Εποχική κατάθλιψη: Πώς να αντιμετωπίσεις αυτό το φθινοπωρινό φαινόμενο;

Φωτ. αρχείου / Pexels

Το τέλος του καλοκαιριού, η αλλαγή της ώρας που συνεπάγεται την όλο και μικρότερη διάρκεια της ημέρας, το «κλείσιμο» μέσα και η επιστροφή στη ρουτίνα, όλα αυτά σηματοδοτούν μια μεταβατική περίοδο ιδιαίτερα στρεσογόνο για τον οργανισμό. Σε συνδυασμό με τις διαταραχές στο βιολογικό ρολόι του οργανισμού είναι αναμενόμενο να μας κυριεύσουν συναισθήματα μελαγχολίας και η διάθεσή μας να είναι πεσμένη.

Προοδευτικά καθώς η μέρα ολοένα και μικραίνει η μελαγχολία και οι διαταραχές της διάθεσης κάνουν την εμφάνισή τους ενίοτε και με πιο σοβαρές μορφές, όπως η εποχική συναισθηματική διαταραχή ή αλλιώς η «κατάθλιψη του χειμώνα» ή το σύνδρομο SAD (Seasonal Affective Disorder). Το φαινόμενο μπορεί να εμφανιστεί σε 1 στους 20 ενήλικες, αλλά όπως επισημαίνουν οι ειδικοί τα παιδιά δεν εξαιρούνται από τη μελαγχολική διάθεση της εποχής.

Πώς θα καταλάβω ότι υποφέρω από εποχική κατάθλιψη;

Τα συχνότερα συμπτώματα είναι:

• Αίσθημα λύπης
• Κόπωση
• Εύκολη παραίτηση
• Αρνητικός τρόπος σκέψης
• Ανησυχία ή άγχος
• Ελλειψη δραστηριοτήτων
• Αδυναμία λήψης αποφάσεων και πρωτοβουλιών
• Ελλειψη συγκέντρωσης
• Αυξημένη υπνηλία
• Κακή ποιότητα ύπνου
• Αύξηση βάρους
• Επιθυμία για τροφές πλούσιες σε υδατάνθρακες
• Μειωμένη σε.ξoυαλική επιθυμία

Δεν είναι απαραίτητο να εμφανίζονται όλα τα συμπτώματα μαζί. Μπορεί να παρατηρηθούν κάποια από αυτά.

Τι προτείνουν οι ειδικοί για την αντιμετώπισή της;

Η έκθεση στο φως θεωρείται κομβικής σημασίας για τη βελτίωση της διάθεσης εξ ου και η φωτοθεραπεία (αφορά την έκθεση σε τεχνητό έντονο φως, το οποίο μοιάζει με το ηλιακό φως) που αποτελεί μια από τις μεθόδους αντιμετώπισης της κατάθλιψης του χειμώνα που εφαρμόζεται κατά κύριο λόγο σε βορειότερες χώρες με μικρότερη ηλιοφάνεια από την Ελλάδα. Επίσης, δοκίμασε να φωτίζεις όσο το δυνατόν περισσότερο το εσωτερικό περιβάλλον του σπιτιού ή του γραφείου σου.

Τήρησε όσο αυτό είναι δυνατό ένα κανονικό πρόγραμμα ύπνου, πηγαίνοντας στο κρεβάτι την ίδια ώρα κάθε μέρα.

Επίλεξε συστηματικά τη γυμναστική, κατά προτίμηση σε εξωτερικούς χώρους, 3-4 ώρες πριν τον ύπνο.

Φάε έξυπνα για να ανέβεις ψυχολογικά αλλά και σωματικά. Αν και δεν υπάρχουν τροφές που να θεραπεύουν μαγικά την κατάθλιψη, όμως ένας γενικότερα υγιεινός τρόπος ζωής μπορεί να συνεισφέρει σημαντικά στην καλή σου διάθεση. Βάλε στη διατροφή σου άφθονα φρούτα, λαχανικά και προϊόντα ολικής άλεσης. Μελέτες έχουν δείξει επίσης ότι τα Ω3 λιπαρά και η βιταμίνη Β12 εξομαλύνουν τις ψυχολογικές μεταπτώσεις. Πλούσια σε Ω3 λιπαρά είναι ορισμένα ψάρια όπως ο τόννος, ο σολομός και η σαρδέλα. Το ίδιο ισχύει και για τον λιναρόσπορο, τα καρύδια, τη σόγια και τα σκούρα πράσινα λαχανικά.

Δοκίμασε την αρωματοθεραπεία (π.χ. με αιθέριο έλαιο λεβάντας), που όπως έχει αποδειχθεί, μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της διάθεσης και την ανακούφιση από το στρες.

Επιστράτευσε τη δημιουργικότητά σου. Η ζωγραφική, το γράψιμο, η μουσική, η φωτογραφία, το πλέξιμο είναι τρόποι να εξερευνήσεις τα συναισθήματά σου και να εκφραστείς. Ο σκοπός δεν είναι να φτιάξεις ένα αριστούργημα αλλά να κάνεις κάτι που σε γεμίζει.

Βρες χρόνο για χαλάρωση. Το χρόνιο στρες και άγχος προκαλούν κατάθλιψη. Μάθε πώς να χαλαρώνεις και να ελέγχεις τα συναισθήματά σου. Η γιόγκα ή ο διαλογισμός μπορεί να σε βοηθήσουν, όπως επίσης και ένα ζεστό μπάνιο ή η μουσική που αγαπάς.

Γίνε ενεργό μέλος της κοινότητάς σου. Όταν ξοδεύεις χρόνο για ανθρώπους και στόχους που σε ενδιαφέρουν ανακτάς το αίσθημα του σκοπού. Μπορείς να ασχοληθείς εθελοντικά με τη φιλανθρωπία. Μπορείς να ενταχθείς σε μία ομάδα που οργανώνει πολιτιστικές εκδηλώσεις και άλλα δρώμενα. Θα νιώσεις καλύτερα με τον εαυτό σου, θα γνωρίσεις κόσμο και θα ασχοληθείς με καινούργια πράγματα.

*Οι καλές συνήθειες όπως η σωστή διατροφή και άσκηση έχουν καταλυτικό ρόλο αλλά σε καμία περίπτωση δεν αντικαθιστούν την αξία της φαρμακευτικής και συμβουλευτικής θεραπείας από τους ειδικούς. Η κατάθλιψη είναι μία σοβαρή ασθέvεια και θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με συνέπεια και υπευθυνότητα.