Oυκρανή βραβευμένη με Νόμπελ Ειρήνης ζήτησε την ταχεία δημιουργία ενός ειδικού δικαστηρίου για να δικάσει τον Βλαντιμίρ Πούτιν και τους συνεργάτες του για το έγκλημα της επιθετικής ενέργειας, υποστηρίζοντας ότι θα μπορούσε να «παγώσει» τις φρικαλεότητες που διαπράττουν οι δυνάμεις εισβολής του Κρεμλίνου.
Η Oleksandra Matviichuk, επικεφαλής του Κέντρου Πολιτικών Ελευθεριών (CCL), είπε επίσης ότι η ταχεία έναρξη των δικών εναντίον του Ρώσου προέδρου και των στρατιωτών θα μπορούσε να σώσει ζωές ανθρώπων αποτρέποντας τις ρωσικές δυνάμεις από τη διάπραξη περαιτέρω εγκλημάτων.
Η έναρξη των νομικών διαδικασιών θα μπορούσε να «παγώσει» τη βαρβαρότητα των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράττουν καθημερινά τα ρωσικά στρατεύματα στην Ουκρανία, είπε σε συνέντευξή της στον Guardian.
Ορισμένα στρατεύματα, ίσως όχι όλα, θα συνειδητοποιούσαν ότι το αυταρχικό καθεστώς του Πούτιν έχει ημερομηνία λήξης, σημείωσε η Matviichuk, αν ήξεραν ότι θα λογοδοτούσαν.
Το ενδεχόμενο να βρεθούν ενώπιον της Δικαιοσύνης θα τους βοηθούσε να συνειδητοποιήσουν ότι «δεν μπορώ να κρύβομαι κάτω από τον ‘αφηρημένο’ Πούτιν και ίσως θα πρέπει να είμαι υπεύθυνος για κάθε πράξη που διαπράττω με τα ίδια μου τα χέρια», τόνισε.
Το Κέντρο Πολιτικών Ελευθεριών (CCL) κέρδισε το Νόμπελ Ειρήνης το 2022, μαζί με τη ρωσική οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων Memorial και τον φυλακισμένο Λευκορώσο ακτιβιστή Ales Bialiatski.
Η Matviichuk υποστηρίζει την πρόταση της ουκρανικής κυβέρνησης για ένα ειδικό δικαστήριο για να δικάσει τον Πούτιν και άλλους πολιτικούς και στρατιωτικούς ηγέτες για το έγκλημα της επίθεσης, το οποίο δεν μπορεί να διωχθεί στο διεθνές ποινικό δικαστήριο της Χάγης.
Οι σύμμαχοι της Ουκρανίας συζητούν την ιδέα, αλλά αξιωματούχοι λένε ότι οι συνομιλίες παραμένουν σε πρώιμο στάδιο.
Νωρίτερα αυτό το μήνα, η ΕΕ υποσχέθηκε ότι από τον Ιούλιο θα λειτουργούσε ένα διεθνές κέντρο για τη δίωξη του εγκλήματος της επίθεσης με έδρα τη Χάγη, με σκοπό τη συλλογή και αποθήκευση αποδεικτικών στοιχείων, αλλά παραμένει ασαφές πού και πότε θα ακουστούν αυτά τα στοιχεία.
Παράλληλα, η Ουκρανή νομπελίστρια προέτρεψε δικαστές και εισαγγελείς από όλο τον κόσμο να συνεργαστούν με τους ομολόγους τους στην Ουκρανία, οι οποίοι παλεύουν με έναν τεράστιο και αυξανόμενο φόρτο υποθέσεων.
Στις 17 Φεβρουαρίου, ο γενικός εισαγγελέας της Ουκρανίας, Andriy Kostin, είπε ότι το γραφείο του ερευνούσε 67.000 υποθέσεις εγκλημάτων πολέμου.
«Είναι πολύ προφανές ότι ακόμη και η καλύτερη Εισαγγελία στον κόσμο δεν θα μπορούσε να διερευνήσει αποτελεσματικά τόσες ποινικές διαδικασίες αποτελεσματικά, ειδικά κατά τη διάρκεια του πολέμου. Το ερώτημα λοιπόν είναι ποιος θα το κάνει;» διερωτήθηκε η νομπελίστρια.
Θα ήθελε το ειδικό δικαστήριο και η υποστήριξη της Εισαγγελίας της Ουκρανίας να τεθούν σε ισχύ το συντομότερο δυνατό, και όχι όταν σταματήσουν οι μάχες.
«Ο κόσμος εξακολουθεί να έχει την «προκατάληψη» να βλέπει τη Διεθνή Δικαιοσύνη μέσα από το πρίσμα των δικών της Νυρεμβέργης», είπε, «όταν οι εγκληματίες πολέμου δικάζονταν μόνο μετά την κατάρρευση του ναζιστικού καθεστώτος».
«Είναι σημαντικό να δημιουργηθούν αυτοί οι μηχανισμοί τώρα γιατί όταν μίλησα με θύματα, μου είπαν ότι οι δράστες τους ένιωθαν πάντα πολύ σίγουροι ότι θα αποφύγουν την ευθύνη. Απολάμβαναν την ατιμωρησία», ανέφερε.
Επικαλέστηκε έρευνα του Διεθνούς Ινστιτούτου Κοινωνιολογίας του Κιέβου το περασμένο καλοκαίρι, η οποία έδειξε ότι τα δύο τρίτα των ερωτηθέντων (65,8%) δήλωσαν ότι η μεγαλύτερη απογοήτευσή τους στο τέλος του πολέμου θα ήταν η ρωσική ατιμωρησία για εγκλήματα πολέμου.
