Δεν είναι λίγες οι φορές που έχει διαπιστωθεί ότι η στέγαση είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα ελληνικά νοικοκυριά, που συνθλίβονται από το δυσβάσταχτο για τους καθηλωμένους μισθούς κόστος των ενοικίων και των κατοικιών.
Ενδεικτικό της αγωνίας χιλιάδων ανθρώπων είναι το ενδιαφέρον για συμμετοχή στο πρόγραμμα «Σπίτι μου 2», το οποίο θεωρείται ότι αποτελεί σταγόνα στον ωκεανό των αναγκών καθώς προορίζεται μόνο για λίγους, ενώ επιβάλλεται ο τραπεζικός δανεισμός των «ωφελούμενων», οι οποίοι επί τοις ουσίας θα είναι ενοικιαστές στο σπίτι τους μέχρι να το ξεχρεώσουν.
Σχεδόν καθημερινά πολλά νοικοκυριά χάνουν τα σπίτια τους, που έχουν περάσει στα χέρια των funds
Υπενθυμίζεται ότι στο προηγούμενο αντίστοιχο πρόγραμμα, εγκρίθηκαν ελάχιστες αιτήσεις, ενώ ήταν μεγάλη η δυσκολία να βρεθεί σπίτι που να ανταποκρίνεται στις περιορισμένες οικονομικές δυνατότητες και στην πιστοληπτική ικανότητα της πλειοψηφίας των ενδιαφερομένων.
Αφορά λίγους
Το πρόγραμμα, που χρηματοδοτείται κατά το ήμισυ από το Ταμείο Ανάκαμψης, προσφέρει χαμηλότοκα δάνεια ως και 190.000 ευρώ για την αγορά κατοικίας. Το σπίτι θα πρέπει να έχει κατασκευαστεί ως το 2007 και η εμπορική του αξία να μην υπερβαίνει τις 250.000 ευρώ.
Όπως εξήγησε στην εκπομπή του MEGA Εξελίξεις Τώρα, ο Θεμιστοκλής Μπάκας, πρόεδρος Πανελλαδικού Δικτύου E-Real Estates, «το πρόγραμμα αφορά τον δικαιούχο που μπορεί να αιτηθεί τραπεζικό δανεισμό και διαθέτει δικά του κεφάλαια».
Ωστόσο όπως είπε επισήμανε: «Όταν μιλάμε για στεγαστική πολιτική θα πρέπει να απευθύνεται στο σύνολο της κοινωνίας. Επομένως, το ‘Σπίτι μου 2’ είναι ένα καλό πρόγραμμα για αυτούς που μπορούν να πάρουν δάνειο και έχουν δικά τους χρήματα».
Συμπλήρωσε δε πως «το κακό είναι ότι δεν αφορά την ανέγερση κατοικίας», θίγοντας το πρόβλημα έλλειψης ακινήτων στην αγορά που οδηγεί και σε άνοδο των τιμών.
Το πρόγραμμα κοινωνική αντιπαροχή
Την ίδια στιγμή, το πρόγραμμα «κοινωνική αντιπαροχή», που με βάση τις κυβερνητικές διακηρύξεις υπόσχεται φθηνή στέγη, πηγαίνει πίσω καθώς ο πρώτος διαγωνισμός για την αξιοποίηση οικοπέδων όπου θα αναγερθούν κοινωνικές κατοικίες δεν έχει βγει ακόμη στον «αέρα»… Το πρόγραμμα γίνεται με Σύμπραξη Ιδιωτικού και Δημόσιου Τομέα (ΣΔΙΤ), μέσα από την παραχώρηση σε ιδιώτες οικοπέδων από τον πρώην ΟΕΚ. Με τις συμπράξεις αυτές οι κατασκευαστικές θα χτίσουν κατοικίες και ένα ποσοστό αυτών θα το νοικιάζουν σε πολίτες ενώ τους υπόλοιπους χώρους θα τους αξιοποιούν εμπορικά οι ίδιοι οι ιδιώτες.
Ο σχεδιασμός, όπως έχει γράψει το in, προβλέπει μεταξύ άλλων ότι το Δημόσιο, κατόπιν διαγωνισμού, θα παραχωρήσει σε ιδιώτες (κατασκευαστές – εταιρείες real estate) δημόσια ακίνητα τα οποία παραμένουν για χρόνια αναξιοποίητα. Οι ιδιώτες με τη μέθοδο της αντιπαροχής θα αναλάβουν να κατασκευάσουν κατοικίες ή και επαγγελματικά ακίνητα. Το κόστος ανέγερσης των ακινήτων θα είναι μηδενικό για το Δημόσιο σε αντάλλαγμα όμως οι οι ιδιώτες θα κρατούν στο χαρτοφυλάκιό τους για εκμετάλλευση ποσοστό περίπου 70% των ακινήτων που θα κατασκευάσουν για όσο χρονικό διάστημα θα προβλέπει η σύμβαση. Μάλιστα οι εταιρείες θα έχουν τη δυνατότητα όχι μόνο να ενοικιάζουν αλλά και να πωλούν τα ακίνητα.
Το υπόλοιπο ποσοστό περίπου 30% των κατοικιών που θα κατασκευαστούν θα διατεθούν για τη στέγαση ευάλωτων νοικοκυριών είτε με «κοινωνικό» ενοίκιο, χαμηλότερο από την αγορά, είτε για αγορά σε προσιτές τιμές, είτε μέσω του μοντέλου rent to own (ενοικίαση με δυνατότητα εξαγοράς)..
Σημειώνεται ότι η κοινωνική αντιπαροχή θεσμοθετήθηκε με το ν. 5006/22, με τις ψήφους μόνο της ΝΔ, με την αντιπολίτευση να μιλά για ψευδεπίγραφο πρόγραμμα. Έκτοτε το πρόγραμμα παραμένει ανενεργό.
Πλειστηριασμοί: Εκτινάχθηκαν σε δύο χρόνια
Από την άλλη πλευρά, σχεδόν καθημερινά πολλά νοικοκυριά χάνουν τα σπίτια τους, που έχουν περάσει στα χέρια των funds. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ (τον Νοέμβριο του 2024), καταγράφεται τεράστια αύξηση σε κατασχέσεις και πλειστηριασμούς από το 2020 έως το 2023.
Οι κατασχέσεις κατέγραψαν «άλμα» 117%, ενώ οι πλειστηριασμοί «εκτοξεύτηκαν» κατά 172%.
Πιο συγκεκριμένα, το 2020 ο αριθμός των κατασχέσεων ήταν στις 6.846, για να φτάσουν τις 14.821 στα τέλη του 2023. Το 2021 ήταν 6.199 και το 2020 14.939.
Το 27% των κατασχέσεων προήλθε από το Εφετείο Αθηνών καθώς ο συνολικός τους αριθμός ανήλθε σε 4.046 και το 73% από τα υπόλοιπα Εφετεία της χώρας. Την ίδια ώρα, το Εφετείο της Θεσσαλονίκης εξέδωσε 3.338. Δηλαδή Αθήνα και η Θεσσαλονίκη κάλυψε το 50% των κατασχέσεων και το υπόλοιπο 50% από τα υπόλοιπα εφετεία της χώρας.
Αναφορικά με τους πλειστηριασμούς, αυτοί ανήλθαν σε 7.291 το 2023, εκ των οποίων οι 2.256 έγιναν στην Αθήνα και οι 1.849 από το Εφετείο Θεσσαλονίκης.
Το 2020 ο αριθμός τους ήταν 2.683, το 2021 2.393, και το 2022 5.760.
