Στο φόντο του υπό διαμόρφωση νέου Ψυχρού Πολέμου, εν μέσω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και των παράλληλων κλιμακούμενων γεωπολιτικών εντάσεων με την Κίνα, ο στρατός των ΗΠΑ επενδύει… μετ’ εμποδίων στη διατήρηση της ισχύος του και ενός κυρίαρχου ρόλου.
Ενώ λοιπόν διατίθενται πακτωλοί δολαρίων στον εκσυγχρονισμό με προηγμένα οπλικά συστήματα και στην αξιοποίηση της τελευταίας λέξης της τεχνολογίας, η προσαρμογή των αμερικανικών Ενόπλων Δυνάμεων σε μελλοντικά μοντέλα πολέμου δείχνει τώρα να «σκοντάφτει» στην έλλειψη προσωπικού.
Τόσο, ώστε πολλοί να χαρακτηρίζουν πλέον το φαινόμενο αναδυόμενη απειλή για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ.
Τα περισσότερα κενά καταγράφονται στις τάξεις του αμερικανικού στρατού. Αν και ο μεγαλύτερος κλάδος, βλέπει τις δυνάμεις του να συρρικνώνονται, μαζί με την προσφορά εθελοντών για να υπηρετήσουν.
H Πολεμική Αεροπορία και το Πολεμικό Ναυτικό κατάφεραν οριακά να πετύχουν τους στόχους τους ως προς την στρατολόγηση νέων μελών κατά το τελευταίο οικονομικό έτος.
Όμως οι ελλείψεις στις χερσαίες δυνάμεις παραμένουν. Για το 2022, ο στρατός έχασε τον στόχο στρατολόγησης κατά 25% ή 15.000 στρατιώτες. Μια νέα πτώση στα νούμερα θεωρείται πιθανή το 2023.
Το φαινόμενο δεν αφορά μόνο μάχιμους, αλλά διάφορα πόστα από τις σχεδόν 180 ειδικότητες που υπάρχουν συνολικά στις τάξεις του: από νοσηλευτές, γιατρούς και δικηγόρους, έως επιστήμονες δεδομένων.
Πολυπαραγοντική κρίση
Συν τω χρόνω, οι λόγοι αυτών των ελλείψεων γίνονται ποικίλοι και πολλοί.
Εν μέρει αποδίδονται στην ακόμη «καυτή» αγορά εργασίας, που έχει αυξήσει τον ανταγωνισμό για την προσέλκυση προσωπικού, προσφέροντας ως δέλεαρ καλύτερες συνθήκες και μισθούς, κεντρίζοντας έτσι το ενδιαφέρον (και) των νέων.
Ούτως ή άλλως ο αριθμός όσων θέλουν να καταταγούν στο στρατό μειώνεται σταθερά τα τελευταία χρόνια. Σήμερα, εκτιμάται ότι μόλις το 9% των επιλέξιμων υποψηφίων ενδιαφέρεται πραγματικά να στρατολογηθεί -το χαμηλότερο ποσοστό εδώ και μια 15ετία.
Σε αυτό συμβάλλει και το ευρύτερο γεωπολιτικό σκηνικό, που για τους νεοσύλλεκτους μοιραία εγκυμονεί κινδύνους. Σε αυτούς συγκαταλέγονται ο πόλεμος στην Ουκρανία και η απειλή να εξελιχθεί σε μια παγκόσμια πυρηνική σύγκρουση, η κλιμακούμενη αντιπαλότητα των ΗΠΑ με την Κίνα, η επικίνδυνη ρευστότητα στο θέμα του Ιράν, οι συνεχείς πυρηνικές προκλήσεις της Βόρειας Κορέας.
Την εμπιστοσύνη στο στράτευμα έχει ήδη διαβρώσει εν τω μεταξύ η χαοτική αποχώρηση από το Αφγανιστάν, έπειτα από 20 χρόνια ενός ατελέσφορου πολέμου.
Βαριά είναι και η «σκιά» της πολιτικής πόλωσης εντός των ΗΠΑ. Για πολλούς προοδευτικούς, ο αμερικανικός στρατός είναι ένας απαρχαιωμένος θεσμός σε κρίση, πληττόμενος μεταξύ άλλων από σκάνδαλα σεξουαλικών επιθέσεων και κρούσματα εξτρεμισμού.
Για πολλούς σκληροπυρηνικούς, αντίθετα, ο στρατός των ΗΠΑ είναι πολύ «αφυπνισμένος» σε κοινωνικά ζητήματα.
Ενδεικτικά, σε περσινή έρευνα του Ιδρύματος Ρήγκαν, μόνο το 53% των Ρεπουμπλικανών δήλωσε ότι είχε «μεγάλη εμπιστοσύνη» στον αμερικανικό στρατό, καταγράφοντας πτώση 17 μονάδων σε λιγότερο από ένα χρόνο. Η τάση αυτή αναμένεται μάλιστα να ενισχυθεί από το νέο έτος.
Στο διχασμένο Κογκρέσο που προέκυψε από τις ενδιάμεσες εκλογές της 8ης Νοεμβρίου, στελέχη των Ρεπουμπλικανών που πρόσκεινται στον πρώην πρόεδρο (και εκ νέου υποψήφιο για το κομματικό χρίσμα το 2024) Ντόναλντ Τραμπ, θα επιδιώξουν τη διενέργεια κοινοβουλευτικής έρευνας για τον ίδιο τον αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Ενόπλων Δυνάμεων των ΗΠΑ, στρατηγό Μαρκ Μίλεϊ.
Μια… «ακατάλληλη» Generation Z
Η βασική «δεξαμενή» για στρατολόγηση εν τω μεταξύ ολοένα και «στερεύει». Όχι τόσο λόγω υπογεννητικότητας, όσο κυρίως επειδή σε μεγάλο ποσοστό η Γενιά Ζ -που περιλαμβάνει θεωρητικά στις τάξεις της τους σημερινούς νεοσύλλεκτους- δεν πληροί καν τις προϋποθέσεις.
Σε αυτό έχει συμβάλλει και η πανδημία της COVID-19, κατά τη διάρκεια της οποίας αυξήθηκαν τα ποσοστά καταχρήσεων, μαθησιακών δυσκολιών και ψυχολογικών προβλημάτων.
Η πιο πρόσφατη μελέτη του Πενταγώνου, το 2020, καταδεικνύει ότι το 77% των ατόμων ηλικίας 17 έως 24 ετών δεν ήταν επιλέξιμοι για στρατιωτική θητεία.
Ως βασικοί λόγοι αναφέρονται η παχυσαρκία (11%), η κατάχρηση ναρκωτικών ουσιών και αλκοόλ (8%), άλλα θέματα σωματικής (7%) και ψυχικής (4%) υγείας.
Έτερη έρευνα του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς, που έγινε προ έτους, κατέδειξε ότι το 56% των νεαρών Αμερικανών, ηλικίας 18-25 ετών, είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι.
Αλλάζοντας τους όρους
Σε μια προσπάθεια να υπερβεί τα πολλαπλά αυτά εμπόδια στην στρατολόγηση νέων μελών, το Πεντάγωνο δείχνει έτοιμο να βάλει λίγο «νερό στο κρασί» του.
Ήδη για παράδειγμα χαλάρωσε τους περιορισμούς ως προς τα τατουάζ, αποφασίζοντας να άρει την καθολική απαγόρευσή τους και να κάνει ορισμένα αποδεκτά, αν και υπό όρους.
Στο «τραπέζι» έχει επίσης ρίξει μπόνους στράτευσης ύψους έως 50.000 δολαρίων, πλην όμως υπό προϋποθέσεις και με χρονικές δεσμεύσεις.
Το Κογκρέσο ενέκρινε επίσης ένα «επίδομα βασικών αναγκών» για ορισμένα μέλη του στρατού, πρακτικά αναγνωρίζοντας ότι τα μισθολογικά κλιμάκια στις τάξεις τους παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα.
Ακόμη κι έτσι, πάντως, η αύξηση της τάξης του 4,6% που προβλέπεται για το επόμενο έτος υπολείπεται κατά πολύ του τρέχοντος πληθωρισμού.
Παράλληλα έχει εγκαινιαστεί το προπαρασκευαστικό πρόγραμμα The Future Soldier Prep Course, που ουσιαστικά αποσκοπεί στο να βοηθήσει τους πιθανούς νεοσυλλέκτους να βελτιώσουν τις βαθμολογίες τους και να αποκτήσουν καλύτερη φυσική κατάσταση, ώστε να πληρούν τα κριτήρια στράτευσης.
Μια νέα επικοινωνιακή εκστρατεία υπέρ της στρατολόγησης βρίσκεται επίσης σε εξέλιξη σε σχολεία και πανεπιστήμια στις ΗΠΑ. Παραμένει ωστόσο αβέβαιο εάν όλα τα προαναφερθέντα μέτρα αρκούν να καλυφθούν τα υφιστάμενα κενά.
Σε περίπτωση που δεν αποδώσουν φημολογείται ότι ορισμένοι έφεδροι μπορεί να τεθούν σε ενεργό υπηρεσία. Ακόμη κι έτσι πάντως τα… υπαρξιακά διλήμματα για τις Ένοπλες Δυνάμεις της μεγαλύτερης έως σήμερα δύναμης του πλανήτη θα παραμένουν υπαρκτά.
