Εκτός από την προπονητική του καριέρα στο ποδόσφαιρο, ο Σβεν Γκόραν Ερικσον, που άφησε την τελευταία του πνοή σε ηλικία 76 ετών, μετά από άνιση μάχη με τον καρκίνο, είχε απασχολήσει έντονα τα ΜΜΕ και με τις εκτός των γηπέδων επιδόσεις του.
Ο Σουηδός υπήρξε ένας από τους κορυφαίους προπονητές της Ευρώπης τις δεκαετίες του 1980 και του 1990 και το 2001 έγινε ο πρώτος ξένος τεχνικός που ανέλαβε την εθνική Αγγλίας, με την οποία έφτασε ως τα προημιτελικά του Μουντιάλ 2002 και το 2006, αλλά και του EURO 2004.
Στις αρχές του χρόνου, ο Ερικσον είχε ανακοινώσει ότι πάσχει από καρκίνο τελικού σταδίου στο πάγκρεας, ενώ πριν λίγες ημέρες αποχαιρέτησε τους φιλάθλους με ένα συγκινητικό βίντεο που αναρτήθηκε στα social media.
{https://www.youtube.com/watch?v=htNsTfdbqz0}
Από το… πουθενά, έκανε το μεγάλο «μπαμ» στην προπονητική
Γεννημένος στις 5 Φεβρουαρίου 1948 στην πόλη Σούνε της Σουηδίας, ο Σβεν Γκόραν Ερικσον είχε μία μάλλον αδιάφορη καριέρα ως ποδοσφαιριστής και εγκατέλειψε τα γήπεδα σε ηλικία 25 ετών (το 1975 λόγω τραυματισμού), φτάνοντας να παίξει μέχρι τη Β’ κατηγορία και τη Βάστα Φρολούντα.
Η αγάπη του για το ποδόσφαιρο τον οδήγησε να ασχοληθεί με την προπονητική, ξεκινώντας ως βοηθός προπονητής της Ντάγκερφορς, στην 3η κατηγορία του σουηδικού πρωταθλήματος. Η αποχώρηση του Τορντ Γκριπ, ο οποίος θα γινόταν αργότερα ο πιο στενός του συνεργάτης, τον αναβάθμισε το 1977 σε πρώτο και αμέσως το «άστρο» του άρχισε να λάμπει. Στη δεύτερη σεζόν του κέρδισε την άνοδο στη Β’ κατηγορία.
Το 1979 έκανε το μεγάλο «άλμα» στην καριέρα του, όταν ανέλαβε προς γενική έκπληξη την Γκέτεμποργκ, όπου και αρχίζει να «φτιάχνει» το όνομά του. Η θητεία του, ωστόσο, στην κορυφαία σουηδική ομάδα εκείνη την περίοδο, ξεκίνησε πολύ άσχημα, με τρεις ήττες σε ισάριθμα παιχνίδια. Αν και ανακοίνωσε την παραίτηση του στα αποδυτήρια, οι παίκτες του τον κράτησαν «όρθιο» και στον πάγκο της ομάδας.
Το φινάλε της σεζόν βρήκε την IFK δεύτερη στο πρωτάθλημα και κυπελλούχο. Μετά από τη δεύτερη θέση και το 1980, ακολούθησε το μυθικό 1981. Η Γκέτεμποργκ κατέκτησε το ντάμπλ και έκανε όλη την Ευρώπη να… παραμιλά, αφού κέρδισε το Κύπελλο UEFA σε διπλούς τελικούς με αντίπαλο το Αμβούργο. Οι Σουηδοί επικράτησαν 1-0 εντός έδρας και 3-0 στο μεγάλο γερμανικό λιμάνι.
{https://www.youtube.com/watch?v=aBRZddptFfA}
Αυτό ήταν και το φινάλε μιας σπουδαίας ποδοσφαιρικής μηχανής, η οποία στη συνέχεια διαλύθηκε, ενώ και ο προπονητής της πήγε για… άλλες πολιτείες.
{https://www.youtube.com/watch?v=KU3kWN7vgmE}
Σβεν Γκόραν Έρικσον: Από τη Σουηδία, σε μια παγκόσμια «περιπέτεια»
Ο ευρωπαϊκός θρίαμβος της Γκέτεμποργκ υπήρξε το «διαβατήριο» για την… εκτόξευση του Ερικσον. Το ίδιο καλοκαίρι ανέλαβε την Μπενφίκα, με την οποία κατέκτησε σε δύο χρόνια ισάριθμα πρωταθλήματα και ένα κύπελλο Πορτογαλίας, ενώ έφτασε ξανά ως τον τελικό του Κυπέλλου UEFA, χάνοντας αυτήν τη φορά το τρόπαιο από την Άντερλεχτ.
Επόμενος «σταθμός» της καριέρας του ήταν το Καμπιονάτο και η Ρόμα, στην οποία έμεινε τρία χρόνια και πανηγύρισε ένα κύπελλο Ιταλίας, για να ακολουθήσει μία μέτρια διετία στη Φιορεντίνα και η επιστροφή στην Μπενφίκα, την οποία οδήγησε ως τον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών το 1990 (ηττήθηκε 1-0 από την ανυπέρβλητη Μίλαν του Αρίγκο Σάκι), ενώ κατέκτησε άλλο ένα πρωτάθλημα.
Το 1992 επέστρεψε στη Ιταλία για λογαριασμό της Σαμπντόρια, που μόλις είχε φτάσει… μια ανάσα από τον τίτλο της πρωταθλήτριας Ευρώπης, χάνοντας τον τελικό από την Μπαρτσελόνα. Έμεινε πέντε χρόνια στη Γένοβα, αλλά δεν μπόρεσε να οδηγήσει τους «μπλουτσερκιάτι» σε ανάλογες επιτυχίες, με εξαίρεση την κατάκτηση του κυπέλλου το 1994.
Το 1997 ανέλαβε τη Λάτσιο, αν και αρχικά είχε συμφωνήσει με την Μπλάκμπερν, όπου πανηγύρισε πολύ μεγάλες επιτυχίες: δύο κύπελλα και δύο Σούπερ Καπ Ιταλίας, το Κύπελλο Κυπελλούχων και το Σούπερ Καπ Ευρώπης το 1999 και κυρίως το πρωτάθλημα του 2000, μόλις το δεύτερο -και τελευταίο μέχρι σήμερα- στην ιστορία του συλλόγου της Ρώμης.
Μεταξύ των σπουδαίων παικτών που είχε εκείνη η ομάδα, ήταν και ο νυν προπονητής της ΑΕΚ, Ματίας Αλμέιδα.
{https://www.youtube.com/watch?v=M99A0QQLs2c}
Η μεγάλη πρόκληση με τη δουλειά στην εθνική Αγγλίας
Πριν καν αποχωρήσει από τη Λάτσιο, από όπου απολύθηκε τον Ιανουάριο του 2001, ο Έρικσον είχε συμφωνήσει να αναλάβει την εθνική Αγγλίας, αντικαθιστώντας τον Κέβιν Κίγκαν. Έκανε ντεμπούτο στον πάγκο των «τριών λιονταριών» τον Φεβρουάριο του 2001, σε ένα φιλικό με την Ισπανία (3-0) και γνώρισε την καθολική αποδοχή τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους, χάρη στο «εκκωφαντικό» 1-5 επί της Γερμανίας στο Μόναχο, σε ματς για τα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου.
{https://www.youtube.com/watch?v=gP4EOnlmFa8}
Για να περάσει στην τελική φάση, πάντως, η Αγγλία χρειάστηκε το φάουλ του Ντέιβιντ Μπέκαμ στα τελευταία λεπτά του αγώνα με την Ελλάδα στο «Ολντ Τράφορντ», που ισοφάρισε σε 2-2 και της έδωσε το εισιτήριο για το Μουντιάλ της Άπω Ανατολής (σε Ιαπωνία και Νότια Κορέα). Εκεί τα «τρία λιοντάρια» έφτασαν μέχρι τα προημιτελικά, όπου ηττήθηκαν 2-1 από τη -μετέπειτα τροπαιούχο- Βραζιλία. Το παιχνίδι αυτό πέρασε στην ιστορία για το γκολ που δέχθηκε ο Ντέιβιντ Σίμαν από τον Ροναλτνίνιο, ο οποίος τον «κρέμασε» σε εκτέλεση φάουλ από πλάγια θέση και από απόσταση περίπου 40 μέτρα.
{https://www.youtube.com/watch?v=4JcwixRnFhs}
Αντίστοιχη ήταν η τύχη τους στο EURO 2004 και στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2006, όπου και στις δύο περιπτώσεις οι Άγγλοι ηττήθηκαν στα πέναλτι από την Πορτογαλία. Από ένα σημείο και μετά, ο Σουηδός επικρίθηκε για υπερβολικά συντηρητική προσέγγιση στον τρόπο παιχνιδιού μιας ομάδας που διέθετε αρκετούς ταλαντούχους παίκτες και ήδη από τις αρχές του 2006 η FA είχε ανακοινώσει ότι δεν θα ανανεώσει το συμβόλαιό του μετά τα τελικά του Μουντιάλ της Γερμανίας.
{https://www.youtube.com/watch?v=006s5FriCOE}
Μετά από ένα διάλειμμα ενός χρόνου, ο Έρικσον επέστρεψε στους πάγκους για λογαριασμό της Μάντσεστερ Σίτι (πριν την αναλάβουν οι Άραβες με τα γνωστά εντυπωσιακά αποτελέσματα), όπου ξεκίνησε εντυπωσιακά (μάλιστα αναδείχθηκε κορυφαίος προπονητής της Premier League για τον πρώτο μήνα της σεζόν 2007-08), αλλά δεν είχε ανάλογη συνέχεια και αποχώρησε στο τέλος της περιόδου.
Ακολούθως είχε ένα αποτυχημένο πέρασμα από την εθνική ομάδα του Μεξικού, ανέλαβε για ένα διάστημα τεχνικός διευθυντής στη Νοτς Κάουντι και επανήλθε στους πάγκους ως ομοσπονδιακός τεχνικός της Ακτής Ελεφαντοστού για το Μουντιάλ 2010. Κοουτσάρισε για ένα χρόνο τη Λέστερ στην Τσάμπιονσιπ και ολοκλήρωσε την προπονητική σταδιοδρομία του σε ομάδες της Κίνας (Γκουανγκζού R&F, Σανγκάη SIPG, Σενζέν) και στην εθνική ομάδα των Φιλιππίνων.
Συντηρητικός στους πάγκους, «επιθετικός» μακριά από αυτούς
Αν και ο Σβεν Γκόραν Έρικσον επηρέασε σημαντικά την τακτική εξέλιξη του ποδοσφαίρου, ήταν ένας άνθρωπος που αποτέλεσε συχνά «στόχο» για το γεγονός ότι ήταν ένας προπονητής του αποτελέσματος και όχι του θεάματος, κοινώς σχετικά συντηρητικός.
Ωστόσο, έξω από τα γήπεδα και ειδικά όσον αφορά το γυναικείο φύλο, η προσέγγισή του ήταν αρκετά επιθετική. Δεν είναι τυχαίο ότι πέρασαν πολλές γυναίκες από τη ζωή του και μια από αυτές τον συντρόφευσε μέχρι το τέλος της ζωής του.
«Είπαν ότι η αδυναμία μου ήταν, ότι μου άρεσαν οι γυναίκες. Σε ποιον δεν αρέσουν;», είχε απαντήσει ο Έρικσον σε συνέντευξή του στην The Daily Telegraph τον Νοέμβριο του 2022. «Είναι δύσκολο για έναν Σουηδό που ζει στην Πορτογαλία ή την Ιταλία να καταλάβει ότι αν βγεις έξω με μια γυναίκα, θα πρέπει να είναι σκάνδαλο. Στην Ιταλία σου λένε “συγχαρητήρια, έχεις μια όμορφη γυναίκα”. Οι γυναίκες που έβγαινα δεν ήταν παντρεμένες, ούτε εγώ ήμουν παντρεμένος. Είχα σχέσεις που ήταν θυελλώδεις», είχε προσθέσει.
Από τα παραπάνω, φαντάζει λογικό γιατί τα βρετανικά ταμπλόιντ θεώρησαν ότι είχαν ήδη βρει τον… άνθρωπό τους, πριν καν ο Σουηδός τεχνικός προσγειωθεί στην Αγγλία.
O Σβεν Γκόραν Έρικσον με τον Γουέιν Ρούνεϊ.
Ο ίδιος γνώριζε πολύ καλά ότι η προσωπική του ζωή θα μπει στο «μικροσκόπιο». Αλλά, αυτό δεν τον πτόησε και έδωσε μπόλικο υλικό με διάφορα σκάνδαλα -αν μπορούν να χαρακτηριστούν έτσι. Αν και το μεγαλύτερο σκάνδαλο ήταν αυτό στο οποίο έπεσε θύμα και μάλιστα από τα «αδηφάγα» βρετανικά σκανδαλοθηρικά media.
Ο Έρικσον ήταν παντρεμένος με την Άνκι Έρικσον, με την οποία απέκτησαν μαζί δύο παιδιά, την Λίνα και τον Γιόχαν. Ωστόσο, ο γάμος τους είχε τελειώσει πολύ πριν εμφανιστεί στο Λονδίνο με τη σύντροφο του Νάνσι ΝτεΌλιο, δικηγόρο από τη Ρώμη.
Οι δύο τους γνωρίστηκαν κατά τη θητεία του στη Λάτσιο. Εκείνη πήρε διαζύγιο για να ακολουθεί τον Σβεν στο Λονδίνο, όπου μετά από λίγους μήνες άρχισαν τα… σκάνδαλα.
Τα βρετανικά ταμπλόιντ αποκάλυψαν ότι ο Έρικσον είχε παράνομη σχέση με τη συμπατριώτισσα του δημοσιογράφο Ούρλικα Γιόνσον, ενώ όταν η σχέση τους έπαψε να δίνει τόσο «τροφή», αποκαλύφθηκε η σχέση του με τη γραμματέα της FA (της Αγγλικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας), Φάρια Άλαμ.
«Η φήμη μου πληγώθηκε απ’ αυτές τις σχέσεις, αλλά προσωπικά δεν νιώθω ότι έκανα κάτι τόσο κακό. Το σεξ είναι ένα από τα ωραία πράγματα στη ζωή του ανθρώπου!», είχε αναφέρει ο Έρικσον στο ντοκιμαντέρ που γύρισε η Amazon και στο οποίο μίλησε για όλες τις σχέσεις του.
Μάλιστα, στην αυτοβιογραφία του, που κυκλοφόρησε το 2013, οι εκδότες είχαν αποφασίσει να κόψουν κάποια κομμάτια στα οποία αποκάλυπτε διάφορες άλλες εφήμερες σχέσεις που είχε, με κορυφαίο το περιστατικό όπου εμφανίστηκε ο σύζυγος της ερωμένης στο σπίτι του, καθώς αγνοούσε ότι εκείνη ήταν παντρεμένη.
Ο Σβεν Γκόραν Έρικσον με τον Νέρι Καστίγιο.
Τα τελευταία χρόνια η σύντροφός του ήταν η Γιανισέ Αλτσίντες από τον Παναμά. Γνωρίστηκαν στην Πόλη του Μεξικού, όταν ήταν προπονητής της εθνικής ομάδας της χώρας. Εκείνη του είπε ότι είναι χορεύτρια και τον κάλεσε στο μπαρ όπου δούλευε. Εκείνος φυσικά και πήγε, ενώ την επόμενη κιόλας μέρα την κάλεσε σπίτι του. Από το 2009 και μετά ζούσαν μαζί…
Όταν του είχαν χακάρει το τηλέφωνό του
Είναι σαφές ότι ο Έρικσον δεν κατάλαβε ποτέ τον ντόρο που συνόδευε την ιδιωτική του ζωή, για όσο διάστημα ήταν προπονητής της εθνικής Αγγλίας. Μάλιστα, για να βγει… υλικό, το κινητό του τηλέφωνο είχε χακαριστεί για περισσότερα από τρία χρόνια. Εκείνος, χρόνια αργότερα, παρείχε στοιχεία στην Έρευνα Λάβισεν για τις πρακτικές και την ηθική του βρετανικού Τύπου μεταξύ 2011 και 2012.
Πρόκειται για μια δημόσια δικαστική έρευνα σχετικά με την κουλτούρα, τις πρακτικές και την ηθική του βρετανικού Τύπου μετά το σκάνδαλο της News International για το χακάρισμα τηλεφώνων προσώπων του δημόσιου βίου. Μια σειρά από δημόσιες ακροάσεις έγιναν καθ’ όλη τη διάρκεια εκείνης της ταραχώδους διετίας.
«Λίγα χρόνια αφότου έφυγα από την Αγγλία, πήγα στο Λονδίνο και η Scotland Yard ζήτησε να με συναντήσει», εξιστορούσε ο Έρικσον μέσω της ίδιας συνέντευξης στην Daily Telegraph. «Όταν μου είπαν (για το χακάρισμα), είπα “ουάου, αυτό εξηγεί πολλά ”. Εκείνοι μου απάντησαν “όλοι έτσι αντιδρούν”».
«Δεν καταλαβαίνεις πώς είναι δυνατόν (τα media) να γνωρίζουν τα πάντα. Οι παπαράτσι έφταναν πριν από εμένα στο εστιατόριο. Όταν πήγαινα διακοπές, ούτε ο αδερφός μου δεν γνώριζε πού είχα πάει, αλλά οι παπαράτσι ήταν εκεί και με περίμεναν στο αεροδρόμιο», είχε πει και πρόσθεσε: «Υποψιαζόμουν όλους τους κοντινούς μου ανθρώπους. Κατηγορούσα τους φίλους και την οικογένειά μου. Ποτέ δεν κατάλαβα την προσοχή που συγκέντρωνα, αλλά πρέπει να ζήσεις με αυτήν, αλλιώς… θα φύγεις».
Οι συγκινητικοί τελευταίοι μήνες του Έρικσον
Τελικά, ο Σβέν-Γκόραν Έρικσον «έφυγε» -χαρούμενος όπως ήθελε. Κατά τη διάρκεια του ντοκιμαντέρ που εξιστορούσε τη μάχη του με τον καρκίνο, ο πετυχημένος προπονητής ποδοσφαίρου, ο οποίος ζούσε γαλήνια στη Σουηδία, είχε τονίσει: «Πάντα σκεφτόμουν ότι αυτό είναι ένα υπέροχο μέρος για να πεθάνω. Οι στάχτες μου θα μπορούσαν να ριχτούν στο νερό, εδώ», κοιτώντας προς τη λίμνη Φράικεν, κοντά στο σπίτι της οικογένειάς του στο Βάρμλαντ.
Όταν ο Σουηδός καθόταν στον πάγκο της εθνικής Αγγλίας, τα βρετανικά ΜΜΕ τον είχαν περάσει… πριονοκορδέλα. Ωστόσο, όταν έκανε γνωστό πως το τέλος της ζωής του πλησιάζει, όλα άλλαξαν. Το αποκορύφωμα ήταν τα όσα συγκλονιστικά έγιναν στις 23 Μαρτίου στο «Άνφιλντ», το γήπεδο της Λίβερπουλ, της ομάδας που πάντα ήθελε να προπονήσει.
«Αν ένα πράγμα δεν μπόρεσα να πετύχω στη ζωή μου, ήταν το να κάτσω στον πάγκο της αγαπημένης μου Λίβερπουλ», είχε εξομολογηθεί. «Να έρθει όποια στιγμή θέλει και να κάτσει στη θέση μου», απάντησε ο Γιούργκεν Κλοπ και η διοίκηση των «κόκκινων» έκανε το όνειρο του Έρικσον πραγματικότητα.
Στις 23 Μαρτίου οι παλαίμαχοι της Λίβερπουλ υποδέχθηκαν την αντίστοιχη ομάδα του Άγιαξ και 60.000 οπαδοί τον υποδέχθηκαν σε μια ανατριχιαστικά συγκλονιστική στιγμή. «Είχα μια καλή ζωή, ναι. Νομίζω ότι όλοι φοβόμαστε τη μέρα που θα τελειώσει η ζωή, όταν θα πεθάνουμε. Αλλά, η ζωή έχει να κάνει και με τον θάνατο. Πρέπει να μάθεις να τον αποδέχεσαι για αυτό που είναι», είπε στην τελευταία του συνέντευξη στα γυρίσματα του «Sven», του ντοκιμαντέρ με πρωταγωνιστή τον ίδιο.
«Ας ελπίσουμε ότι στο τέλος, ο κόσμος θα πει “ναι, ήταν καλός άνθρωπος”, αλλά δεν θα το πουν όλοι αυτό. Ελπίζω ότι θα με θυμάστε ως έναν θετικό τύπο, που προσπαθούσε να κάνει ό,τι μπορούσε. Μην λυπάστε. Χαμογελάστε. Σας ευχαριστώ για όλα, προπονητές, παίκτες, το κοινό. Ήταν όλα φανταστικά. Φροντίστε τον εαυτό σας, φροντίστε τη ζωή σας και ζήστε την», είχε προσθέσει ο Σουηδός προπονητής, πριν πει «αντίο!».
Αντίο Σβεν Γκόραν Έρικσον!
