Σε χαμηλά επίπεδα βρίσκεται η εισπραξιμότητα του ΕΦΚΑ από τις εισφορές των ελευθέρων επαγγελματιών αυτοαπασχολουμένων και αγροτών, καθώς συνεπείς στην πληρωμή τους είναι σχεδόν το 40% από όσους είναι ασφαλισμένοι ως μη μισθωτοί.
Το ποσοστό αυτό σε αριθμούς, μεταφράζεται σε περίπου 480.000 συνεπείς ασφαλισμένους που καταβάλουν κάθε μήνα τις εισφορές τους από 1,2 εκατ. που είναι εγγεγραμμένοι στον ΕΦΚΑ ως ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότες. Πολλές από τις εγγραφές μπορεί να αναφέρονται και στα ίδια πρόσωπα καθώς πολλοί ασφαλισμένοι ασκούν ταυτόχρονα δυο ή περισσότερες δραστηριότητες για τις οποίες απαιτείται νέα έναρξη ή δήλωση ασφάλισης για την άσκησή της.
Σε κάθε περίπτωση όμως το πρόβλημα της χαμηλής εισπραξιμότητας έχει αποκτήσει πλέον μόνιμα χαρακτηριστικά και σύμφωνα με αρμόδια στελέχη του ΕΦΚΑ, η εισπραξιμότητα του φορέα για την καταβολή των συντάξεων στηρίζεται κυρίως στις σίγουρες εισφορές που προέρχονται από το Δημόσιο, τις Δημόσιες επιχειρήσεις και Οργανισμούς, τις τράπεζες, τις πολυεθνικές και τις μεγάλες ή μικρότερες εταιρίες με νοικοκυρεμένα τα οικονομικά τους.
Το Δημόσιο που από το 2017 και μετά έχει υποχρέωση να πληρώνει στον ΕΦΚΑ τις ασφαλιστικές εισφορές των δημοσίων υπαλλήλων, καταβάλλει κάθε μήνα περίπου 500 εκατ. ευρώ. Από τις ΔΕΚΟ, τράπεζες και επιχειρήσεις ο ΕΦΚΑ εισπράττει άλλα 600 ως 700 εκατ. ευρώ ενώ από τους ελεύθερους επαγγελματίες η είσπραξη είναι κάτω από 100 εκατ. ευρώ. Υπάρχουν μάλιστα και μήνες μέσα στο έτος με εισπράξεις που δεν ξεπερνούν τα 50 εκατ. ευρώ.
Συνολικά ο ΕΦΚΑ συγκεντρώνει περίπου 1,2 δις. ευρώ τον μήνα από εισφορές, ενώ χρειάζεται περί τα 2,2 δις. ευρώ για να πληρώνει τις συντάξεις, τα οποία έρχεται να συμπληρώσει ο κρατικός προϋπολογισμός. Αν βελτιωνόταν η εισπραξιμότητα από την πλευρά των μη μισθωτών τα πράγματα θα ήταν τελείως διαφορετικά σε όλα τα επίπεδα των παροχών.
Τα ίδια στελέχη αποδίδουν το πρόβλημα της χαμηλής εισπραξιμότητας στο ότι οι εισφορές αυξάνονται και θεωρούνται υψηλές για πολλούς επαγγελματίες, γι αυτό και το 90% επιλέγουν την πρώτη κατηγορία που και πάλι κάποιοι δεν την πληρώνουν! Η εισπραξιμότητα θα μπορούσε να βελτιωθεί όπως προτείνουν είτε με μείωση των εισφορών, είτε με άλλου είδους διευκολύνσεις (π.χ. τμηματική καταβολή των εισφορών του μήνα εντός διμήνου, κ.λπ).
Ο νέος προϋπολογισμός του ΕΦΚΑ πάντως προβλέπει πλεόνασμα ύψους 863,8 εκατ. ευρώ για το 2024, από 466 εκατ. για το 2023.
Το πλεόνασμα αναμένεται κυρίως από την πλευρά των εσόδων καθώς στο σκέλος των δαπανών προβλέπεται αύξηση κατά 900 εκατ. ευρώ λόγω των αυξήσεων 3% στις συντάξεις και των νέων συνταξιοδοτήσεων του 2024.
Στα έσοδα από ασφαλιστικές εισφορές αναμένεται αύξηση κατά 5,12% με πρόβλεψη να διαμορφωθούν σε 16,79 δισ. ευρώ. Από τις παραπάνω εισφορές τα 12,88 δις.ευρώ είναι οι εισφορές κύριας ασφάλισης και τα υπόλοιπα 4 περίπου δις. ευρώ από εισφορές επικουρικής.
Ειδικά από τις εισφορές των ελευθέρων επαγγελματιών αυτοαπασχολουμένων και αγροτών ο ΕΦΚΑ προσβλέπει σε αύξηση εσόδων κατά 5,19% και εκτιμά ότι θα διαμορφωθούν για το 2024 σε 1,62 δις. ευρώ, από 1,54 δισ.ευρώ το 2023.
Το αν και κατά πόσο όμως θα επιτευχθεί ο στόχος θα φανεί από την πρώτη πληρωμή του 2024 που θα γίνει τον Φεβρουάριο και θα αφορά τις νέες αυξημένες εισφορές. Αν συνεχιστεί η ίδια χαμηλή εισπραξιμότητα ο στόχος δεν θα επιτευχθεί.
capital.gr
