Ερευνητική ομάδα μέτρησε με ακρίβεια τη Μινωική έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης, η οποία συνέβη πριν από περίπου 3.600 χρόνια, και το ηφαιστειακό υλικό που εκτινάχθηκε και αποτέθηκε τόσο στην ξηρά όσο και στη θάλασσα. Η μελέτη τους δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Nature Communications».
Η αναπληρώτρια καθηγήτρια του ΕΚΠΑ, Εύη Νομικού, είπε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, «προσπαθούμε να συνθέσουμε αυτό το «παζλ», το πώς ήταν το ηφαίστειο της Σαντορίνης πριν από τη Μινωική έκρηξη, πώς ήταν μετά και πόσος ήταν τελικά αυτός ο όγκος που εκτινάχθηκε και εξαπλώθηκε γύρω από τη Σαντορίνη. Αυτό μόνο αν μελετήσουμε πολύ καλά τον υποθαλάσσιο χώρο θα μπορούμε να το ανακαλύψουμε».
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο όγκος του υλικού που εκτινάχθηκε στο χερσαίο έδαφος και τον υποθαλάσσιο χώρο της Σαντορίνης ήταν 26-41 κυβικά χιλιόμετρα. Σημαντικά μικρότερος από ό,τι είχε υποτεθεί προγενέστερα.
Πολλές από τις πιο καταστροφικές ηφαιστειακές εκρήξεις στην Ιστορία συνέβησαν σε νησιωτικά ηφαίστεια, γι’ αυτό μεγάλο μέρος του υλικού των εκρήξεων βρίσκεται στον πυθμένα της θάλασσας.
Αυτό καθιστά δύσκολη τη διερεύνηση του υλικού αυτού για να διαπιστωθεί το πραγματικό μέγεθος μιας έκρηξης με αποτέλεσμα το μέγεθος αυτών των μεγάλων γεγονότων και οι κίνδυνοι που απορρέουν από αυτά να μην είναι ακόμη καλά κατανοητά, ακόμη και μεταξύ των ειδικών.
Αυτήν την φορά οι ερευνητές συνδύασαν διαφορετικές μεθόδους από πολλές ερευνητικές αποστολές. Μπόρεσαν να εντοπίσουν αποθέσεις τέφρας από τη Μινωική έκρηξη σε 41 πυρήνες ιζημάτων που συλλέχθηκαν κατά τη διάρκεια της ερευνητικής αποστολής, για να προσδιορίσουν τον όγκο της τέφρας της έκρηξης. Τα δεδομένα που συνέλεξαν τους επέτρεψαν να χαρακτηρίσουν το υλικό που έπεσε στο κέντρο του κρατήρα του ηφαιστείου.
Η Κ. Νομικού επισημαίνει: «Η δημοσίευση αυτή είναι αποτέλεσμα της άριστης συνεργασίας μεταξύ των Ελλήνων και ξένων επιστημόνων που συμμετείχαν σε παλαιότερες ωκεανογραφικές αποστολές γύρω από τον υποθαλάσσιο χώρο της Σαντορίνης. Συλλέχθηκαν και επεξεργάστηκαν γεωλογικά και γεωφυσικά δεδομένα και ο συνδυασμός αυτών οδήγησε στη σωστότερη ερμηνεία για τον όγκο της Μινωικής έκρηξης».
Η ερευνητική ομάδα έβγαλε συμπεράσματα για την πραγματική έκταση της Μινωικής έκρηξης δημιουργώντας ένα πιο αξιόπιστο σημείο αναφοράς για την καλύτερη ταξινόμηση και μέτρηση και άλλων μεγάλων ηφαιστειακών εκρήξεων παγκοσμίως.
Ο επικεφαλής της ομάδας, δρ. Γενς Κάρστενς εξηγεί πως : «Οι εκρήξεις μπορούν να κοστίσουν ζωές και να επηρεάσουν ακόμη και το κλίμα. Είμαστε στην ευχάριστη θέση να έχουμε συμβάλει με την έρευνά μας σε ένα βήμα προς την καλύτερη κατανόηση αυτών των μεγάλης κλίμακας γεγονότων και, κατά συνέπεια, στη βελτίωση της εκτίμησης του κινδύνου».
