Ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν εστίασε στην πυρηνική ενέργεια στα τέλη του 2021 -πριν καν ξεσπάσει ο πόλεμος στην Ουκρανία και επιδεινωθεί υβριδικά η ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη- ανακοινώνοντας από τότε ένα σχέδιο ύψους 51 δισεκατομμυρίων ευρώ για την ανανέωση ορισμένων από τους γηρασμένους πυρηνικούς αντιδραστήρες στη χώρα του από το 2035.
Προ έτους, διακήρυττε την «αναγέννηση της γαλλικής πυρηνικής ενέργειας». Τώρα, δείχνει να βάζει φουλ τις «μηχανές», κατ’ αρχάς εντός Γαλλίας.
Στα σχέδια του Παρισιού είναι πλέον η κατασκευή περισσότερων πυρηνικών σταθμών από όσους είχε αρχικά ανακοινώσει.
«Αρχικά μιλάμε για έξι αντιδραστήρες, ενώ μελετώνται άλλοι οκτώ», δήλωσε η Γαλλίδα υπουργός Ενέργειας Ανιές Πανιέρ-Ρουνασέρ σε συνέντευξή της στην εφημερίδα Les Echos.
«Έθεσα όμως ρητά στους βιομηχάνους το ερώτημα», προσέθεσε: «μπορείτε να κατασκευάσετε περισσότερους από 14 αντιδραστήρες μέχρι το 2050;».
«Η επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050 απαιτεί την μαζική παραγωγή περισσότερης ηλεκτρικής ενέργειας», υπογράμμισε, ανεβάζοντας τον πήχη για τη γαλλική EDF.
Τον μεγαλύτερο, πλην ζημιογόνο φορέα εκμετάλλευσης πυρηνικής ενέργειας της Ευρώπης, που πλέον βρίσκεται ξανά στα χέρια του Δημοσίου μέσω μιας δαπανηρής επανεθνικοποίησης.
«Εμπιστευόμαστε την πυρηνική βιομηχανία, δεν υπάρχει καμία δυσκολία στη χρηματοδότηση» των έξι πρώτων προς κατασκευή αντιδραστήρων, διαβεβαίωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Ολιβιέ Βεράν, μετά από συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου την Τετάρτη.
Στο μεσοδιάστημα, το Παρίσι εδραίωνε την ηγετική θέση του στον πυρηνικό τομέα στην Ευρώπη, προωθώντας την ενεργειακή ατζέντα του στην ΕΕ με επιθετικό… λόμπινγκ ετέρων.
Μια «πυρηνική συμμαχία»
Εν μέσω έντονων αποκλίσεων ως προς την επικείμενη μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ και την ασφάλεια του εφοδιασμού να παραμένει «γρίφος», η Γαλλία χρησιμοποίησε το άτυπο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας των «27», στις αρχές της εβδομάδας, ως εφαλτήριο για τη συγκρότηση μιας νέας συμμαχίας.
Στο περιθώριο της συνόδου στη Στοκχόλμη, η Ανιές Πανιέρ-Ρουνασέρ κάλεσε ένδεκα Ευρωπαίους ομολόγους της στη δημιουργία ενός κοινού μετώπου για την επέκταση της χρήσης της πυρηνικής ενέργειας στην ΕΕ.
Εκ των προσκεκλημένων, η «οικοδέσποινα» Σουηδία -προεδρεύουσα για το τρέχον εξάμηνο της ΕΕ- αρνήθηκε να συμμετάσχει, παρά την πρόσφατη νέα στροφή της στην πυρηνική ενέργεια.
Το παρών αντίθετα έδωσαν οι υπόλοιπες δέκα χώρες: ήτοι Ολλανδία, Πολωνία, Ρουμανία, Σλοβακία, Σλοβενία, Τσεχία, Ουγγαρία, Φινλανδία, Βουλγαρία, Κροατία.
Υπό την ηγεσία της Γαλλίας, επιβεβαίωσαν «από κοινού την επιθυμία ενίσχυσης της ευρωπαϊκής συνεργασίας στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας», αναφέρει το σχετικό ανακοινωθέν.
Σε κάθε περίπτωση, συμφώνησαν σε εμβάθυνση της μεταξύ τους συνεργασίας, υποστηρίζοντας ότι η πυρηνική ενέργεια θα βοηθήσει την Ευρώπη «στην επίτευξη των κλιματικών μας στόχων» και «στην ασφάλεια του εφοδιασμού».
Σε αυτό το πλαίσιο, ανακοίνωσαν τη «διερεύνηση κοινών προγραμμάτων κατάρτισης και βιομηχανικών έργων, προκειμένου να υποστηρίξουν νέα, βασισμένα κυρίως σε καινοτόμες τεχνολογίες, καθώς και στην αξιοποίηση υφιστάμενων μονάδων».
Συζήτησαν επίσης τις δυνατότητες για «αυξημένη επιστημονική συνεργασία» και «συντονισμένη ανάπτυξη βέλτιστων πρακτικών στον τομέα της ασφάλειας».
«Θα ήθελα να σας υπενθυμίσω ότι η πυρηνική ενέργεια αντιπροσωπεύει το 25% της ευρωπαϊκής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας», δήλωσε η Γαλλίδα υπουργός Ενέργειας.
«Θα είναι μία από τις σημαντικές πηγές ενέργειας χαμηλών εκπομπών άνθρακα δίπλα στην αιολική και ηλιακή ενέργεια που θα μας βοηθήσει να επιτύχουμε ουδετερότητα άνθρακα».
Στην ενεργειακή εξίσωση του Παρισιού για την πράσινη μετάβαση συγκαταλέγεται εν τω μεταξύ και το καύσιμο του μέλλοντος: το υδρογόνο.
Και πάλι στα «μαχαίρια»
Ως αναμενόταν, το θέμα έχει διχάσει εκ νέου την Ευρώπη.
Στη σύνοδο της Στοκχόλμης, η Γερμανία, η Αυστρία και το Λουξεμβούργο επιβεβαίωσαν εκ νέου την αντίθεσή τους στην ανάπτυξη της πυρηνικής ενέργειας στην Ευρώπη. Αναφανδόν κατά δηλώνει και η Ισπανία.
«Αν θέλουμε να κερδίσουμε τον αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής, πρέπει να είμαστε γρήγοροι», επεσήμανε ο υπουργός Ενέργειας του Λουξεμβούργου Κλοντ Τουρμ, υπογραμμίζοντας ότι η κατασκευή νέων πυρηνικών σταθμών θα χρειαστεί 15 χρόνια.
«Πρόκειται πολύ περισσότερο για θέμα ιδεολογίας, παρά πρακτικότητας», σχολίασε.
Ωστόσο, η αμφιλεγόμενη απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να εντάξει την πυρηνική ενέργεια και το φυσικό αέριο στη λίστα των περιβαλλοντικά βιώσιμων επενδύσεων περιπλέκει την κατάσταση και ανοίγει νέες «ορέξεις».
Με την «πυρηνική βιομηχανία της σε σημείο καμπής, η Γαλλία εντείνει το λόμπινγκ για να θέσει την πυρηνική ενέργεια ισότιμη με τις ανανεώσιμες πηγές στη νομοθεσία της ΕΕ για το κλίμα και να “ξεκλειδώσει” οφέλη από τα επικείμενα σχέδια του μπλοκ για την ενίσχυση των πράσινων βιομηχανιών», γράφει σε πρόσφατο άρθρο το Politico.
Όχι τυχαία, ασκήθηκαν ασφυκτικές πιέσεις για να συμπεριληφθεί η πυρηνική ενέργεια σε πρόσφατους κανόνες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την παραγωγή υδρογόνου.
«Προσπαθούν να βάλουν τα πυρηνικά οπουδήποτε δεν ταιριάζουν, για να έχουν πολιτική δέσμευση», σχολίασε ανωνύμως στον ιστότοπο ένας Ευρωπαίος διπλωμάτης.
«Όλοι είναι λίγο ενοχλημένοι με τους Γάλλους», προσέθεσε. «Είναι πολύ επιθετικοί».
Σε αυτήν την επιδίωξη ωστόσο δεν είναι πλέον μόνοι. Καθώς δε έρχονται (και) σε αυτό το θέμα σε ρήξη με τη Γερμανία, «άλλα κράτη μέλη», αναφέρουν οι Financial Times, «αναρωτιούνται αν θα αναγκαστούν να διαλέξουν πλευρά».
Τούτων λεχθέντων, με αφορμή το ετήσιο φόρουμ της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και τα 65 χρόνια λειτουργίας της, ο Εμανουέλ Μακρόν δεν έχασε την ευκαιρία να ζητήσει χρηματοδότηση όλων των «τεχνολογιών χαμηλών εκπομπών άνθρακα που έχουμε στη διάθεσή μας, συμπεριλαμβανομένων των πυρηνικών».
