Ένα από τα μεγαλύτερα ταλέντα του άλματος εις μήκος παγκοσμίως, ο Μίλτος Τεντόγλου, ετοιμάζεται να γράψει ιστορία σήμερα, ελπίζοντας να επαναλάβει την επιτυχία των προηγούμενων Ολυμπιακών Αγώνων και να κερδίσει ένα ακόμα χρυσό μετάλλιο, αυτή τη φορά στο Παρίσι.
Σημειώνουμε ότι πέρυσι, στο Τόκιο, ο Τεντόγλου κατέκτησε την πρώτη θέση με ένα άλμα που έφτασε τα 8,41 μέτρα, το οποίο πέτυχε κατά την έκτη και τελευταία του προσπάθεια. Την περασμένη Κυριακή στους προκριματικούς των Ολυμπιακών Αγώνων 2024, ο ίδιος έφτασε με ευκολία τα 8,32, ξεπερνώντας το όριο των 8,15 μέτρων που χρειαζόταν για την πρόκριση με την πρώτη του κιόλας προσπάθεια.
Ωστόσο, το κορυφαίο ρεκόρ που σημειώθηκε ποτέ σε Ολυμπιακούς Αγώνες όσον αφορά το άλμα εις μήκος παραμένει αξεπέραστο από το 1968, όταν ο θρυλικός πρωταθλητής Μπομπ Μπίμον έλαβε μέρος στους αγώνες του Μέξικο Σίτυ, σε ηλικία μόλις 22 ετών. Ο ίδιος κατόρθωσε να πηδήξει 8,9 μέτρα, ξεπερνώντας το προηγούμενο ρεκόρ κατά 55 ολόκληρα εκατοστά.
Το κατόρθωμα αυτό δεν ήταν απλώς ένα νέο ρεκόρ, αλλά μια αθλητική έκρηξη που άλλαξε την πορεία του αγωνίσματος για πάντα. Η επιτυχία του αυτή, που άντεξε για 23 χρόνια, τον κατέστησε σύμβολο του απόλυτου θριάμβου και της ανθρώπινης υπέρβασης.
Σε μια σπάνια αρχειακή συνέντευξη πριν από 27 χρόνια, ο Θανάσης Λάλας είχε την ευκαιρία να μιλήσει με τον μεγάλο πρωταθλητή και να εξερευνήσει τις σκέψεις και τα συναισθήματά του κατά τη διάρκεια εκείνης της ιστορικής μέρας.
– Πώς αισθάνεστε τώρα;
Όπως βλέπετε γυμνάζομαι συστηματικά και νιώθω υπέροχα.
– Δεν σας λείπουν οι αγώνες;
Όχι, όχι… Αισθάνομαι και τώρα μια χαρά.
– Πώς νιώσατε όταν το ρεκόρ 23 χρόνων, που είχατε πετύχει, έσπασε; Το ξεπέρασε με το άλμα του κάποιος άλλος;
Και τα όνειρα περιέχουν μια σκληρή πραγματικότητα… Σημασία έχει να είσαι ψύχραιμος όταν τα όνειρα μεταμορφώνονται σε σκληρή πραγματικότητα… Όπως και το αντίθετο. Ψυχραιμία θέλει και η σκληρή πραγματικότητα όταν γίνεται όνειρο… Εγώ τα έζησα και τα δύο.
– Δεν φεύγετε, βλέπω, από τους στίβους…
O στίβος είναι ένα παρατηρητήριο, για μένα, πια… Μου αρέσει να παρακολουθώ και να μελετώ τους νέους και τις δυνατότητές τους. H νεότητα είναι το ωραιότερο θέαμα.
– Γιατί;
Γιατί περιέχει το μέλλον. Στη νεότητα κρύβεται η ανατροπή των ορίων. Βλέπεις ένα παιδί που παιδεύεται και δεν ξέρεις, αλλά μπορεί αυτό το παιδί να σταθεί η απόδειξη ότι ο άνθρωπος μπορεί να πηδήσει πάνω από εννέα μέτρα.
– Τι σας εντυπωσιάζει σε ένα άλμα πάνω από τα 9 μέτρα;
Εμείς, όσοι έχουμε πηδήξει τόσα μέτρα, νιώσαμε για λίγο πουλιά. Χωρίς φτερά πετάξαμε… για δευτερόλεπτα… Πάνω από 9 μέτρα μιλάμε για τον άνθρωπο πουλί πια. Περιμένω να γνωρίσω τον άνθρωπο πουλί το συντομότερο.
– Πόσων χρόνων είστε σήμερα;
Πενήντα.
– Τι σημαίνει αυτή η απώλεια της νεότητας;
Τώρα πια νικάς ή νικιέσαι χωρίς να συμμετέχεις σωματικά. Ταυτίζεσαι με έναν αθλητή και, αν νικήσει αυτός, νιώθεις κι εσύ νικητής, αν όχι, νιώθεις ηττημένος… Αλλά, και στις δύο περιπτώσεις δεν χρειάζεται προσωπική σωματική άσκηση η συμμετοχή σε αυτό. Δεν ξέρω αν με καταλαβαίνετε…
– Ποιο είναι το κόστος της νίκης;
Δεν μπορώ να σας απαντήσω με βεβαιότητα… Εξαρτάται από τον αθλητή.
– Για σας, ποιο ήταν το κόστος της νίκης;
Μεγάλο… Με έκανε κάθε φορά ράκος. Δεν χαιρόμουνα τη νίκη, γιατί, νικώντας, με πολιορκούσαν οι Ερινύες της επόμενης ήττας. Ήμουν πάντα μαύρος από μέσα μου… Σαν σκοτάδι, είναι για μένα, η ευτυχία. H νίκη είναι ένα σκοτάδι… Με τυφλώνει… Δεν ξέρω πού να πάω, προς τα πού να τραβήξω. H νίκη με τυφλώνει, με αναγκάζει να κάνω τυφλές κινήσεις. Οι περισσότερες από αυτές τις κινήσεις που έκανα, μετά από μεγάλες νίκες, για να ξαλαφρώσω, ήταν θανάσιμα λάθη.
– Πείτε μια τέτοια περίπτωση. Ένα τέτοιο θανάσιμο λάθος σας.
Nα αναζητήσω σε τεχνητούς παράδεισους, την ευτυχία. Αυτό κόντεψε να με σκοτώσει. Aλλά τότε το ένιωθα σαν μόνη διέξοδο.
– Πώς βρεθήκατε να κάνετε αθλητισμό, και μάλιστα επαγγελματικό;
Τυχαία… Όπως όλα στη ζωή, τα καλά και τα κακά, περιέχουν τύχη. Αν ξέραμε ή μπορούσαμε να επιλέξουμε, θα κάναμε μόνο καλά. Εγώ έτρεχα, όπως όλα τα παιδιά… Μου άρεσε το παιχνίδι και η τρεχάλα… Ώσπου το παιχνίδι σοβάρεψε.
– Πώς;
Τι πώς;
– Πώς σοβάρεψε; Σας είπε κάποιος ότι «αυτό που κάνεις είναι μοναδικό, γιατί δεν το κάνεις και επάγγελμα»;
Ναι…
– Ποιος σας το είπε;
O εαυτός μου. (γέλια)
– Κοιτιέστε συχνά στον καθρέφτη;
Πάντα. Ακόμη και σήμερα, κοιτιέμαι… Μάλλον τώρα πια από συνήθεια. (γέλια)
– Αυτό το θεωρείτε πλεονέκτημα ή μειονέκτημα;
Θέλει δύναμη, αλλά είναι αναγκαίο να κοιτιέσαι στον καθρέφτη καθημερινά. Αν συνηθίσει κανείς το είδωλό του συνηθίζει και τον εαυτό του.
– Τι κάνει τον μεγάλο αθλητή;
Οι φυσικές δυνάμεις και το όραμα.
– Εσάς τι σας οδήγησε σε ένα τόσο μεγάλο άλμα;
Όταν τα βήματα γίνονται άλματα, έχουμε μια αποθέωση του εγκεφάλου. Πιστεύω και στο ταλέντο, αλλά ο εγκέφαλος είναι το παν.
– Το ταλέντο φαίνεται;
Εξαρτάται από το επίπεδο του ταλέντου και του ταλαντούχου θεατή ταλέντων. (γέλια)
– Ποιος υπήρξε πρότυπο για σας; Είχατε πρότυπα;
Ναι… O Ραλφ Mπόστον.
– Σκεφτήκατε ποτέ τι θα γινόσασταν αν δεν γινόσασταν παγκόσμιος ρέκορντμαν στο μήκος;
Πάντα υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις. Πάντα. H ζωή δεν έχει ένα δρόμο… Χίλιοι δρόμοι διαθέσιμοι… H επιτυχία δεν έχει να κάνει με ποιο δρόμο θα τραβήξεις, αλλά πόσο θα πιστέψεις και θα αφοσιωθείς σε αυτή σου την επιλογή.
– Όταν ήσασταν μικρός και σας ρωτούσαν «Τι θα γίνεις όταν μεγαλώσεις;», τι λέγατε;
Πάντως, όχι άλτης… Στο σχολείο ερχόμουν πάντα τέταρτος στα άλματα! (γέλια)
– Και πώς καταφέρατε να γίνετε ο πρώτος των πρώτων;
Είναι θέμα χαρακτήρα. Εγώ πάντα ξεκινώ από το τίποτα. Άλλοι ξεκινούν από τα πάντα. Εγώ έκανα κάτι απίστευτο, αλλά δεν είμαι τέτοιος τύπος, γενικότερα… Εγώ δεν είμαι του απίστευτου. Γι’ αυτό και έχω ροπή σε οτιδήποτε δημιουργεί την ψευδαίσθηση του απίστευτου…
– Ποιο είναι το αρνητικό του πρωταθλητισμού;
Για τον πρωταθλητή είναι η μοίρα του ο πρωταθλητισμός, αλλά για τα νέα παιδιά που λατρεύουν τους πρωταθλητές εγκυμονεί ένας και μόνο κίνδυνος.
– Ποιος;
Να πιστέψουν ότι αυτό που βλέπουν, αυτό που φαίνεται είναι και η αλήθεια. Δυστυχώς, η αλήθεια είναι πιο σκληρή.
– Δηλαδή;
Τριάντα λεπτά συναγωνισμού στην τηλεόραση ισούνται με πολλά χρόνια πορείας στο σκοτάδι, χωρίς ελπίδα φωτός. Γι’ αυτό, ο πρωταθλητής είναι ένας άνθρωπος που έμαθε να συνεχίζει περπατώντας στο σκοτάδι χωρίς να το βάζει κάτω… Βέβαια, μετά την υπομονή χρόνων, κρύβεται κάτι το συναρπαστικό.
– Άρα, πολύς πόνος για να γίνεις πρώτος. Και αρκετός κόπος…
O πόνος περιέχει το νόημα. Γι’ αυτό πονάμε… για να καταλάβουμε τα ακατανόητα.
– Πώς ξεπερνάει κάποιος τα όριά του;
Μόνο όταν καταφέρει κάποιος να αισθανθεί απολύτως αρμονικά μέσα του… H αρμονία είναι η δύναμη που μας ωθεί έξω από τα όριά μας.
– Υπάρχουν μυστικά για την επιτυχία;
Δεν μπορώ να μιλήσω για όλους… Για μένα, υπάρχει μυστικό.
– Ποιο είναι το μυστικό σας;
Ποτέ δεν προδίδεις τα μυστικά σου. Προδίδοντας το μυστικό της ζωής, χάνεις για πάντα το ενδιαφέρον της ζωής.
– Όταν βλέπατε τόσα χρόνια όλους αυτούς τους ανθρώπους να προσπαθούν να ξεπεράσουν το μοναδικό ρεκόρ σας και δεν τα κατάφερναν, τι σκεφτόσασταν; Αν συμβουλεύατε κάποιους από αυτούς, θα μπορούσαν να τα καταφέρουν;
Ποτέ δεν κοιτώ τι κάνουν οι άλλοι… Πάντα με ενδιέφερε τι κάνω εγώ… Ποτέ δεν πίστεψα ότι, επειδή κατάφερα το ακατόρθωτο για τους άλλους, μπορώ να μιλήσω και γι’ αυτό. Δεν διδάσκεται η ικανότητα του πετάγματος… δυστυχώς.
– Σας ευχαριστώ.
Κι εγώ.
