Ίσως το τελευταίο που θα υπέθετε κανείς για ένα μικρό κράτος στα απόμακρα Ιμαλάια, στριμωγμένο μεταξύ δύο ανερχόμενων υπερδυνάμεων -της Κίνας και της Ινδίας- είναι ότι θα εξελισσόταν σχεδόν σε χρόνο dt σε διεθνές σημείο αναφοράς για τα Bitcoin.
Όμως αυτό ακριβώς είναι πλέον το νέο γνώρισμα του Βασιλείου του Μπουτάν, γνωστού μέχρι σήμερα ως μια ειρηνική βουδιστική γωνιά στη νότια Ασία.
Σε αντίθεση με άλλες χώρες, που δημιουργούν το δικό τους απόθεμα σε κρυπτονομίσματα μέσω αγορών ή κατασχέσεων, το Μπουτάν παράγει μόνο του Bitcoin.
Και δη «πράσινα», χάρη στην παγκόσμιας κλάσης υποδομή παραγωγής υδροηλεκτρικής ενέργειας που έχει δημιουργήσει.
Υπολογίζεται ότι επί του παρόντος παράγει μεταξύ 55 και 75 Bitcoin την εβδομάδα, αξίας εκατομμυρίων δολαρίων.
Έχει πλέον ξεπεράσει τα 13.200.
Γεγονός που κατατάσσει το μικροσκοπικό βασίλειο στην τέταρτη θέση μεταξύ των κρατών με τα μεγαλύτερα αποθέματα Bitcoin, μετά τις ΗΠΑ, την Κίνα και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Συμπεριλαμβάνοντας σε μικρότερα μερίδια και άλλα κρυπτονομίσματα (συμπεριλαμβανομένων των ETH, BNB και MATIC) το εθνικό crypto-κομπόδεμα του Μπουτάν ξεπερνά πλέον τα 820 εκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με την εταιρεία ανάλυσης δεδομένων blockchain Arkham Intelligence.
Και το ποσό αυτό όλο και ανεβαίνει.
Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο στην έως τώρα αθόρυβη ανάδειξη του Μπουτάν σε διεθνές κέντρο κρυπτονομισμάτων είναι ότι στο επίκεντρο παραμένει η πράσινη ανάπτυξη και η εγχώρια αναπτυξιακή φιλοσοφία της Ακαθάριστης Εθνικής Ευτυχίας.
Κοντολογίς η χώρα αξιοποιεί πολλαπλά την εγχώρια βιομηχανία υδροηλεκτρικής ενέργειας σε μοχλό βιώσιμης κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης, με κύριο γνώμονα την ευημερία του πληθυσμού.
Αυτά σε ένα μικρό περίκλειστο ορεινό έθνος, με περιορισμένες εξαγωγικές δυνατότητές λόγω έλλειψης πρόσβασης στη θάλασσα, με ΑΕΠ περίπου 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων και περίπου 782.000 κατοίκους.
Σήμερα το κατά κεφαλήν εισόδημα είναι στα 4.010 δολάρια – υψηλότερο από αυτό της γειτονικής Ινδίας.
Τώρα δε η κυβέρνηση του Μπουτάν προσανατολίζεται σε αξιοποίηση μέρους των crypto αποθεμάτων της για μισθολογικές αυξήσεις.
«Πράσινο» άλμα στην ψηφιακή εποχή
Για το μικρό βασίλειο των Ιμαλαΐων -που κατατάσσεται παγκοσμίως στην 133η θέση ως προς την έκταση, στην 160η σε πληθυσμό, δεύτερο μικρότερο στη νότια Ασία- η εξελικτική πορεία του μέσα στα τελευταία χρόνια αποτελεί ένα κολοσσιαίο άλμα.
Το Μπουτάν δεν είχε καν ηλεκτρική ενέργεια μέχρι το 1966.
Όμως η απόφασή του να εκμεταλλευτεί τους υδάτινους πόρους του για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας τροφοδότησε μια καλπάζουσα οικονομική ανάπτυξη -σήμερα εξάγει ενέργεια ακόμη και στην Ινδία.
Η απόφαση να χρησιμοποιήσει μέρος αυτής της ηλεκτρικής ενέργειας για την εξόρυξη Bitcoin θα μπορούσε να αλλάξει δραστικά την οικονομική προοπτική του.
Και μάλιστα μόλις 3,5 χρόνια αφότου το Μπουτάν απέκτησε το πρώτο του Bitcoin, σήμερα οιονεί χρυσό μεταξύ των κρυπτονομισμάτων.
Υπό το γενικό πρόσταγμα της Druk Holdings, του κρατικού επενδυτικού βραχίονα, στη χώρα έχουν δημιουργηθεί εγκαταστάσεις εξόρυξης Bitcoin σε διάφορες τοποθεσίες.
Η μεγαλύτερη βρίσκεται στον χώρο του -ανενεργού ως προς τον αρχικό στόχο του- έργου Education City.
Δημιουργήθηκε στο πλαίσιο των προσπαθειών ανάσχεσης της μαζικής μετανάστευσης και της ανεργίας, κυρίως στις τάξεις των νέων.
Πλέον έχει μετατραπεί σε «εργοστάσιο» παραγωγής Bitcoin, λειτουργώντας σε 24ωρη βάσης.
Η εστίαση στη φιλική προς το περιβάλλον εξόρυξη του διάσημου κρυπτονομίσματος ενισχύεται από τους άφθονους υδροηλεκτρικούς πόρους της χώρας, καθιστώντας την ιδανική τοποθεσία.
Ώθηση στο εγχείρημα έδωσε τον Μάιο του 2023 η συμφωνία συνεργασίας της Druk Holdings με την Bitdeer Technologies Bitdeer, έναν εισηγμένο στον Nasdaq γίγαντα εξόρυξης κρυπτονομισμάτων, με έδρα τη Σιγκαπούρη.
Ζητούμενο είναι η παραγωγή Bitcoin χωρίς αποτύπωμα άνθρακα.
Η αρχική επένδυση, ύψους 500 εκατομμυρίων δολαρίων, αφορούσε στη δημιουργία εγκατάστασης 100 μεγαβάτ (MW).
Πλέον στα σχέδια είναι η επέκταση της δυναμικότητας εξόρυξης στα 600 MW έως το 2025.
Ενισχύουν έτι περαιτέρω τη φήμη του Μπουτάν ως ηγέτη στην παραγωγή «πράσινων» Bitcoin.
Δεν είναι ωστόσο παρά μόνο μια παράμετρος της εναλλακτικής προσέγγισης μιας ταχέως αναπτυσσόμενης χώρας στην ψηφιακή εποχή.
Σε καινοτόμο μονοπάτι
Από πρώην κομβικό σημείο στον αρχαίο Δρόμο του Μεταξιού -ανάμεσα στο Θιβέτ, την ινδική υποήπειρο και τη Νοτιοανατολική Ασία- το Μπουτάν επιχειρεί σήμερα να γίνει σημείο αναφοράς στον οικονομικό μετασχηματισμό.
Πρωταρχικός στόχος παραμένουν τα ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία.
Σε αυτό το πλαίσιο η επενδυτική στρατηγική της Druk Holdings -που ιδρύθηκε το 2007 με αποστολή «το μακροπρόθεσμο όφελος του λαού του Μπουτάν»- αναλαμβάνει διάφορες πρωτοβουλίες.
Το χαρτοφυλάκιό της ήδη περιλαμβάνει επενδύσεις τους τομείς της μεταποίησης και των κατασκευών, σε ορυχεία εξόρυξης μαγνησίου ή γραφενίου, στον τραπεζικό κλάδο, στις αερομεταφορές, σε drones, κέντρα δεδομένων και στην κρυπτογράφηση.
Εστιασμένες τώρα στην πράσινη ανάπτυξη και στις νέες τεχνολογίες, εκτείνονται από νέα έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας -με νέα έμφαση στην ηλιακή ενέργεια- έως εγχειρήματα στο metaverse.
Το Μπουτάν διερευνά παράλληλα τις δυνατότητες δημιουργίας ενός ψηφιακού νομίσματος κεντρικής τράπεζας, επιδιώκοντας την ενοποίηση των ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων του και των παραδοσιακών χρηματοπιστωτικών συστημάτων.
Αναλυτές βλέπουν ένα υπό διαμόρφωση νέο μοτίβο οικονομικής ανάπτυξης στις τάξεις των αναπτυσσόμενων χωρών, όπου αυξάνεται η απήχηση των κρυπτονομισμάτων.
Ως γνώμονας αναφέρονται η επιδίωξη μεγαλύτερης οικονομικής αυτονομίας και ο περιορισμός του αντίκτυπου των παγκόσμιων οικονομικών διακυμάνσεων.
Δεδομένης της ρευστότητας στην αγορά των κρυπτονομισμάτων, το στοίχημα σαφώς ενέχει υψηλό ρίσκο.
Η Ασιατική Τράπεζα Ανάπτυξης πάντως προβλέπει ότι το ΑΕΠ του Μπουτάν θα αυξηθεί κατά 4,4% φέτος και θα εκτιναχθεί κατά 7% το 2025.
