Τη Δευτέρα, 13 Ιανουαρίου, θα κάνουν πρεμιέρα οι χειμερινές εκπτώσεις του 2025 και οι καταστηματάρχες αναμένεται να προχωρήσουν σε δελεαστικές προσφορές προϊόντων.
Παράλληλα επισημαίνεται πως τα καταστήματα μπορούν να είναι ανοιχτά -σύμφωνα με τον Εμπορικό Σύλλογο Αθηνών- τις Κυριακές, 19 του μήνα και του 26 του μήνα με προτεινόμενο ωράριο λειτουργίας 11 π.μ – 6μμ. Και η «αυλαία» των εκπτώσεων θα πέσει την Παρασκευή, 28 Φεβρουαρίου.
Στο πλαίσιο αυτό η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας αναφέρει ορισμένα, βασικά, δικαιώματα που έχουν οι καταναλωτές κατά τη διάρκεια των εκπτωτικών περιόδων με σκοπό την ασφαλέστερη και συνετή διενέργεια των αγορών. Αναλυτικά η ΕΕΚΕ επισημαίνει τα εξής:
- Κατά τη διενέργεια των προσφορών θα πρέπει να αναγράφονται ευκρινώς, στα σημεία όπου πωλούνται τα προσφερόμενα προϊόντα, η αρχική και η νέα μειωμένη τιμή των προϊόντων, με αναφορά στην κατάλληλη μονάδα μέτρησης ανά προϊόν.
- Σε κάθε ανακοίνωση περί μείωσης τιμής υποδεικνύεται η προγενέστερη τιμή που εφάρμοζε ο έμπορος για καθορισμένο χρονικό διάστημα πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής. Ως προγενέστερη τιμή νοείται η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο έμπορος κατά τη διάρκεια χρονικού διαστήματος όχι συντομότερο των 30 ημερών πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής. Όταν το προϊόν κυκλοφορεί στην αγορά για λιγότερο από 30 ημέρες, ως προγενέστερη τιμή νοείται η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο έμπορος κατά τη διάρκεια χρονικού διαστήματος 10 ημερών πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής. Όταν η μείωση της τιμής αυξάνεται προοδευτικά, ως προγενέστερη τιμή νοείται η τιμή χωρίς τη μείωση της τιμής πριν από την πρώτη εφαρμογή της μείωσης της τιμής.
- Κατά τη διενέργεια εκπτώσεων, εκτός από την αναγραφή της παλαιάς και της νέας μειωμένης τιμής των αγαθών και υπηρεσιών που πωλούνται με έκπτωση, επιτρέπεται και η αναγραφή και εμπορική επικοινωνία ποσοστού έκπτωσης. Εφόσον παρέχεται μειωμένη τιμή σε περισσότερα από το 60% του συνόλου των πωλούμενων ειδών, θα πρέπει να αναγράφεται στην προθήκη του καταστήματος και σε οποιαδήποτε άλλη εμπορική επικοινωνία το παρεχόμενο ποσοστό έκπτωσης και στην περίπτωση που υπάρχουν διαφορετικά ποσοστά έκπτωσης ανά κατηγορίες προϊόντων, θα πρέπει να αναγράφεται το εύρος του παρεχόμενου ποσοστού («από …. % έως …. %»). Σε κάθε άλλη περίπτωση θα αναγράφεται ότι οι εκπτώσεις αφορούν επιλεγμένα είδη με αναφορά στο αντίστοιχο ποσοστό.
Τα καταστήματα STOCK ή OUTLET υποχρεούνται να αναγράφουν στις πινακίδες που προβλέπονται από τις ισχύουσες διατάξεις:
α) την παλαιά τιμή πώλησης, διαγραμμένη και
β) τη νέα μειωμένη τιμή πώλησης, με τρόπο που να επικοινωνεί στον καταναλωτή τη σαφή διάκριση μεταξύ των δύο αυτών τιμών. Προαιρετικά, επιτρέπεται να αναγράφεται εντός του καταστήματος και σε κάθε άλλη εμπορική επικοινωνία με τον καταναλωτή το ποσοστό της μείωσης. Στις περιόδους εκπτώσεων ή προσφορών τα καταστήματα αυτά υποχρεούνται να εμφανίζουν στις πινακίδες όλες τις ενδιάμεσες τιμές διαγραμμένες και, με έντονη γραφή, τη νέα μειωμένη τιμή διάθεσης και να αναγράφουν σε οποιαδήποτε άλλη εμπορική επικοινωνία μόνο τις λέξεις «εκπτώσεις», «προσφορές».
Αν οι εκπτώσεις, προσφορές ή οποιαδήποτε ανακοίνωση περί μείωσης της τιμής είναι ανακριβείς ή παραπλανητικές ως προς το ποσοστό της έκπτωσης ή ως προς τις τιμές ή ως προς την ποσότητα των προσφερόμενων με έκπτωση ή σε προσφορά προϊόντων ή ενέχουν οποιασδήποτε μορφής απόκρυψη ή παραπλάνηση, επιβάλλεται σε βάρος του εμπόρου πρόστιμο έως το 2% του ετήσιου κύκλου εργασιών και πάντως όχι μικρότερο από 20.000 ευρώ. Αν στον έμπορο επιβληθεί για δεύτερη φορά πρόστιμο για την ίδια παράβαση μέσα σε διάστημα πέντε ετών, το ανώτατο ύψος του προστίμου προσαυξάνεται στο 4% του ετήσιου κύκλου εργασιών του.
Για τις εμπορικές επιχειρήσεις
Από την πλευρά τους οι εμπορικές επιχειρήσεις θα πρέπει να γνωρίζουν τα εξής:
Σύμφωνα λοιπόν με το άρθρο 9ι ν. 2251/1994, όπως τροποποιήθηκε από το ν. 5111/2024, σε κάθε ανακοίνωση περί μείωσης τιμής αναγράφεται ρητά η προγενέστερη τιμή (αναφέρεται συχνά και ως τιμή αναφοράς) βάσει της οποίας εφαρμόζεται η έκπτωση. Η προγενέστερη τιμή είναι η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο έμπορος στο κάθε προϊόν του κατά την περίοδο των 30 ημερών πριν από την εφαρμογή της πρώτης έκπτωσης στις 13 Ιανουαρίου.
Ειδικά για τις τακτικές εκπτώσεις, σύμφωνα και με τον νέο Κώδικα Δεοντολογίας (ΥΑ 66877/30-8-2024) η μείωση τιμής μπορεί να έχει την εξής μορφή, πάντα υπό την προϋπόθεση αναγραφής της προγενέστερης τιμής όπως ορίζεται πιο πάνω:
• Ποσοστό (%), πχ. «20% έκπτωση».
• Συγκεκριμένο ποσό, πχ. «10 ευρώ έκπτωση».
• Αναγραφή νέας (χαμηλότερης) τιμής μαζί με την αναγραφή της προγενέστερης (υψηλότερης) τιμής που εφαρμόστηκε, πχ. «τώρα 50 ευρώ, πριν 100 ευρώ». Η προγενέστερη τιμή μπορεί να εμφανίζεται και διαγραμμένη, πχ. «50 ευρώ 100 ευρώ».
Επαναλαμβάνεται ότι, ως προγενέστερη τιμή νοείται η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο έμπορος κατά τη διάρκεια του χρονικού διαστήματος των 30 ημερών πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής. Όταν το προϊόν κυκλοφορεί στην αγορά για λιγότερο από 30 ημέρες, ως προγενέστερη τιμή νοείται η χαμηλότερη τιμή στο χρονικό διάστημα που το προϊόν κυκλοφορεί στην αγορά.
Αν η τιμή μειώνεται προοδευτικά κατά τη διάρκεια των 60 ημερών πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής, ως προγενέστερη τιμή νοείται η τιμή που ίσχυε πριν από την εφαρμογή της πρώτης από τις διαδοχικές μειώσεις τιμών. Ο κανόνας των 60 ημερών είναι αυτός που χρησιμοποιείται «εντός» των εκπτώσεων. Χρειάζεται ωστόσο προσοχή: Για να χρησιμοποιήσουμε ως προγενέστερη τιμή αυτή που ίσχυσε πριν από τις εκπτώσεις, δεν πρέπει να γίνει ούτε μία αύξηση τιμής μέσα στις 60 ημέρες, έστω και επάνω στις μειωμένες τιμές, καθώς αυτό αναιρεί αυτομάτως την προγενέστερη τιμή προ των εκπτώσεων.