Η ολυμπιονίκης Agnes Keleti επέζησε του Ολοκαυτώματος και των διώξεων που υπέστησαν οι Ούγγροι από τους Γερμανούς για να είναι σήμερα η γηραιότερη αθλήτρια με ολυμπιακό μετάλλιο.
Ενόψει των Αγώνων του Παρισιού το καλοκαίρι του 2024, μαθαίνουμε την ιστορία της, αλλά και τη στάση ζωής που ακολουθεί.
Γεννημένη στη Βουδαπέστη της Ουγγαρίας στις 9 Ιανουαρίου 1921, Agnes Keleti έχει γράψει μια ιστορία γεμάτη επιτεύγματα. Η αθλητική της δεινότητα την οδήγησε στην κατάκτηση πέντε χρυσών ολυμπιακών μεταλλίων.
Ξεκινώντας ως λαμπρή, νεαρή γυμνάστρια, η Keleti δεν θα μπορούσε ποτέ να φανταστεί το τι θα ακολουθούσε. Στα 16 της χρόνια, γεμάτη υποσχέσεις και ελπίδες, κέρδισε το εθνικό πρωτάθλημα ενόργανης γυμναστικής της Ουγγαρίας. Τότε ο στόχος της ήταν να εμφανιστεί στο μεγαλύτερο αθλητικό γεγονός: τους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Όμως το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου ανέτρεψε τα πάντα. Η πατρίδα της βρέθηκε υπό ναζιστική κατοχή και, λόγω της εβραϊκής καταγωγής της, η μόνη ελπίδα της για επιβίωση ήταν να κρυφτεί πίσω από την ψεύτικη ταυτότητα μιας χριστιανής υπηρέτριας.
Ενώ εκείνη, η μητέρα της και η αδελφή της επέζησαν, ο πατέρας της και άλλοι συγγενείς της σκοτώθηκαν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς.
Η επιστροφή της στο άθλημα και οι επιτυχίες της
Μετά το τέλος του πολέμου πήρε την απόφαση να επιστρέψει στην καριέρα της στη γυμναστική. Στόχος της ήταν και πάλι να αγωνιστεί στους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Η ελπίδα για το Λονδίνο του 1948, ωστόσο, έληξε άδοξα, αφού ένας τραυματισμός στους συνδέσμους την απέκλεισε από τη διοργάνωση. Ήταν οι τρίτοι διαδοχικοί Ολυμπιακοί Αγώνες που θα έχανε. Τέσσερα χρόνια αργότερα η Agnes Keleti τα κατάφερε.
Το Ελσίνκι του 1952 σηματοδότησε το ντεμπούτο της στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Από μόνο του αυτό, ήταν ένα αξιοσημείωτο κατόρθωμα, καθώς στην ηλικία των 31 ετών είχε ξεπεράσει κατά πολύ την ηλικία των ανταγωνιστών της- ο μέσος όρος ηλικίας των αντιπάλων της ήταν τα 23 έτη.
Έφυγε από την πρωτεύουσα της Φινλανδίας περήφανη κάτοχος ενός χρυσού, ενός ασημένιου και δύο χάλκινων μεταλλίων. Το επίτευγμά της την ώθησε να μη σταματήσει και να εκπληρώσει κάθε όνειρο που είχε. Στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Μελβούρνης το 1956 ξεσήκωσε τον κόσμο, καθώς νίκησε τη θρυλική γυμνάστρια από τη Σοβιετική Ένωση, Larisa Latynina, και κέρδισε άλλα έξι μετάλλια, τέσσερα από τα οποία ήταν χρυσά.
Από τα δέκα μετάλλιά της, το πρώτο είναι αυτό που ξεχωρίζει στην καρδιά της.
«Το αγαπημένο μου είναι το χρυσό μετάλλιο στις ασκήσεις εδάφους, γιατί η άσκηση εδάφους είναι το μέρος όπου κάνω ό,τι θέλω και μπορώ να είμαι ο εαυτός μου», είχε δηλώσει στο Olympics.com
Σε αντίθεση με τα αγωνίσματα της γυμναστικής που περιστρέφονται γύρω από τα όργανα, στο έδαφος η γυμνάστρια μπορεί να εκφραστεί πιο ελεύθερα. Ως γυναίκα, που θυμάται ότι έπρεπε να παλέψει πιο σκληρά από τους άνδρες γύρω της για να μπορέσει να πετύχει αποτελέσματα, το πρώτο της χρυσό ήταν μια στιγμή μεγάλης δικαίωσης.
Η κατάκτηση των 10 Ολυμπιακών μεταλλίων την κατέστησε την πιο επιτυχημένη Ολυμπιονίκη από την Ουγγαρία στην ιστορία και εδραίωσε την ιδιότητά της ως «εθνικού θησαυρού».
Σε αναγνώριση της συνεισφοράς της, η Agnes Keleti έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία, συμπεριλαμβανομένου του υψηλού κύρους τίτλου «Αθλητής του Έθνους» στην Ουγγαρία, και την εισαγωγή της στο Διεθνές Πάνθεον του Εβραϊκού Αθλητισμού και στο Διεθνές Πάνθεον της Γυμναστικής.
Η μετανάστευση στο Ισραήλ και η γυμναστική που δεν εγκατέλειψε
Αφού οι πολιτικές εντάσεις επιδεινώθηκαν στην Ουγγαρία, η Keleti ζήτησε άσυλο στην Αυστραλία πριν τελικά μεταναστεύσει στο Ισραήλ το 1957. Εκεί συνέχισε την εκπαίδευσή της για να γίνει τελικά προπονήτρια της εθνικής ομάδας γυμναστικής του Ισραήλ και καθηγήτρια φυσικής αγωγής στο Wingate Institute for Physical Education and Sport.
Δίδασκε στους επίδοξους μαθητές της πάνω απ’ όλα ένα πράγμα: «η επανάληψη φέρνει αποτελέσματα!».
Τα μεγαλύτερα διδάγματα στη ζωή της
Με όλα όσα έχει ζήσει στην πορεία της προς την πραγματοποίηση των ονείρων της, η 103 ετών σήμεραε αθλήτρια, πιστεύει σε συγκεκριμένα πράγματα όπως η θετική πλευρά της ζωής και η συνεχής πάλη για τα όνειρά της.
Από τα λόγια της θα μπορούσαν να διδαχθούν τόσο αθλητές που θα αγωνιστούν σε Ολυμπιακούς Αγώνες από εδώ και πέρα, όσο και όλοι εμείς.
«Η καλύτερη συμβουλή που μπορώ να δώσω», είχε μοιραστεί σε συνέντευξή της, «είναι να μην ασχολείσαι με τις συνθήκες: πού βρίσκεσαι, πώς φαίνεται, τι καιρό κάνει. Αλλά να βγάζεις τον καλύτερο εαυτό σου. Μην εστιάζεις στη νίκη, αλλά στην αγάπη με την οποία κάνεις κάτι».
Το λαμπερό φως της Ολυμπιακής Φλόγας είναι κάτι που για την Agnes Keleti παρέμεινε μια σταθερά σε έναν κόσμο που τόσα πολλά έχουν αλλάξει. Η αγαπημένη της ιστορική ανάμνηση είναι τα πρώτα βήματα του ανθρώπου στο φεγγάρι.
Η γυμνάστρια εξακολουθεί να παρακολουθεί αθλήματα, κρατώντας πάντα τη γυμναστική στην καρδιά της.
Η σύγχρονη αθλήτρια που έχει ξεχωρίσει είναι η Simone Biles. «Θα ήθελα πολύ να δω περισσότερες ασκήσεις με το όνομά της. Για μια γυμνάστρια, δεν υπάρχει μεγαλύτερη τιμή από το να αναγνωρίζεται η καινοτομία σου. Η Biles έχει ήδη τέσσερις στο όνομά της», είχε δηλώσει πριν του Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκυο 2020, που διεξήχθησαν το 2021.
«Πρέπει να αγαπάς τη ζωή και να βλέπεις πάντα την καλή πλευρά»: Αυτό είναι το μυστικό για τα τόσα χρόνια ζωής και επιτυχιών. Πρόκειται για μια φιλοσοφία που της χάρισαν μία ζωή, η οποία διανθίστηκε από στιγμές επιτυχίας, τραγωδίας, ανθεκτικότητας και απώλειας.
Η πορεία της Agnes Keleti είναι ο ορισμός μιας ζωής με ολυμπιακό πνεύμα. Η ιστορία της αποτελεί μια υπενθύμιση σε όλους ότι ο καθένας μπορεί να ξεπεράσει τις αντιξοότητες και να πετύχει το μεγαλείο που ονειρεύεται.