμα πως «μια οικονομία (του 21ου αιώνα) πρέπει να βασίζεται στη γνώση, σε δυνατή εκπαίδευση, σε καλό τομέα υγείας, που παίζουν σημαντικό ρόλο (…)» αλλά «αυτά ρημάχτηκαν από την τρόικα και πρέπει να αποκατασταθούν, για να αποκτήσει η Ελλάδα την ευημερία που της αξίζει».
Επομένως, Στίγκλιτς, «το πρώτο βήμα είναι η αξιολόγηση της καταστροφής που προκλήθηκε από την τρόικα ως επακόλουθο της κρίσης του ευρώ, καθώς και ένα σαφές όραμα για το τι εστί μια οικονομία του 21ου αιώνα και ποια είναι τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Ελλάδας, όχι μόνο στον τουρισμό, αλλά και σε άλλους τομείς, όπως η κλιματική αλλαγή και το πώς αυτή θα επηρεάσει τη χώρα. Αυτά πρέπει να καθορίσουν την κατεύθυνση της ελληνικής οικονομίας από εδώ και εμπρός. Αυτές είναι οι σημερινές προσπάθειες και μελλοντικές φιλοδοξίες».
Ο ίδιος εξέφρασε την ανησυχία του για την περίπτωση εκλογής του Ντόναλντ Τραμπ, τονίζοντας ότι θα έρθει πιο κοντά στον Πούτιν και άλλους δικτάτορες.
Ο κ. Στίγκλιτς σημείωσε ότι η Ουγγαρία πρέπει να αποβληθεί από την ΕΕ, καθώς έχει παραβιάσει τις βασικές αρχές της δημοκρατίας, που είναι θεμελιώδεις για την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ εξέφρασε την απογοήτευσή του για την άρνηση της ΕΕ να αντιδράσει.
